Læknaneminn - 01.04.1969, Blaðsíða 32

S3
LÆKNANEMINN
EINAR BALDVINSSON, LÆKNIR:
Meðferð á arrhythmium samfara
kransæðastíflu
Með tilkomu gjörgæzludeilda
fyrir hjartasjúklinga (coronary
care units) og meðfylgjandi tækja,
sem gera kleift að fylgjast með
ýmsum þáttum hjartastarfsem-
innar, hefir komið í ljós, að óregla
á hjartslætti hjá sjúklingum með
kransæðastíflu er mun tíðari en
áður hafði verið gert ráð fyrir. Er
nú talið, að 80—90% sjúklinga
fái einhvers konar arrhythmiu
fyrstu legudagana. Þar sem
arrhythmiur hjá sjúklingum þess-
um geta verið fyrirboði hjarta-
stopps (cardiac arrest), hefir með-
höndlun á þeim verið tekin fast-
ari tökum en áður tíðkaðist.
Meöferð á tachyarrhythmium.
Tachycardiur af supraventri-
culerum uppruna (atrial tachy-
cardia, atrial flutter, atrial
fibrillation og nodal tachycardia)
eru meðhöndlaðar á sama hátt. Ef
almennt ástand sjúklings er gott
og engin einkenni um hjartabilun
eða lost, er réttast að hraðdigitali-
sera með Cedilanid eða digoxin, en
hafa verður þá í huga, að áður-
nefndar arrhythmiur geta orsak-
azt af digitalis. Ber því að var-
ast að gefa áðurnefnd lyf í æð, ef
sjúklingur hefur verið á viðhalds-
skömmtum af digitalis. Venjuleg-
ur byrjunarskammtur af Cedilanid
er 0,8 mg í æð, sem síðan er fylgt
eftir með 0,4 mg í æð eða vöðva á
2—4 klst. fresti, þar til full virk-
un fæst. Ekki er þó talið ráðlegt
að gefa yfir 2 mg fyrstu 24 klst.
Nota má einnig digoxin, sem er
hraðvirkt digitalislyf, en skilst
nokkuð seinna út heldur en Cedi-
lanid. Eru venjulegir byrjunar-
skammtar 0,75—1 mg í æð, en síð-
ari skammtar 0,25 mg í æð eða
vöðva á 4—6 klst. fresti. Ef ein-
kenni um minnkað hjartaútfall
(cardiac output) svo sem lost eða
hjartabilun eru til staðar, þegar í
byrjun eða eftir að digitalismeð-
ferð er hafin, er réttast að gefa
hjartanu synchroniserað jafn-
straums (D. C.) raflost þegar í
stað. Eftir að sinus rhythmi hefir
fengizt, er hafin meðferð með
chinidin (0,3-0,4 g á 6 klst. fresti)
eða procainamide (0,5—0,75 g á 6
klst. fresti) í því augnamiði að
fyrirbyggja frekari arrhythmiur.
Jafnframt þessu er sjúklingur
digitaliseraður að fullu. Ef grun-
ur leikur á, að digitalis sé orsök
fyrir áðurnefndum arrhythmium,
er digitalisgjöf hætt þegar í stað
og KCl gefið í infusion (40 mEq.
KCl í 500 ml 5% glucosuupp-
lausn gefið á 1—2 klst.). Propr-
anolol (Inderal), sem er nýlegt
P-blokkerandi lyf, er nú talið eitt
öruggasta lyfið gegn tachyarr-
hythmium og extrasystolum, sem
orsakast af digitalis. Er venjuleg-
ur skammtur, 1—3 mg, gefinn