Bændablaðið - 11.05.2023, Blaðsíða 59

59Bændablaðið | Fimmtudagur 11. maí 2023
Til sölu 68,5m2 iðnaðarbil
til afhendingar strax
í Breiðamýri 3, Selfossi.
Allar nánari upplýsingar veitir
Loftur Erlingsson, löggiltur fasteignasali
S: 896 9565, loftur@husfasteign.is
Í stjórnarsáttmála ríkisstjórnar-
innar kemur fram að „Sett
verða metnaðarfull markmið
um að auka hlutfall hollra og
næringarríkra innlendra matvæla
til að treysta fæðuöryggi“.
Síðastliðin ár
hefur áskrif-
endum hug-
myndafræðinnar
um fæðuöryggi
fjölgað. Við
sjáum þau áhrif
sem utanaðkom-
andi aðstæður
geta skapað,
þá til dæmis
heimsfaraldur Covid og stríð í
Evrópu. Atburðir sem Íslendingar
hafa engin völd yfir en aðstæðurnar
hafa þó áhrif hér á landi.
Það verður sífellt mikilvægara
að við tryggjum það að við séum
sjálfum okkur næg til framtíðar og
tryggjum fæðuöryggi landsins með
hollu og næringarríku fæði.
Fæðuöryggi byrjar hjá bændum
Öflugur landbúnaður er
þýðingarmikill fyrir fæðuöryggi í
heimi þar sem aðfangakeðjur eru
ótryggar auk þess sem ýmsar aðrar
ógnir steðja að. Ef við ætlum að
auka hlutfall hollra og næringarríkra
innlendra matvæla þá verðum við að
tryggja bændum landsins viðunandi
rekstrargrundvöll og afkomu.
Keðjan hefst þar. Ef starfsskilyrði
bænda eru þess fallin að hrekja fólk
úr stéttinni og hafa letjandi áhrif á
nýliðun þá munum við væntanlega
horfast í augu við talsvert brottfall.
Þrotlaus vinna bænda er ekki
sjálfgefin þó svo að margir hafi
tekið henni sem sjálfsögðum hlut of
lengi. Mikilvægi stuðnings ríkisins
til innlendrar matvælaframleiðslu
er óumdeilt. Stuðningurinn er
ýmist beinn eða óbeinn. Sem
dæmi má nefna aukna tollvernd á
innfluttum afurðum og greiðslumark
lögbýla. Þar eigum við langt í land.
Innflutningur matvælaafurða hefur
stóraukist á síðustu árum og virðist
ekki linna, en hann hefur haft lamandi
áhrif á innlenda matvælaframleiðslu,
sem getur ekki keppt við risavaxinn
verksmiðjubúskap sem uppfyllir
ekki sömu kröfur og staðla og
íslensk framleiðsla stenst.
Þá til dæmis hvað varðar
sýklalyfjaónæmi. Aukin tollvernd
myndi bæði tryggja ríkinu
auknar tekjur ásamt því að jafna
aðstöðumun innlendrar og erlendrar
matvælaframleiðslu.
Alvarleg staða
Við sjáum þá stöðu sem er við lýði
í innlendri matvælaframleiðslu.
Nú berast fregnir af því að
innlend kjötframleiðsla hopi
mjög skart og jafnframt að miklir
rekstrarerfiðleikar séu í mörgum
búgreinum. Því er spáð að innlend
kjötsala dragist mikið saman á næstu
árum. Framangreindur innflutningur
og dvínandi rekstrargrundvöllur
veldur því að framleiðsla á
innlendri kjötafurð stendur ekki
undir nauðsynlegri fjárfestingu.
Með þessu áframhaldi munum
við horfast í augu við gríðarlegan
samdrátt í íslenskum landbúnaði,
með tilheyrandi skorti á svína-,
nauta- og lambakjöti, ef ekki verður
gripið til aðgerða. Mörg býli berjast
í bökkum og sumir kjósa að hætta.
Kynslóðaskipti og nýliðun eru varla
möguleg í núverandi rekstrar- og
skuldaumhverfi.
Þetta er þeim mun sorglegra þar
sem mannauðurinn er til staðar. Fullt
af áhugasömu og kraftmiklu fólki
vill vinna við landbúnað og viðhalda
hefðinni, sögunni og hugsjóninni.
Íslenskur landbúnaður er nefnilega
svo mikið meira en matvælin. Hann
er samofinn sögu okkar og hefðum.
Gegnum landbúnaðinn miðlum
við menningu og sögu landsins.
Landbúnaðurinn leggur í raun til
litina, lyktina og leiktjöldin á því
leiksviði sem innlendir og erlendir
ferðamenn sjá. Án landbúnaðarins
verður dauflegt um að litast í sveitum.
Að mínu viti lýsir það hnípinni þjóð
sem nærir ekki þann jarðveg sem
landbúnaðinum eru lífsnauðsynlegur.
Hvernig land viljum við byggja?
Málefni landbúnaðarins og fæðuöryggi
eru neytendamál, lýðheilsumál og
byggðamál og Íslendingar þurfa að
taka afstöðu. Við þurfum að ákveða
hvernig land við viljum byggja til
framtíðar. Hvort við viljum viðhalda
núverandi stöðu og stefna í átt að
tómlegri matvælaframleiðslu, en þá er
það tímaspursmál hvenær við þurfum
að reiða okkur að fullu á innflutning
erlendis frá. Eða viljum við byggja
upp land þar sem tækifærin eru til
staðar, byggðir blómstra og bændur
viðhalda gæðaframleiðslu með
þá sérstöðu sem við Íslendingar
þekkjum svo vel?
Ef við veljum seinni afstöðuna
þá þurfum við að grípa til alvöru
aðgerða eins fljótt og auðið er og
bæta rekstrarumhverfi bænda.
Í óundirbúnum fyrirspurnum á
Alþingi þann 2. maí sl. vakti ég
athygli á umræddu ástandi og benti
forsætisráðherra á mikilvægi þess
að stofnaður verði starfshópur sem
fer ítarlega yfir núverandi stöðu
og leggur til aðgerðir sem myndu
rétta úr kútnum og koma innlendri
matvælaframleiðslu aftur í réttan
farveg. Ég bind miklar vonir við að
slíkur starfshópur verði stofnaður og
að þeim aðgerðum, sem hann leggur
til, verði fylgt af stjórnvöldum.
Þannig tökum við alvöru afstöðu
og tryggjum fæðuöryggi landsins,
sérstöðu Íslands og tryggjum
blómlega byggð um allt land.
Ingibjörg Ísakssen, þingflokks
formaður Framsóknar og fyrsti
þingmaður Norðausturkjördæmis.
Verðum að taka afstöðu
Ingibjörg
Ísakssen.
Málefni landbúnaðarins og fæðuöryggi eru neytendamál, lýðheilsumál og
byggðamál og Íslendingar þurfa að taka afstöðu. Mynd / Myndasafn Bbl
Mar Design.
Við sérhönnum fyrir þig lyklakippur, magnet, nælur úr stáli, plasti eða viði.
Ertu að leita eftir einstökum minjagrip fyrir ferðamenn eða gjafir.
Fáðu frekari upplýsingar info@designsbyelin.com eða Elín sími 6660632.
Við sérhönnum fyrir þig lyklakippur, segla, nælur úr stáli, plasti eða við.
Ertu að leita eftir einstökum minjagrip fyrir ferðamenn, eða til gjafa?
Fáðu frekari upplýsingar hjá: info@designsbyelin.com
eða Elín, sími 6660632.
Mar Design.
Við sérhönnum fyrir þig lyklakippur, magnet, nælur úr stáli, plasti eða viði.
Ertu að leita eftir einstökum minjagrip fyrir ferðamenn eða gjafir.
Fáðu frekari upplýsingar info@designsbyelin.com eða Elín sími 6660632.
Mar Design.
Við sérhönnum fyrir þig lykla ippur, magnet, nælu úr stáli, plasti eða viði.
Ertu að leita eftir einstökum minjagrip fyrir ferðamenn eða gjafir.
Fáðu frekari upplýsingar info@designsbyelin.com eða Elín sími 6660632.
Mar Design