Heima er bezt - 01.04.2003, Blaðsíða 25

TYRI
FURSTA
FVRSTI
Kom^mímmute
efli«puma
irtoranj
Æ'«íýn
'n8 mlfcío
prpn,l'n hSJt’
rir”»Sí
Svo *•£ *£!!?"■
’"nrtmo blaayT; rm"
***"'■ kr. 20.nn
>w^urin"1 »*
S55ítí
Hefnd kókainsmyglarai
SöSusafn
XJUmkó h,
heimi/am
1 ■ Hrykjaru,
um lagið. Til dæmis var einn verslun-
areigandinn, kona nokkur, farin að
bjóða mér kaffisopa úr brúsanum sín-
um, þegar ég leit þangað inn. Já,
svona geta Danir verið alúðlegir.
Það var notalegt að spjalla við það
viðfelldna fólk er þarna réði ríkjum.
En hvemig stóð á öllu þessu grúski
mínu? Um þetta leyti var ég viðriðinn
fornbókasölu heima í Reykjavík og
var oft spurður um hinn óþekkta höf-
und Basils fursta, víðþekkts saka-
málarits, sem var útgefið um langa
hríð i Reykjavík af Sögusafni heimil-
anna og var vinsælt lesefhi um mið-
bik 20. aldarinnar. Eg var semsé á
höttunum eftir upplýsingum um
þennan höfund, sem m.a. hafði skrif-
að ijöldann allan af sakamálasögum,
jafnframt því er hann starfaði sem
bókavörður hjá dagblaðinu Politiken
á fyrrihluta aldarinnar. Þar á bæ
kannaðist hins vegar enginn við
manninn.
Næstu dagar fóru í þessar forvitnis-
ferðir mínar um höfundinn, þangað til
að ég rakst loks inn í litla fornbóka-
búð ofarlega á „Gamel Kongevej“, og
þar hitti ég fyrir gamlan vin þessa
huldumanns, sem reyndist heita Niels
Meyn. Hér var þá fundinn höfundur
Basils fursta, sem hafði fallið frá á
sjötugsaldri, árið 1957. Að sögn forn-
bókasalans var Niels Meyn ekki víð-
förull maður öðruvísi
en með pennann, en
hann mun hafa sótt
yrkisefni sitt í viðtöl
við menn á öldurhús-
um Kaupmannahafn-
ar.
Alls munu hafa ver-
ið gefin út hér 52 eða
jafnvel fleiri, Basil-
hefti og helsti þýðandi
þeirra er talinn hafa
verið Páll Sveinsson,
kennari í Hafnarfirði,
auk þess sem Steindór
Sigurðsson rithöfund-
ur var nefndur til sög-
unnar, en vitað er að
hann og Niels Meyn
þekktust frá Hafnar-
dvöl Steindórs á þriðja
áratugnum.
Jónshús í Kaupmannahöfn.
A rölti meðfram gömlwn byggingum.
Af frásögn danska fornbókasalans
hefur Niels Meyn verið afkastamikill
rithöfundur, sem skrifaði gjarnan
undir dulnefni. Talið er að Niels hafi
skrifað hátt á annað hundrað titla
sakamálasagna um sína daga, undir
nöfnum eins og Anne Lykke, Charles
Bristol, David Gartner, George
Griffith, Gustav Hardner, Harold
Chester, Rex Nelson, auk efnis þar
sem höfundar er ekki getið, eins og
komið hefur fram með Basil fursta.
Nefna má bók með einu þessara
dulnefna, Sj ónræningj adrottninguna,
effir Charles Bristol, sem Vasaútgáf-
an gaf hér út á fimmta áratugnum.
Það er náttúrlega nauða ómerkilegt
að segja ffá þessu stússi mínu í Kaup-
mannahöfn, en fyrir spennusagnaflkil
og „plottaðra reyfara“, var þessi leit
ótrúlega spennandi, hvar leiðin lá oft
á tíðum um þröngar götur og húsa-
sund meðal gamalla bygginga er
hýstu fornbókakjallara,
sem sannarlega var vert
að kynnast, eins konar
heimi út af fyrir sig, en
nóg um það.
Um þrjúleytið dags hitt-
umst við oftast öll úr fjöl-
skyldunni á Amagertorgi
og fengum okkur þar
hressingu, en stundum lá
leiðin þaðan inn í „Kron-
Prinsensgade“, á veitinga-
staðinn „Sommerskou“
Basil fursti þótti
spennandi lestrar-
efni á unglingsárum greinar-
höfundar og leitin að upplýs-
ingum um höfundinn, Niels
Meyn, í Kaupmannahöfn árið
1996, var einnig spennandi.
Ein af mörgum fornbókabúðum sem greinarhöfundur heim-
sótti.
Heima er bezt 169