Heima er bezt - 01.04.2003, Blaðsíða 41

Annarsunnudagur
Já, nú fór í hönd erfiðasti dagur ferðarinnar, eða allavega
finnst mér það í minningunni. Dagur sem ég gleymi
sennilega seint.
Mitt hlutverk var að fara fram með Þjórsá austan við
Búrfell og ætlað að smala Búrfellsskóg. Nokkuð bar á
því, fyrr á árum, að kindur, sem urðu eftir á afréttinum í
fyrri leitum, smugu í gegnum afréttargirðinguna og ein-
hverjar þeirra leituðu niður með Þjórsá og stöðvuðust í
Búrfellsskóginum.
Ekkert bar til tíðinda hjá okkur Redda fyrr en við kom-
um í skóginn. Þar var þá dilkær og veturgömul kind.
Gekk nokkuð vel að reka þær í gegnum skóginn, en gæta
varð varúðar til að missa þær ekki úr augsýn. Skógurinn
var mjög þéttur og ófært var með hest nema á þröngri
götu. Því var það að þegar kindurnar laumuðust út af göt-
unni, þurfti að binda hestinn við tjágrein og skríða í
gegnum skógarþykkni til að komast fyrir þær. Þetta end-
urtók sig nokkrum sinnum en að lokum kom ég þeim
niður úr skóginum og rak þær út á sandinn meðfram
Þjórsá.
Á leiðinni gegnum skóginn varð ég var við kindaför í
götunni, sem ekki gátu, lögunar sinnar vegna, verið eftir
kindurnar sem ég rak. Því var ljóst að þarna voru fleiri
kindur, eða allavega ein til viðbótar. Því fór ég til baka
eftir að hafa komið kindunum þremur út úr skóginum.
Batt Redda við trjágrein og fór gangandi. Þennan dag,
sem hina fyrri, var rigning og þoka. Þéttist úrkoman eftir
því sem á daginn leið. Komið var fram yfir miðjan dag
þegar ég fann fjórðu kindina í skóginum. Hún var til að
sjá mikil á velli, en nokkuð skógdregin. Hafði greinilega
gengið lengi í skóginum, því togið var mjög stutt og
snjáð. Þegar þessi kind varð mín vör, horfði hún á mig
smá stund, en tók síðan undir sig stökk og hentist allt
hvað af tók undan brekku og hvarf sjónum mínum. Gleði
mín yfir því að hafa fundið kindina dvínaði nokkuð hratt.
Tilfinningar smalans, þegar fé finnst á fjalli í síðustu leit-
um, birtast í gleði yfir því að þeirri skepnu verði bjargað
frá því að heyja dauðabaráttu við grimm örlög íslenskra
vetrarveðra og ekki má þó gleyma refnum, sem, þegar
harðnar á dalnum hans, á það til að drepa sér til matar. En
auðvitað var ekki uppgjöf í huga á þessari stundu. Ekki
kom annað til greina en freista þess að koma þessari vit-
lausu kind til hinna og reka þær til byggða.
Er nú ekki að orðlengja að langa stund tók það mig að
koma þessari einu kind úr skóginum og út á sandinn.
Ekki vildi hún með nokkru móti samlagast hinum þremur
og virtist bókstaflega vera hrædd við allt sem hreyfðist.
Ég gaf henni tíma til að hvílast og átta sig, en allt kom
fyrir ekki. Tók ég því á það ráð að reyna að reka hópinn
áleiðis inn að Hjálparfossi, en þar var meiningin að Her-
mann biði mín. En eins og áður hafði gerst þurfti hann
svo sannarlega að bíða. Að reka hópinn minn var hið
mesta basl. Og gekk raunar ekki. Kindin, sem ég hafði
síðast fundið, var greinilega útigengin og griðarlega væn.
Hún reyndi allt hvað af tók að komast í skóginn og þurfti
ég nokkrum sinnum að hleypa Redda til að koma í veg
fyrir að hún stingi mig af. En auðvitað gekk þessi rekstr-
armáti ekki lengi. Það kom nefnilega fljótt að því að Úti-
ganga gafst upp og lagðist. Var því ekki um annað að
ræða en að koma henni í hnakkinn og reiða. Þá hófst nú
hin þrautin þyngri. Ég hafði bara ekki afl til að lyfta
skepnunni. Og eftir nokkrar tilraunir á jafnsléttu, gafst ég
upp. Gat ég dregið hana upp á stóran stein og kom henni
þannig í hakkinn og settist þar líka. Aumingja Reddi, sá
mátti nú taka á, en hans skaplyndi tók engum breyting-
um. Hann hefur eflaust verið leiður en hlýðnaðist skipun-
um mínum til fulls. Gekk nú reksturinn ágætlega. Kind-
umar þrjár röltu götuna áleiðis að Hjálp og Reddi rak
lestina í orðsins fyllstu merkingu, með sína þungu byrði.
Myrkur var skollið á þegar þangað kom og auðvitað var
Hermann þar. Hann hjálpaði mér að taka Útigöngu af
baki en um leið og ég renndi mér úr hnakknum stóð ég
ekki í fæturnar, svo dofinn var ég orðinn í fótunum eftir
að hafa látið kindina hvíla á hjánum. Að reiða kind er
ekki auðvelt verk og nauðsynlegt að stytta í ístöðunum,
með því fæst betra sæti fyrir kindina. Eftir góða hvíld við
Hjálp héldum við af stað og tilfellið var að Útiganga
fékkst til að rölta með. Hópurinn hafði stækkað því Her-
mann hafði fundið fjórar kindur. í Hallslaut hittum við þá
Steina og Valla. Þeir höfðu líka fundið kindur og voru
þær þá alls orðnar 28.
Mikið rigndi og enn var hvass vindur. Sandá var vatns-
mikil, en yfir hana þurftum við að fara, og hrakti féð tals-
vert fram af vaðinu. í svarta myrkri voru þetta ekki
kjöraðstæður til fjárreksturs. En allar komust kindurnar
yfir og sífellt styttist leiðin í náttstað.
Skógargatan heim að Skriðufelli frá Hallslaut liggur
meðfram Sandá á kafla. Þar misstum við tvö lömb í ána
og við það að ná þeim upp úr brutum við horn af þeim
báðum. Bæði var, að lömbin voru bjórvot eftir volkið í
ánni og rigninguna, svo voru hornin orðin mjög mjúk eft-
ir bleytutíðina.
Á tíunda tímanum um kvöldið náðum við í hlað á
Skriðufelli. Þar skorti ekki á hlýjar móttökur. Hestarnir
og kindurnar voru sett í hús en við gengum til bæjar og
þáðum hinn besta beina. Gistum við á Skriðufelli um
nóttina.
Kindurnar voru fluttar á bíl frá Skriðufelli á mánudags-
morguninn, allar nema Útiganga. Hún var eign Jóhanns
Ólafssonar bónda á Skriðufelli og varð þar auðvitað eftir.
Þetta var veturgömul kind, móðir hennar hafði náðst úr
Búrfellsskógi haustið áður, með annað lamb sitt. Lék Jó-
hanni hugur á að vita vænleika hennar. Var hún því vigt-
uð um morguninn og var þá orðin sæmilega þurr eftir
húsvistina. Reyndist hún vera 94 kíló. Eflaust hefur hún
verið vel yfir 100 kíló, nýkomin úr skóginum daginn
áður.
Þegar þetta var ljóst gladdist ég nokkuð og var ekki
eins undrandi á þróttleysi mínu við að koma henni í
hnakkinn í Búrfellinu. Góða daga hefur hún átt í þar um
veturinn og ekki síðri um sumarið.
Heima er bezt 185