Skírnir - 01.09.2008, Page 64
338
SVEINN EINARSSON
SKÍRNIR
það verður tekið til flutnings. í danskri bókmenntasögu hefur
skáldið verið þurrkað út.72
IV
Ferill Kambans í Danmörku
Ég á orðið einhvern veginn
ekkert föðurland.
Stephan G. Stephansson.
í Kambansdeilunni var að því látið liggja að Kamban hefði ekki
haft næga atvinnumöguleika í Danmörku. En þó að hann hefði
ekkert fast land undir fótum sem leikstjóri og gengið erfiðlega að
koma síðustu leikritum sínum á framfæri, var vegur hans sem leik-
húsmanns kannski mestur á fyrri hluta þriðja áratugarins. Engin
ástæða er til að ætla að honum hafi með tilboði sínu gengið annað
til en að efla íslenska leiklist og er til marks um það greinaflokkur
sem hann skrifaði í Lögrjettu vorið 1929 í kjölfar málfundar á veg-
um Stúdentafélags Reykjavíkur. Þar var fjallað um Þjóðleikhús-
málið og ljóst að Kamban hefur þaulhugsað það mál, staðsetning-
una, stærð sviðs og salar, þjálfun og fastráðningu leikara.
Hann minnir á hvernig loft og ljós og nægt rúm leiki um þjóð-
leikhús Dana og Norðmanna þannig að leikhúsbyggingarnar njóti
sín í umhverfinu og vill að leikhúsið verði staðsett við suðurenda
Tjarnarinnar. Hann segir þann 544 manna sal sem fyrirhugaður er
vera 200 sætum of lítinn. Hann segir 8-10 manna fastráðinn leik-
hóp sömuleiðis of lítinn; hér þurfi til að byrja með 14-15 manna
fastráðinn hóp, 8-9 karla og 5-6 konur. Síðan lausráðna leikara og
nemendur. Hann telur að tveggja ára skólun þurfi fyrir leikend-
urna áður en leikhúsið geti tekið til starfa og leggur áherslu á
framsögn og skyldur leikhússins við íslenska tungu.73 Vel má vera
72 Sjá t.d. Gunhild Agger o.fl. (ritstj.), Dansk litteraturhistorie, bd. 7 (1901-1945),
Kobenhavn 1984. Hvorki Kambans né Jóhanns Sigurjónssonar er þar getið, og
ekki heldur í Poul Zerlang, Dansk litterœr opslagsbog, Kobenhavn 1985. Sama
er uppi á teningnum í Klaus P. Mortensen og Soren Schou, Gads danske for-
fatterleksikon, Kobenhavn 2003 (1. útg. 1999); Kambans er að engu getið.
73 Lögrjetta 14., 21. og 28. júlí 1929.