Skírnir - 01.09.2008, Page 99

SKÍRNIR TENGSL JÓNASAR OG TÓMASAR 373
hans sem sjálfur er trúlofaður stúlku norður í Þingeyjarsýslu. —
En það segir hann Jónasi ekki!
Hann hvetur Jónas til að knýja á um efndir mágs síns á Steins-
stöðum og hika ekki við að koma utan. Geðsveiflur Tómasar eru
miklar og hann hefur skrifað sig í ham. Hann byrjar bréfið á „elsku-
legasti Jónas" en endar það á að kalla hann letingja.
í þessu sama bréfi (júní 1830) er minnst á annað sem gæti átt
þátt í ólund Tómasar. Heilsubrestur er að hrella hann: „Brjóstið á
mér hefir annars verið venju fremur slæmt núna fullar 5 vikur
síðan examen. [Ég] forkjölaði mig svo óvægilega að ég hefi aldrei
orðið svo illa haldinn. ... Ég trúi varla það verði meira af, jafnvel
þó það sé það hættulegasta fyrir okkur hérna. Ég er annars mikið
rólegur hvort sem er, því ég hefi aldrei kviðið fyrir að deyja.“
Leynist ekki einhver beygur í þessum orðum?
Það skín út úr bréfinu að Tómas vill ráðskast með Jónas eins
og krakka („ég ætlaði að gjöra þig að stórum manni“) og lýsir
honum sem hégómlegum spjátrungi. Við hverju er að búast af
Jónasi eftir slíka ádrepu? Öll bréf Jónasar til Tómasar eftir 1829
eru glötuð, en af næsta bréfi Tómasar, 4. okt. 1830,30 má svolítið
ráða hvað Jónas hefur skrifað. Hann hefur verið dapur í bragði og
kvartað undan því hvað hann fékk snubbóttan bréfseðil frá
Tómasi dagsettan 15. apríl og vonaðist eftir einhverju betra. Tóm-
as segist hafa fengið frá honum „einhverja „elegíu“ í óbundinni
ræðu“ og reynir að slá á létta strengi til að hugga Jónas og bæta
hlut sinn: „Illa hefur legið á þér, vinur! þegar þú byrjaðir bréfið
þitt. Þér hefir ekki komið til hugar ég væri sona gamansamur. ...
Þú heldur ég hafi skrifað þetta með hundshaus, — nei, nei, vinur!
ég skrifaði það hlæjandi." Reyndar er hann að ræða um seðilinn
stutta frá því í apríl, en engan veginn er ljóst hvort Jónas hefur
verið búinn að fá skammarbréfið frá því í júní, Tómas minnist ekki
á efni þess né svör Jónasar við því. En nú gerðist það sem ekki
hafði áður gerst svo að séð verði: Jónas sendi Tómasi frumort
kvæði. Það var Skipkoma 1830, eitt erindi undir hrynhendum
29 Bréf Tómasar Sæmundssonar 1907:74-81 (dags. 22. júní 1830).
30 BréfTómasar Sœmundssonar 1907:81-90.