Heima er bezt - 01.04.2003, Blaðsíða 20

fyrri hluta 20. aldar. Ingimann var ekki mikill fyrir mann
að sjá og enginn burðamaður, en afkastamikill við slátt á
túni og engjum vegna þess hversu vel hann stóð að slætti.
Hann sló ekki fyrir afl handleggjanna einna, heldur sótti
hann orkuna í samræmda beitingu líkamsaflsins alls.
Þannig skáraði Ingimann öðrum mönnum stærra og
vannst betur ýmsum, sem voru meiri að líkamsburðum.
Svo lýsir Lúðvík verklagni Ingimanns. Hann gat því kennt
byrjendum í „sláttutækni orfs og ljáa“ skynsamlegt verk-
lag.
Lúðvík man til þess að Ingimann var hagmæltur og
kvað vísur, sem féllu að hversdagsstörfum hans og atvik-
um stundarinnar. Sem dæmi þess er sú saga, sem Ingi-
mann sagði Lúðvíki, að eitt sinn hafi hann verið á skaki
úti á Olafsmiði, en varla orðið fiska var fyrr en þorsktittur
hljóp á snærið hjá honum og ekki beysinn fengur. Þá kvað
Ingimann:
Lítinn afla á bátinn ber,
beittur veiðikrókur.
Þakksamlega þeginn er
þessi blöndulókur.
Síðan bætti hann við eftirfarandi „bæn“:
Allir mega óska sér
eftir bestu vonum.
Góði drottinn, gef þú mér
graðýsu með honum!
Er ekki að sökum að spurja, að á öngul Ingimanns
kræktist stórýsa, og róðurinn varð arðvænlegri en á horfð-
ist í fyrstu.
Guðmundur Sigurjónsson á Strönd (f. 1924) þekkti vel
til Ingimanns og hefur staðfest að hann hafi verið hag-
mæltur. Hins vegar kann hann ekki annað eftir hann en
vísukom, sem raunar er eignað báðum, Ingimanni og Ein-
ari Sveini Frímann. Úr því að á Einar Svein er minnst er
vert að kynna hann örfáum orðum. Hann var Héraðsmaður
eins og Ingimann, kennari að mennt og lengst af búsettur á
Norðfirði. Einar Sveinn var með sanni gott skáld, sem
hafði bundið og óbundið mál vel á valdi sínu, en virtist
ekki hafa haft metnað til að halda sjálfum sér fram. Hann
var fáskiptinn einfari og hefur goldið þess. Ég man vel eftir
Einari Sveini, en þekkti hann bara af afspurn. Mér hafa
sagt dómbærir menn að hann hafi verið gáfumaður og
skáldefni.
En vísukom það, sem Guðmundur Sigurjónsson minntist
á við mig og sagt er vera eftir Ingimann og Einar Svein í
sameiningu, hljóðar þannig:
Fjendur sögðu: „Ekki er
upphefð nein að slíkum feng. “
Engir vilja af okkur hér
eiga „móra “ og „tófuspreng ",
Þessi vísa er illskiljanleg óinnvígðum án skýringa um til-
efhið, sem í þessu falli er reyndar harla ómerkilegt. Sagt er
að þeir Ingimann og Einar Sveinn hafi ort heilan bálk út af
nöfnum og uppnefnum tveggja nafngreindra manna á
Norðfirði, og hétu báðir Jón. Ef einhver veit meira af þess-
um móra- og tófusprengsvísum væri þó ffóðlegt að heyra
af því.
Þórður M. Þórðarson (f. 1925) man vel eftir Ingimanni á
Norðfirði, en hafði ekki af honum persónuleg kynni að
heitið getur. Þórður kenndi mér hins vegar dálitla söngvísu
eftir Ingimann, sem felur í sér gamansama sjálfslýsingu:
Ingimann er frúarlaus og á því hef éggát.
A öllu sínu kvennafari verður hann því mát.
Um himnaríki hefur 'ann því heldur litla von,
því hann vill ekki trúa nema á Einar Olgeirsson.
Þessa vísu lærði Þórður af Maríu Jónsdóttur í Vík, en þar
var Ingimann heimilisvinur og lét sér annt um Víkursystur,
Maríu og Önnu, þegar þær voru að vaxa úr grasi. Anna í
Vík segir skemmtilega frá kynnum sínum af Ingimanni í
Afmælisblaði Neskaupstaðar 1979, og fýlgir grein hennar
ljósmynd af honum, þar sem hann kemur kunnugum ljós-
lifandi fýrir sjónir uppábúinn, en ekki vinnuklæddur, sem
algengast var að hitta á Ingimann. En hvort sem hann var
uppábúinn eða vinnuklæddur var hann „snyrtimenni í hví-
vetna“ eins og Vilhjálmur á Brekku lýsir Ólafi föður hans.
Enda var haft fyrir satt á Norðfirði forðum að snyrti-
mennska gengi í ættir, ekki síður en sóðaskapur! Þess er
vert að geta að Guðmundur Siguijónsson telur að vísan
sem geymir sjálfslýsingu Ingimanns, sé úr „Kommúnista-
brag“ svokölluðum, sem Ingimann og Einar Sveinn ortu í
sameiningu á sinni tíð. Guðmundur álítur að þessi bragur
hljóti að vera til einhvers staðar í handriti eða á prenti.
Ég hef getið þess fyrr að Ingimann hélt heimili með móður
sinni á Norðfirði um árabil, hátt í tuttugu ár eða meira.
Aldrei munu þau hafa verið eigendur að húsi eða íbúð.
Trúlega hafa þau eitthvað flust milli húsa í Neskaupstað.
En gleggst man ég eftir því á árunum fyrir stríð að þau áttu
heima í risinu í gamla Stefánshúsinu utarlega í Víkinni.
Varla voru það rúmmikil híbýli, en ekki verri en margur lét
sér lynda á þessum tíma. A jarðhæðinni bjuggu hjónin
Kristján Imsland og Marta Höskuldsdóttir frá Djúpavogi.
Þangað kom ég stundum að hitta Kristján, því að hann
vann sitthvað fyrir föður minn, Gísla á Bjargi, við viðhald
á bátum og húsum. Ég var þá „handlangari“ Kristjáns og
eins konar nemi í málarafuski og smáviðgerðum. Kristján
var seyðfirskur Norðmaður, snillingur í höndunum og
bráðskemmtilegur vinnufélagi, vel máli farinn og kunni
ógrynni af gamansögum (sönnum og lognum) sem hann
var fús að segja mér, þótt nú séu þær flestar gleymdar. í
bernsku minni og æskuárum á Norðfirði moraði allt af
snilldarfólki, sem þar hafði safnast saman og snjóaði niður
úr öllum áttum, svo að mannlífið var býsna fjölskrúðugt,
en ekki svo einhæft og aumkunarvert sem heimska hjá-
164 Heima er bezt