Ljósmæðrablaðið - 01.12.2022, Blaðsíða 67

ljósmæðrablaðið ljósmæðrablaðið
1. tölublað · 100. árgangur · desember 2022 6766 1. tölublað · 100. árgangur · desember 2022
sem var hér um tíma en hún var með svo mikla
heim þrá að hún fór aftur heim. Við höfum allar
þurft að læra að sauma. Ég var heppin og fór
fljótt á Gynzone námskeið og ég mæli með því,
eins og íslensku nemarnir og ljósmæðurnar
læra í dag.
Ertu með einhver skilaboð til íslenskra ljósmæðra?
Stundum kvörtum við, ég segi við, því mér finnst
ég vera hluti af íslenska hópnum, yfir því hve
mikið er að gera eða hvað það vantar af ljós-
mæðrum. Hins vegar ef við berum okkur saman
við aðra staði og lönd, þá er þetta enn verra þar.
Kannski við mættum þakka fyrir það sem við
höfum.
Í Litháen og Lettlandi eru aðstæður bæði kvenna
og ljósmæðra verri, t.d. vinnutíminn er miklu
lengri, jafn vel sólarhringsvaktir og launin mun
minni. Mikið svefn leysi og þreyta og ljósmæður
með margar konur í einu og yfirsetan er varla
til. Ljósmæður fara til kvenna rétt þegar þær
eru að byrja að rembast. Þetta er menningin og
jafnvel þó ljósmæður hafi svo tíma, þá eru þær
á kaffistofunni.
Þetta var mitt val núna að vera fjórar næturvaktir
í röð, til að ég geti fengið lengra frí. Svo er allt í
lagi þegar samvinnan er svona góð þegar mikið
er að gera, allar að hjálpast að og leysa hver aðra
af, svo einhver sé til að vera hjá konunni t.d. á
meðan það þarf að fara í annað verk eða jafnvel
að fá sér aðeins að borða.
Að lokum er spurt um framtíðarplön.
Ég hef núna verið hérna í fjögur ár og ég ætla að
vera hér áfram. Mig langar til að læra íslenskuna,
en það væri gott ef hægt væri að læra hana í
vinnu tímanum. Það er ekki alltaf gott að finna
nám skeið sem eru eftir vinnu og ekki hægt að
fara fyrr af vaktinni til að mæta í kennslutíma.
Þetta hefur hindrað mig. Ég skil þónokkuð og
get notað ýmis vinnu orð, en hef ekki skellt mér
í að tala, er einhvern veginn feimin við það.
Lokaorð Aureliju eru:
Ég er þakklát fyrir að fá þetta tækifæri, að styrkjast
og læra með því að vinna hér á Íslandi. Núna er
ég ljósmóðir og stolt af því.
Aurelija að kenna saumaskap í sínum gamla skóla.
fréttir
Merkur áfangi í fræðimennsku
og menntunarsögu ljósmæðra
höfundur helga gottfreðsdóttir
Hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands samþykkti
á deildarfundi sínum 25. ágúst 2021 erindi frá náms­
braut í ljósmóðurfræði um að breyta nafni deildar­
innar í Hjúkrunar­ og ljósmóðurfræðideild.
Árið 2021 voru 25 ár frá því kennsla í ljós móður­
fræði hófst við þáverandi námsbraut í hjúkrunar­
fræði í tengslum við Læknadeild Háskóla Íslands.
Við þessi tímamót þótti vel við hæfi að breyta heiti
deildarinnar og að ljósmóðurfræðin yrði sýnileg í
nafni hennar.
Frá árinu 1982 hefur hjúkrunarpróf og starfs ­
leyfi í hjúkrun verið inntökuskilyrði í ljósmóður­
fræði nám. Það er ekki sjálfgefið en mikil umræða
hefur farið fram um það fyrirkomulag bæði hér
á landi og víða um heim. Ljósmæður á Norður­
löndunum hafa m.a. ályktað að farsælla væri fyrir
menntun og sjálf stæði ljósmæðra að hægt væri að
hefja nám í ljósmóður fræði beint eftir framhalds­
skóla eins og þegar um aðrar heilbrigðisgreinar er
að ræða. Þannig er námið skipulagt t.d. í Danmörku,
Hollandi, Bretlandi, í Kanada og í ákveðnum fylkjum
Bandaríkjanna.
Fyrir lá tillaga og endurskoðuð námskrá frá
náms braut í ljósmóðurfræði sem gerði ráð fyrir sam­
þættingu í námi stéttanna fyrstu árin, sem myndu
aðgreinast og að námi ljósmæðra lyki eftir 5 ár með
meistara gráðu til starfsréttinda. Eins og kunnugt er
hlaut þessi tillaga ekki brautar gengi innan Hjúk runar­
fræði deildar en námið breyttist þó og frá árinu 2019
breyttist embættispróf ljósmæðra í meistara gráðu til
starfsréttinda.
Í erindi námsbrautarinnar fyrir breyttu heiti
Hjúkrunarfræðideildar kom fram að ljósmóður fræðin
hafi eflst til muna við deildina þessi 25 ár. Nú starfi
þar tveir prófessorar í ljósmóðurfræði, dósent, lektorar
og aðjunktar, enn fremur að fimm ljós mæður hafi
lokið doktorsprófi við deildina og þeim fari fjölgandi.
Tekið var fram að það væri styrkur fyrir deildina að
bera nöfn beggja greinanna sem þar eru kenndar en
í erindinu segir orðrétt:
… breytt heiti myndi auka veg og vanda hennar
og minna á hve víðfeðmt hlutverk hennar er.
Þetta á ekki síst við sýnileika í breidd rann­
sóknar verk efna sem deildin hýsir en vöxtur
rann sókna á fræðasviðunum hefur verið tölu­
verður undanfarinn áratug. Greinarnar eru
sannar lega nátengdar, tvær greinar sem eru
skyldar en með mismunandi áherslu og fræði
og verða við þessa breytingu aflmeiri saman.
Báðar greinarnar eiga langa sögu og ríka hefð
í íslenskri heil brigðis sögu og höfðu um árabil
sitt hvorn skólann þar sem menntun stéttanna
fór fram.
Námsbraut í ljósmóðurfræði lýsir ánægju sinni
með þennan árangur og skref í skipulagi, sjálf stæðis­
baráttu og eflingu menntunar ljósmæðra stéttarinnar
sem hefur áhrif á starfsvettvang okkar í barneignar­
og kynheilbrigðisþjónustu. Til hamingju ljósmæður!
Fastráðnir kennarar við námsbrautina. Myndin er
tekin á útskriftarmálstofu 2022 í tilefni þess að Ólöf
Ásta lætur af störfum. Frá vinstri: Valgerður Lísa
Sigurðardóttir, Berglind Hálfdánsdóttir, Ólöf Ásta
Ólafsdóttir, Helga Gottfreðsdóttir og Emma Marie
Swift.