Heilbrigt líf - 01.12.1942, Síða 91
andi þetta svo, að sykurinn sé eina orsök þessara kvilla, heldur ein
þeirra og' jafnvel sú stærsta, að hyggju Waerlands.
Hvað segir nú hinn ungi ritdómari um skoðanir þessara erlendu
,,kollega“ sinna. í fyrri hluta ritdómsins tilfærir hann ýms ummæli
Waerlands og annarra, slítur þau úr samhengi og lætur þeim fylgja
miður vísindalegar athugasemdir, og slær því svo föstu, að þessi
sýnishorn séu dæmi um þær „hóflausu öfgar og staðleysur", sem
„úi og grúi af“ í bókinni. Ritdómarinn gerir sér ekki einu sinni það
ómak, að færa rök fyrir fullyrðingum þessum né að sýna fram á,
í hverju „öfgarnar og' staðleysurnar“ séu fólgnar. Menn eiga að
trúa hans fullyrðingum, án þess að þeim fylgi nokkur rök. Senni-
lega á doktorstitillinn að vera næg trygging', hann gleymir honum
ekki.
I síðari hluta ritdómsins slær í bakseglin hjá doktornum. Því að
þar viðurkennir hann beint og óbeint aðalniðurstöður Waerlands
um skaðsemi hvíta sykursins og afleiðingarnar af ofneyzlu hans.
Hann gerir þetta bara með óljósum og loðmullulegum orðum, fer í
kringum efnið, eins og köttur kringum heitan pott, í stað þess að
Waerland notar sterk og ákveðin orð og gengur beint að markinu.
Doktorinn viðurkennir, að sykurinn útrými öðrum fjölbreyttari
fæðutegundum úr viðurværi voru, og að af því stafi hætta á efna-
skoi'ti í líkamanum. Hann viðurkennir, að sætindaát valdi oft og
tíðum lystarleysi og geti staðið börnum fyrir þrifum, og hann telur
„ekki ólíklegt“ (mjög varfærnislega orðað!), að neyzla sykurs og
hvíts hveitis sé orðin of mikil hér á landi og varar við óhóflegri
sykurneyzlu. Því miður láist doktornum að skýra lesendum frá því,
hvað sé óhóf i þessum efnum. Hann virðist engan veginn viss um,
að neyzla sykurs og hvíts hveitis sé orðin of mikil meðal íslendinga,
enda þótt % hluti af næringu þeirra sé fengin úr hvitu hveiti og'
annar fimmti hluti úr hvítum sykri, eða samtals % úr þessum ein-
hæfu fæðutegundum. Því miður lætur hann þess heldur ekki getið,
ef til vill, af því að hann telur það liggja í augum uppi, að efna-
skortur í líkamanum af völdum sykurneyzlu veikir viðnámsþi'ótt
hans og greiðir þannig götu hvers konar kvilla, hverju nafni, sem
þeir nefnast. Þvi miður skýrir hann ekki frá því — ef til vill af
sömu ástæðu —•, að lystarleysi er alvarlegt sjúkdómseinkenni, bæði
meðal fullorðinna og barna, ber vott um truflun á lífsstörfunum,
sem leiðir til margháttaðrar kvillasemi, ef ekki er aðgert í tíma og'
orsökin — sykurneyzlan — á brott numin. Þeim Waerland og J. S.
ber því ekki eins mikið á milli og ætla mætti. Munurinn er aðallega
Heilbrigt líf
217