Úrval - 01.08.1970, Page 97

NJÖSNARINN SEM SKIPTI UM SKOÐUN
95
ig út hérna sem þjóðfélagskerfiS
sé að hrynja til grunna“?
„Slíkt gerist ekki á einni nóttu“,
svaraði Tuomi. „En sögulega séð
er hrun kapítalismans óhjákvæmi-
legt“.
Nú hófu þeir Tuomi og rann-
sóknarlögreglumennirnir ákafar
samræður um stjórnmálaleg og
efnahagsleg hugmyndakerfi. Tu-
omi þuldi upp úr sér í fullri al-
vöru allar þær marxisku, sósíölsku
og andamerísku kenningar, sem
hann hafði tileinkað sér á þeim ald-
arfjórðungi, sem hann hafði dvalið
í Sovétríkjunum. Rannsóknarlög-
reglumennirnir viðurkenndu rétt-
mæti sumra atriðanna, sem Tuomi
nefndi, en hæddust að öðrum:
„Kaarlo, við höfum við alvarleg
vandamál að stríða í landi okk-
ar“, sagði Don. „En okkur gefst
að minnsta kosti tækifæri til þess,
að reyna að leysa þau við kjör-
borðið'T Þeir héldu rökræðunum
áfram við kvöldverðarborðið og
langt fram á nótt.
„Við komumst ekkert með þessu
móti“, sagði Don loks. „Leyfðu mér
að ljúka því, sem ég hóf máls á.
Ef þú vinnur fyrir okkur, getum
við látið það líta þannig út gagn-
vart yfirboðurum þínum í Moskvu,
að þú hafir lokið öllum þínum
skyldustörfum. Einhvern tíma verð-
urðu kallaður heim aftur, og þá
geturðu farið heim, án þess að þeir
viti nokkuð um samstarf þitt við
okkur. Þú munt þá uppskera þau
laun, sem veitt eru njósnara, sem
staðið hefur vel í sinni stöðu. Og
síðan geturðu farið að lifa eðlilegu
lífi í þínu eigin landi“.
Tuomi svaraði engu, en hann gat
ekki annað en hugsað til fjölskyld-
unnar, sem hann hafði skilið eftir
í Sovétríkjunum, Nínu eiginkonu
sinnar og barnanna, þeirra Viktors,
sem var 11 ára, Irinu, sem var 7
ára og Nadezhda litlu, sem var að-
eins 5 ára.
„Ég veit, að þér finnst útlitið
æði svart núna í svipinn“, sagði
Don. „Og ég geri mér grein fyrir
því, að ákvörðunin, sem þú þarft
að taka, er erfið. En þú verður
samt að taka hana mjög bráðlega.
Þú kemst í sífellt meiri hættu dag
frá degi, meðan þú setur þig ekki
í samband við yfirboðara þína.
Njósnamiðstöðin fylgist oft með
leynd með njósnurum sínum. Það
er hugsanlegt, að maður á hennar
vegum sé einmitt að leita að þér
núna í dag“.
UPPG J AF ARSKILMÁL ARNIR.
Tuomi varð gripinn áköfu þung-
lyndi. Hann varð alveg magnlaus
við tilhugsunina um að neyðast til
þess að svíkja kennara sína, land
sitt og allt, sem hann trúði á. Sú
tilhugsun var honum óskaplega ó-
geðfelld. Honum datt í hug að lát-
ast samþykkja tilboð rannsóknar-
lögreglumannanna bandarísku um
stundarsakir eða þangað til hon-
um tækist að flýja til Mexíkó eða
leita jafnvel hælis í sovézka sendi-
ráðinu í Washington. En undan-
komuleiðir þær, sem honum kom
til hugar að nota, enduðu allar á
sama hátt, þ.e. í óumflýjanlegu upp-
gjöri hans við KGB. Hann yrði fyrr
eða síðar að sannfæra yfirmenn
sína um, að hann hefði ekki svikið