Skírnir - 01.09.2008, Page 60

334
SVEINN EINARSSON
SKÍRNIR
Um frammistöðu leikenda segir í rýni blaðsins:
I leiknum er í raun réttri ekki nema eitt hlutverk, sendiherrann, og var
hann leikinn af Kamban sjálfum, ljómandi vel. Leikur hans er þó frekar
borinn upp af öruggri smekkvísi heldur en af miklum leikhæfileikum; það
er ágætur kunnáttuleikur.
Gunnari Hansen er hrósað fyrir íslensku sína og sagt að Soffía fari
snoturlega með lítið hlutverk. Hitt sé eins og gengur og gerist.
Leiktjöld séu ágæt og „allur frágangur smekklegri og allur leikur-
inn miklu betur æfður en hér er vandi“.64 Um leik Kambans sjálfs
ber að sama briinni. Kamban virðist flytja boðskapinn af sannfær-
ingu vitsmunanna fremur en leiklegri innlifun. En til leikstjórnar
er vandað að öllu leyti, og gamla höfuðsyndin að sýna leik áður en
hann er fullæfður á hér ekki við.65 En Morgunblaðið gerir það
ekki endasleppt við Kamban. I grein undir fyrirsögninni „Vikan
sem leið“ er sagt um Sendiherrann:
Leikrit Kambans er að efni og skáldskapargildi þannig, að full ástæða er
til að halda, að það eigi framtíð fyrir höndum úti í heimi. Er ánægjulegt,
að höfundur skuli hafa sýnt Reykjavík þá ræktarsemi, að halda frumsýn-
ingu leikritsins hjer.66
Það átti ekki eftir að rætast. Sendiherrann, þó að einhliða siða-
predikun sé, var í raun eina tilraun Kambans til að víkja frá grund-
vallarreglum raunsæisins og lögmálum la piéce hien faite; leikur-
inn er fyrst og fremst táknlegur og hefði verið gaman að láta á
hann reyna í expressíónískri uppfærslu. Sýningar á Vér morðingjar
virðast hafa orðið sjö að þessu sinni, en á Sendiherranum átta.
í bréfum Soffíu Guðlaugsdóttur má lesa, að uppi hafa verið
hugmyndir um að sýna þessa leiki síðan í Kaupmannahöfn, en
64 AIþýðublaðið, 15. maí 1927. í grein Einars H. Kvarans í Morgunblaðinu 19. maí
hafði komið fram, að Kjarval gerði frumuppdrátt að leikmyndinni, og telur
Einar það í fyrsta sinn að listamaður sé til slíks fenginn hér. Þetta leiðrétti
Indriði Einarsson 20. maí og minnir á að Ásgrímur hafi gert slíka frumupp-
drætti fyrr (Nýársnóttin).
65 Nokkur dæmi eru um að blöðin gangi að því vísu að leikur sé ekki alveg
fullæfður og eigi eftir að slípast, sjá t.d. Vísi, 24. apríl 1926.
66 Morgunblaðið, 29. maí 1927.