Skírnir - 01.09.2008, Page 150
424
ÁSTRÁÐUR OG EYSTEINN
SKÍRNIR
Æra-Tobba. Þess vegna er hún í svipinn fín í þeirra augum. En hvorugur
þessara höfðingja veitir mér sælu né sálubót.34
Annað af höfuðskáldum hefðarinnar á tuttugustu öld, Tómas
Guðmundsson, metur Eliot hinsvegar mikils þótt skáldskapur
þeirra geti ekki talist líkur. I bókinni Svo kvað Tómas, sem kom
út 1960 og geymir samræður Tómasar og Matthíasar Johannes-
sens, segir Tómas: „Eliot er mjög merkilegt skáld. Og það var
Ezra Pound, sem vísaði honum leiðina. Ungir menn, sem fást við
yrkingar, geta numið margt af þessum tveimur öndvegisskáldum.“
Tómas segir ennfremur: „Erlend nútímaljóð hafa sprottið upp úr
borgarmenningu, sem stendur á aldagömlum merg. Þannig er það
með Waste Land og mörg önnur ljóð Eliots.“35 Sjálfur var Tómas
kallaður „borgarskáld" á Islandi en á bakvið þá nafngift stóð auð-
vitað ekki nein aldagömul borgarmenning.
9
Tómas Guðmundsson segir í áðurnefndum samræðum að erfitt
hljóti að vera að þýða verk Eliots svo að viðunandi árangur
náist.36 Ef til vill hafði Tómas ekki kynnt sér eða lesið ágætar
Eliotþýðingar sem birst höfðu. Þýðingar á ljóðum Eliots fóru að
vísu hægt af stað þrátt fyrir kynningar á honum og þrátt fyrir
áhrifin sem ljóð hans höfðu á íslensk skáld og bókmennta-
unnendur. Árið 1956 birtist þriðja þýðing Jóhannesar úr Kötlum
og þá kynntust lesendur allt annarri hlið á Eliot en í Annarlegum
tungum átta árum áður. Að þessu sinni þýddi Jóhannes fjórða
hlutann í „Little Gidding" úr Fjórum kvartettum og var þetta í
fyrsta sinn sem hluti þess verks birtist á íslensku. Jóhannes valdi
úr ljóðinu kafla sem einkennist af rími og hrynjandi og er því
skilað vel í þýðingunni, að viðbættum reglubundnum ljóðstöfum.
Því er líkast sem þýðandinn vilji sýna lesendum að Eliot grípi
34 Endurbirt í: Davíð Stefánsson: Mœlt mál, Reykjavík: Helgafell 1963, bls. 54.
35 Svo kvað Tómas. Matthías Johannessen rœddi við skáldið. Reykjavík: Almenna
bókafélagið 1960, bls. 51-52. Greinarhöfundar þakka Gunnari Stefánssyni
ritstjóra fyrir ábendingar á ummæli þeirra Davíðs og Tómasar.
36 Sama heimild, bls. 51.