Goðasteinn - 01.06.1977, Blaðsíða 116

Goðasteinn - 01.06.1977, Blaðsíða 116
á norðurslóðum. Sú dýrð stóð þó ekki lengi, því að Bretar og Frakk- ar réðust á virkið í Bómarsundi í Krímstríðinu 1854 og sprengdu það í loft upp. Svíar gerðu tilraunir til að fá Álandseyjar afhentar sér í lok Krímarstríðsins, en það tókst ekki. Hins vegar var þá samið um að friðlýsa þær fyrir hernaði og hernaðarmannvirkjum. Var samningur þessi upphafið að hlutlevsi eyjanna, sem nú er almennt viðurkennt. Eftir stríðið hófu Rússar undir forystu Alexanders 2. keisara að gera margvíslegar umbætur á Álandseyjum. íbúarnir fengu fullt athafnafrelsi. Stofnuð voru útgerðarfélög, trygginga- félög, sparisjóðir og fleira og síðan hafist handa um að reisa kaup- stað og þar með höfuðborg fyrir eyjarnar í Maríuhöfn, svo sem. fyrr sagði. Heimsstyrjöldin 1914-18 varð harla örlagarík fyrir Álendinga cins og margar aðrar þjóðir. Þegar lcið á ófriðinn og rússneska keis- aradæmið tók að liðast í sundur, kom fram ákveðinn vilji hjá Álend- ingum um að sameinast Svíþjóð, enda höfðu þeir alltaf litið á sig sem Svía. Hinn 20. ágúst 1917 komu saman á þing í Maríuhöfn fulltrúar frá öllum sveitarfélögum eyjanna og samþykktu þar áskor- un til konungs og ríkisstjórnar Svíþjóðar um að hefja aðgerðir til að sameina Álandseyjar hinu forna sænska móðurlandi. En í Finn- landi, sem lýsti yfir sjálfstæði sínu 6. desember 1917, reis sterk and- staða gegn þessum áformum á þeim forsendum að eyjarnar hefðu talist vera hluti af Finnlandi fyrrum. Varð þetta mikið átakamál og létu Finnar jafnvel fangelsa helstu leiðtoga Álendinga um skeið. Deilurnar héldu áfram um árabil og sýndist mörgum að samkvæmt yf.irlýstum ákvæðum um sjálfsákvörðunarrétt þjóða og þjóðarbrota skyldu Álendingar fá þeim vilja sínum framgengt að land þeirra sameinaðist Svíþjóð og studdu Svíar þá drengilega í því efni svo sem við var að búast. En allt kom það fyrir ekki, því að Þjóða- bandalagið úrskurðaði loks 24. júní 1921 að eyjarnar skyldu fylgja Finnlandi með ákveðnum skilyrðum um hlutleysi, þjóðarrétt, tungu- mál og stjórn eigin mála Álendingum til handa. Tók eyþjóðin þess- um kostum með stillingu og nýtti þá svo vel sem verða mátti. Þjóð- kjörið landsþing kom saman til fyrsta fundar hinn 9. júní 1922 og er það síðan þjóðhátíðardagur Álendinga. Grundvöllurinn undir þjóðarrétti og sjálfstjórn Álendinga er 114 Goðasteinn
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Goðasteinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Goðasteinn
https://timarit.is/publication/1897

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.