Goðasteinn - 01.06.1977, Page 78

er haldið uppi, ákveðnir siðir eru í heiðri hafðir við ýmis tækifæri.
Fyrir nokkrum árum átti ég því láni að fagna að taka þátt í
bændaferð til Norðurlanda. Förin lá um Voss í Noregi. Heimamenn
héldu hátíð og fögnuðu góðum gestum og frændum. Fram var
reiddur þjóðlegur matur, m. a. rauðseyddur drafli eða vellostur,
sem eitt sinn var hafður til að fagna með langferðamönnum á íslandi
en engum dettur nú í hug að hafg á borðum.
Skyrið og hangikjötið eigum yið þó allajafna eftir. Að loknu
borðhaldi var sett á svið fyrir okkur bændabrúðkaup, þar sem
fremstir fóru fiðlarar, sem léku brúðkaupslög sín á Harðangurs-
fiðlur. Eftir fóru brúðhjónin og síðan brúðarsveinar og brúðar-
mcyjar og auðvitað allir klæddir þjóðbúningum. Gamall maður
söng söngva, sem þarna áttu við. Að lokum fór svo allur skarinn
að dansa þjóðdansa við undirleik fiðlaranna. Getum við gert eitt-
hvað svipað fyrir gesti okkar út um byggðir landsins? Svari hver
fyrir sig.
Starf Þjóðdansfélags Reykjavíkur nú á síðustu árum er mér vor-
boði. Mörg byggðarlög ættu að taka sér það til fyrirmyndar. Kvæða-
mannafélagið Iðunn hefur unnið gott starf við að viðhalda kveð-
skaparlist þjóðarinnar- Hvar eru þeir menn, sem geti skemmt gest-
um með því að kveða rímur af list og prýði? Á 19. öld voru hér
þó nokkuð margir menn, sem gátu leikið á fiðlu fyrir dansi. Ýmsir
Þingeyingar urðu þekktir fyrir þá íþrótt og hjá þeim er hún ekki
útdauð sem alþýðulist. Hvaða hvöt hafa þeir góðu menn fengið til
að iðka og útbreiða list sína? Víða í Evrópu og Norður-Ameríku
er fiðluleikur enn mjög snar þáttur í alþýðumenningu og fær margs-
konar uppörfun og styrk frá menningarstofnunum og ríki og sveitar-
félögum. Fram um lok 19. aldar léku enn margir Islendingar á
langspil fyrir söng á heimilum sveitanna. Hverjir vilja nú lífga þá
list? Mér var það mikil ánægja veturinn 1975, þegar nemendur í
Hvolsskóla í Rangárþingi heimsóttu byggðasafnið í Skógum til að
leita að fyrirmyndum og hugmyndum í smíðakennslu. Einn árangur
þeirrar ferðar var sá að nemendurnir smíðuðu nokkur langspil,
en langspil eru lítils virði ef þau hvíla hljóð á safni eða á heimili,
svo ég vona að ungu mennirnir í Hvolsvelli taki langspilin sín ofan
af vegg og láti þau óma sér og öðrum til ánægju. Anna Þórhalls-
76
Goðasteinn