Goðasteinn - 01.06.1975, Page 11

Ég heyrði sögu um hjón, sem bjuggu inn til fjalla í grösugum
dal. Þar voru landgæði, gott undir bú, sem sagt var, og silungs-
veiði mikil. Þau hjónin bjuggu frjálsu lífi og undu hag sínum
vel. Eina dóttur áttu þau, 16 ára gamla, er hér var komið sögu.
Á haustin gistu gangnamenn hjá þeim, og var þá kátt í koti. Nú
kom það fyrir um veturinn, að eldurinn dó. Bóndinn lagði af
stað til byggða að sækja eld, en það var löng leið og hörkutíð
með byljum og frosti að sama skapi. Af för bóndans seg.ir það eitt,
að hann kom aldrei heim aftur.
Á öðrum bæ dó eldurinn, en þar var skammt til næsta bæjar.
Gamall maður var sendur að sækja eld og fór með trékopp undir
hann. Eldurinn var settur í koppinn og að öllu vel um búið og
svo gengið frá koppnum á baki karls. Á heimleið fór að blása
vel af norðri og þar kemur að karli fer að hitna á baki. Leysti
hann koppinn af sér í snarheitum og varð þess vís, að hann stóð
í björtu báli. Kom karl heim kopplaus og eldlaus. Var svo annar
sendur að sækja eld, og gekk þá allt að óskum.
Eldurinn var með vissum hætti líf bæjarins. Mér þótti því
dauflegt að fara fram hjá bæjum ef ég sá ekki rjúka þar, en nú
er svo komið, að hvergi sést liðast reykur upp frá eldhúsi.
Örnefni landsins lifa enn í minni mínu og segja mér sögu um
forna hætti. í Svínhólum hafa líklega verið svín, í Vík í Lóni
hafa verið geitur. Þar er Geithamarsbotn. Austan við Lónsheiði
er Þingbrekka og önnur er sunnan við Lónsheiði. Ekki veit ég,
hvaða þing hafa verið háð þar, kannske fjórðungsþing, en þetta
eru faliegir staðir.
Þingbrekkan minnir mig á annað þing en mannaþing. Hún leiðir
huga minn að hrafnaþingi, en það er meira en orðin tóm. Einu
sinni um veturnætur sá ég hrafnaþing í skriðunni fyrir ofan Svín-
hóla. Hrafnarnir voru þar að rífast og fljúgast á, og samkoman
cndaði með því, að einn lá dauður eftir. Sagt var, að hrafnarnir
skiptu sér niður á bæina, tveir á bæ, og það held ég að sé satt.
Oft var skautasvell á Lóninu og var vel notað. Ungir menn
glímdu oft sér til skemmtunar og sumir iðkuðu Mullersæfingar,
er þær komu til sögunnar, til aukinnar líkamshreysti.
Gömlu bændurnir í Svínhólum keyptu jörðina um aldamótin
Goðasteinn
9