Heima er bezt - 01.08.2008, Qupperneq 78

að vera í 15 ár samfellt á togara og
hann hefði á þessu tíma aðeins veið
tvö jól í landi, en mörg jól hafði hann
verið á ytri höfninni í Reykjavík. Þeir
hefðu verið látnir fara út á ytrihöfn á
aðfangadag þó að það væri kolvitlaust
veður, svo að ekki væri mögulegt að
heija veiðar, en látnir liggja þarna til
þess að þeir gætu hafið veiðar ef að
veður gengi niður eða skánaði.
I annað skipti sem þessi sjómaður
hafði verið í landi um jól, hafði það
verið sökum þess að eitthvað hafði bilað
í vél skipsins, sem ekki hafði tekist að
fá lagfært fyrir hátíðina, en í hitt skiptið
hafði skipsjórinn verið nýlega giftur og
stillt svo til að koma nægilega seint inn
fyrir jólin svo ekki yrði unnt að koma
skipinu á veiðar fyrir hátíðiardagana.
Karlamir töluðu mikið um kokkinn.
Sögðu að hann væri alveg úrvals kokkur,
einhver sá besti í öllum flotanum. Svo var
það eitt sinn að kokkurinn kemur upp til
mín og sest á gólfið með fötu, hálffulla
af einhverju gulleitu innihaldi, sem hann
tekur að hræra í, með mestu rólegheitum.
Smám saman tók innihaldið að skipta um
lit og varð að hvítri froðu og að lokum
líkast hvítri kartöflustöppu. Hann var að
útbúa bræðing fyrir áhöfnina. Þannig var
að útgerðin neitaði með öllu að leggja
til íslenskt smjör í matinn, menn gætu
bara borðað smjörlíki. En menn voru
nú ekki hrifnir af því að nota magarín á
brauð. Alla vega fannst mér afar ólystugt
aö borða hafragraut með dósamjólk útá
og brauðsneið með smjörlíki með. En
ég þurfti þess alls ekki. Kokkurinn
var alltaf með súrt slátur og þennan
bræðing, og mér fannst alveg hægt að
innbyrða hafragrautinn með súru slátri
þó að aðeins væri um dósamjólk að
ræða út á. Og bræðingurinn var fínn.
Ég held þaö hafi aðeins verið tveir af
áhöfninni, sem notuðu smjörlíkið, allir
hinir völdu bræðinginn.
Kokkurinn fór að tala um það hvað
við skyldum gera þegar við kæmum
í höfn. Þá ætlaði hann að sýna mér
allt það merkilegasta sem vert væri
að skoða. Við myndum taka okkur
far með sporvagni til Blackpool, sem
væri gífurlega flott túristaborg og ekki
langt frá Fleetwood . Þar ætlaði hann
fyrst að sýna mér þann stórkostlega
skemmtistað Tower, og síðan fengjum
við okkur kerru með hestum fyrir og
sætum í hásæti eins og greifar með sígar
og rós í barminum og ækjum um og
skoðuðum „pleisið“.
Þegar kvöldaði fannst mér alveg
ævintýri að horfa á himinhvolfið. Sjá
þennan íjölda af stjömum, sem ég hafði
aldrei áður augum litið, og Pólstjömuna,
sem mér hafði alltaf sýnst nálega beint
yfír höfði manns, vera komna í áberandi
norðurátt.
Eitt kvöldið í ijómalogni og stjömubirtu
var komið að því að ég þyrfti að flytja
„lögmanninn“. Fannst mér nú upplagt
að sleppa því að fara á fyrplássið og náði
mér í dagblað sem ég breiddi kyrfilega
á bátadekkið milli lífbátanna og settist
á hækjur mínar þar á. Kemur þá ekki
múkki og sest beint fyrir ffaman mig. Var
greinilegt að hann hafði mikinn áhuga
á því sem þama færi fram og kom hann
hvað eftir annað svo nálægt mér að við
lá að ég þyrfti að ýta honum frá mér
með höndunum. En þetta var nú enginn
háski og mér tókst að ljúka athöfninni
og pakka saman dagblaðinu og henda
því með innihaldinu í hafið. Og þar með
hafði fuglinn sig þá einnig í burtu.
Einn daginn bað skipstjórinn mig
um að líta á dýptarmælinn, hann væri
hættur að virka. Það var nú ekki nema
sjálfsagt og ég var ekkert að auglýsa það
að kunnáttan í því efni væri ekki á marga
fiska. Það var til AVO-mælir um borð og
ég hóf strax að mæla eitthvað og rekja
leiðslur í tækinu og fann að sjálfsögðu
enga galla. Þegar ég hafði verið að þessu
lengi dags án árangurs, sagði maður
sem var við stýrið við mig:
„Heyrðu, þú ættir kannski að athuga
þennan kassa þama (sem hann benti
á, á einum veggnum), hann Gísli var
vanur að sparka í þennan kassa þegar
dýptarmælirinn bilaði“.
Ég þók þessari bendingu með þökkum
og komst að raun um að í þessum kassa
voru viðnám, sem straumur var leiddur í
gegnum til að hlaða geymirinn sem gaf
straum inn á lampana í dýptarmælinum.
Eftir að festingamar fyrir viðnámin höfðu
eitthvað verið lagaðar og sett hafði verið
á hleðslu dálítinn tíma var dýptarmælirinn
prófaður og þá reyndist allt í lagi.
Við fórum nú að nálgast Skotland
og það var komin þoka. Þá er flautað.
Skipstjórinn vill fá miðun á Barra Head.
Ég fer í listann og finn tíðni og kallmerki
og byrja að miða. Vitinn er 2 eða 3 gráður
í stjór. Eftir dálítinn tíma er aftur
beðið um miðun. Nú er hann einar 5
eða 6 gráður í stjór. Hvað er nú þetta.
Ætli kallinn hafi haldið að ég, svona
alger græningi, væri að miða einhveja
vitleysu. Sennilega. Enn er beðið um
miðun og nú er vitinn orðinn 9 gráður
í stjór. Jæja, skyldi kallinn fremur
ætla að keyra í land en að taka mark á
miðuninni? En nú var ég orðinn dálítið
spenntur og fylgdist vel með, og nú
var stefnunni breytt og vitinn kominn
í bak eins og til stóð. Þegar vitinn var
kominn 90 grátur í bak flautaði ég á
brúna og lét vita að nú værum við þvert
af vitanum. „Við vitum það“, var svarið.
Og nú þurfti að fara að hafa skeyta-
viðskipti við fyrirtækið sem átti að fá
fiskinn. „Ætli það sé ekki rétt að láta líta
á dýptarmælinn", sagði skipstjórinn við
mig og fannst mér það sjálfsagt. Ég tók
við skeytunum, sem senda átti og hóf að
kanna möguleika á að ná sambandi við
strandastöðvar. En mikið var ég hissa
á að heyra alla „traffíkina“ sem þama
var í loftinu. Fjöldi skipa voru þama
samtímis að keppast við að reyna að
ná sambandi við ýmsar stöðvar. Menn
kölluðu þama hver ofan í annan. Þeir
sem náðu sambandi skiptu síðan yfír á
vinnutíðnir til að ljúka þar viðskiptum
sínum.
Ég hafði nú aðeins heyrt talað um
Wick-radíó sem viðskiptastöð í svona
siglingum, en sú stöð er austan á
Skotlandi en við vorum vestan við,
svo að Wick heyrðist bara afar dauft
en það var önnur stöð Port Patrick
radió sem var mjög sterk að heyra, svo
að ég reyndi bara að ná sambandi við
hana, sem gekk vel.
Þegar við nálguðumst Fleetwood
höfðum við misst af síðdegisflóði og
biðum því þar til síðla nætur að vera
teknir inni í „dokk“. Ég hafði nýlokið
við morgungrautinn með súra slátrinu og
dósamjólkinni, þegar viðgerðarmaðurinn
birtist. Hann var eldri maður og það
vakti undrun mína að hann hafði enga
verkfæratösku meðferðis, og engan
mæli. Einhverjar tengur og skrúijárn
hafði hann í vösunum. Þegar hann var
366 Heima er bezt