Skírnir - 01.09.2008, Side 58
332
SVEINN EINARSSON
SKÍRNIR
Með mestri eftirvæntingu hefur ugglaust verið beðið umsagnar
Vísis. Þar segir að Kamban hafi látið svo um mælt, að íslensk leik-
list sé „viðvaningslegt kák“. Þess vegna spyrji menn sig, hvort
Kambanssýningin fullnægi þeim kröfum sem að sjálfsögðu verði
að gera til hennar, og svarið sé: varla. Kamban hafi augljósa kunn-
áttu ...
En samt tekst honum ekki að telja áhorfendum trú um að hann sje neitt
annað en framsagnarmaðurinn Guðmundur Kamban, sem hefir stúderað
leikforystu í 16 ár samfleytt. Guðmundur Kamban er ekki gæddur guð-
dómlegri gáfu hins sanna leikara. Hann leikur ekki í eiginlegum skilningi
þess orð [sic]. — Að gagnrýna framkomu hans á leiksviðinu, væri því
sama sem að gera persónu hans sjálfs að umtalsefni, en það á ekki við hér.
En rýnirinn segir þó að allt hafi verið vandlega útmælt og ná-
kvæmt. Um Soffíu segir gagnrýnandinn að hún fari „vel með
vandasamt hlutverk". Hún hafi lagt sig mjög í líma, en óeðlilegar
áherslur spilli þó leik hennar. Á meðan þau voru enn í Kaup-
mannahöfn, Soffía og Guðmundur, munu þau hafa verið byrjuð
að æfa leikinn. Svanhildur Þorsteinsdóttir og Óskar Borg fá einnig
góða einkunn og gagnrýnandinn talar um agaðan „úrverkssam-
leik“. Síðan kemur:
Það skal játað, að íslensk leiklist hefir ekki þroskast undir járnhörðum
aga, og mikið er henni ábótavant, en hitt er jafnvíst, að hún hefir á sínum
bestu augnablikum náð hærra en flokkur Kambans í „Vér morðingjar".
Þetta var þá hin hliðin og má hana trúlega líka til sanns vegar færa.
Fróðleg er greiningin á leik Kambans sjálfs sem þannig kynni að
flokkast undir það sem á leikhúsmáli er stundum kallað „leikstjóra-
leikur". Hins vegar ber enginn brigður á hversu vel er af Kambans
hálfu vandað til leikstjórnarvinnunnar, hver hreyfing og hvert tilvik
vandlega úthugsað og útfært. Svipuð skoðun hafði að vísu oftlega
verið orðuð þegar Indriði kom til starfa sem leikstjóri. Leikfélagið
hafi grætt á forystu Indriða Waage, að allur leikur þess sé nú jafnari
en fyrr og búi að baki „mikil og nákvæm leiðbeining".59
59 Vísir (,,Alph“), 21. október 1926.