Læknaneminn - 01.04.1969, Page 53

LÆKNANEMINN
J,9
þeirri orku, sem samsvarar hröð-
un þeirra. Ef nota á röntgengeisl-
un í stað rafeindageislunar, eru
rafeindirnar látnar stöðvast í sér-
stökum efnum og myndast þá
röntgenhemlunargeislun. Geislun-
arferlar röntgengeislunar frá
betatrónum eru talsvert ólíkir
þeim, sem við höfum þegar séð. Nú
er hámark geislunarinnar talsvert
djúpt inni í líkamanum.
I línuhröðurum er rafeindum
hraðað inni á beinum bylgjuleið-
urum. Rafeindunum er fleytt af
rafsegulbylgjum og hraðað af
þeim. Rafeindageisluninni er síðan
breytt í röntgengeislun, en orka
hennar er algengust frá 2—8
MeV. Línuhraðarar, sem gefa
röntgengeislun með orkuna 2—4
MeV, geta auðvitað komið í stað
kóbalttækja. Geislunareiginleikar
beggja eru að mestu þeir sömu.
Það, sem háð hefur línuhröðurum,
er flókinn tækjabúnaður miðað við
kóbalttæki.
Að lokum skal getið þriggja
annarra tækja, sem nokkuð eru
notuð í geislalækningum, en það
eru í fyrsta lagi synchrotrónar.
Þeir eru afar líkir betatrónum að
gerð, nema hvað unnt er að hraða
rafeindum enn frekar en í betatrón-
um og þá með aðstoð resónans-
holrúma á rafeindabrautinni. I
synchrotrónum er einnig unnt að
hraða róteindum upp í orkuna 3
BeV. I öðru lagi Van der Graaf
tæki, sem framleiða röntgengeisla
með orku nálægt 2 MeV. Röntgen-
Mynd 8.
Samanburður á jafnskammtaferlum fyrir geislun frá Cs-137 og 200 kV geislunar.
Til vinstri: Flötur 8X8 cm, Cs-137, FHF 35 cm á móti HL 30 mm Cu, FHF 50 cm.
Til hægri: Cs-137, 6 cin hringflötur, FHF 15 cm á móti 6X6 cm flötur, HL 1.0
mm Cu, FHF 50 cm.