Goðasteinn - 01.06.1975, Blaðsíða 79

torleiðið líkt og slétta jörð. Við þær aðstæður hentuðu vel lengstu
stangir.
Algengt var að nota fjallastöng við að handsama sauðkind í
svelti. Var stangarbroddinum þá snúið í ull kindarinnar á hálsi
eða herðakambi svo tryggilega að ekki gaf eftir, er maðurinn dró
kindina að sér.
Mikil íþrótt fyrri tíðar manna var að stökkva á stöng yfir ár,
sem féllu á láglendi eða milli lágra bakka. Þetta man ég, að var
cnn iðkað á æskudögum mínum, en til vitnis um eldri tíma vil ég
leiða frásagnir þeirra Finns Jónssonar á Kjörseyri og Þorsteins
Jónssonar héraðslæknis í Vestmannaeyjum. Finnur skráir svo í
minningum sínum: „Eftir mörgu man ég í Mýrdalnum, er mér
þótti í þá daga merkilegt. Eg t.d. sá menn þar ganga við 5 álna
langar stafstengur. Sagt var, að þeir gætu kastað sér á þeim á
jafnsléttu 2 lengdir stanganna. Maður nokkur, er Þorstcinn hét,
sem fór vinnumaður til foreldra minna, kastaði sér að mér og
fleiri viðstöddum af vegg, er lá vestur frá gaflhlaði (nyrðra gafli)
hins nýbyggða stofuhúss og langt fram fyrir hinn syðri gafl stofunn-
ar. Ég tel það hiklaust að það hafi verið hátt upp í 20 álnir frá
veggnum og þangað, sem hann kom niður. Þegar hann kastaði sér,
sýndist mér hann hafa stangarendann undir bringspölunum... Þeg-
ar Mýrdælingar gengu í hamrana, höfðu þeir, að sagt var, mikil
not af hinum löngu stöngum", (F.J. Þjóðhættir og ævisögur frá
19. öld. Ak. 1945 bls. 46).
Frásögn Þorsteins læknis er letruð í sendibréfi til Ólafs Davíðs-
sonar: „Sumir hafa stangirnar að eins þriggja álna langar, aðrir
sex álna eða meir. Menn vega sig á þeim yfir læki, mjóar, grunnar
ár eða milli skara. Bezt er að hlaupa til, ef því verður við komið,
og er mælt að fimir stökkmenn hendi sig þá yfir tíu álna breiðar ár,
cða jafnvel meira, á sex álna staung, ef áin er eigi djúp. Gísli
verslunarstjóri Engilbertsson, sem ólst upp undir Eyjafjöllum,
hefir sagt mér, að hann hafi í ungdæmi sínu, ávalt haft þriggja
álna lánga staung og hafi hann með tilhlaupi getað stokkið þrjár
stángarleingdirnar, eða níu álnir yfir grunna á. Annars segja
Mýrdalsmenn almennt að yfir grunnar ár megi stökkva tvær stáng-
Goðasteinn
77