Læknaneminn - 01.04.1969, Qupperneq 27

LÆKNANEMINN
27
frá stjórnmálakrossferð sinni er
Mbl. vitaskuld læsilegasta dagblað
landsins, fjölbreytt að blaða-
mennsku, frétta- og fræðiefni. Og
hvað viðkemur íslenzkum þjóð-
málaumræðum, eru öll hin dag-
blöðin undir svipaða sök seld.
Þetta lága ris íslenzkrar samræðu
stafar vísast af hinum sára skorti
á stjórnmála- og félagsmála-
fræðslu gegnum allt skólakerfið.
Gera þessi félagsþekkingarlegu ör-
kuml mátt fjölmiðlunartækjanna
og valdsmennskunnar til að ráðsk-
ast með huga og tilveru einstakl-
inganna enn meiri. Hver veit,
nema þessi skortur sé enn einn
þáttur ráðskunar til þess að
tryggja völd valdsins ? Hvað
mundi gerast, ef risi allt í einu
sterk hreyfing gegn NATO, sem
ógnaði aðstöðu þess ? Grikkland
eða Dóminíska lýðveldið? Eða þá
Tékkóslóvakía ? En slíkir þankar
eru draumórakenndir. Til þess er-
um við of vel prógrammeraðir.
Eða ef N. N. reyndi að fara á
dansstað bindislaus (ófullur) ?
Óhugsandi.
Andófsstarfsemi svipuð og að
ofan er lýst, hefur lítið gripið hér-
lenda stúdenta, en aðallega verið
í höndum smáhópa vinstrisinnaðr-
ar stjórnmálaflokkaæsku, heldur
sundurlausra og óreisulegra. ís-
lenzk vinstrihreyfing ungs fólks
er miklu snubbóttari en í öllum
nágrannalöndum og ágæt sönnun á
valdi borgarapressunnar, kítandi
og sárlega skortandi sæmilega
skipulagða forystu. Ásteytingsefn-
in hafa verið heldur tilviljana-
kennd. Þau hafa þó ekki þurft að
vera stórbrotin til þess að leiða í
Ijós skyldleika viðbragða valds-
mennskunnar hér og erlendis,
þaðan sem að framan er lýst. Lög-
reglu er í góðri trú sigað á and-
mælendur og þá notaðar úrvals-
sveitir góðsaklausra en blóðheitra
kraftmanna, sem virðast í öllum
löndum fylkja sér undir merki
laganna. 1 íslenzkri lögreglu þyk-
ist ég ekki þekkja ófáa, sem ég
bar óttablandna virðingu fyrir í
barnaskóla. Þessu annars svo góða
fólki hættir stundum til að missa
taumhald á kröftum sínum og
brjóta þá þau lög, að ekki skuli
tekið fastar á en tilefnið gefur
ástæðu til. En það sé í lagi, ef
tekst að uppræta ósómann.
Ekki ætla ég að verða til þess
að eggja íslenzka stúdenta til
óeirða, Þeir ættu samt að leitast
við að hressa uppá álit háskólans
og reyna að snúa þessu harðvið-
arþjóðfélagi til þeirrar skoðunar,
að það mundi bæta reisn þess að
eiga akademíska stofnun, þar sem
fram gætu farið frjálslynd og rót-
tæk skoðanaskipti, svo að ferskar
hugmyndir geti vaknað, gagnrýn
og djarfleg rökræða og ríkara
þroskalíf, og ,, . .. veita þeirri
hugsun að innleiða skynsemi, rétt-
læti og mannúð í viðskipti manna
og þjóða“ (Fulbright). H. I. á að
vera algjörlega sjálfstæð stofnun
undir stjórn kennara og nemenda;
ríkisvaldið ætti að gera hann vel
úr garði án þess að ráðskast til
um starf hans. Stúdentar skyldu
berjast gegn því skoðanaeinræði og
hugmyndaeinföldun, sem nú ríkir,
krefjast aukinnar þjóðmála- og
stjórnmálafræðslu við skólann.
Einnig mætti huga að sérstakri
rannsóknastofnun háskólans í því
markmiði. Gæti hún keppt við hin
stýrðu f jölmiðlunartæki með vand-
aðri upplýsingadreifingu og haft
til hennar forgangsaðstöðu. „Sá
sem óttast almennar, ótakmarkað-
ar upplýsingar og hindrar þær af
þeim sökum, skapar einmitt með
því skilyrði fyrir óheillavænlega
þróun“ (Havemann). Vísindin