Goðasteinn - 01.06.1977, Page 97

sótt í selið, því nóg var landrými nær. En eflaust hafa landkostir
vcrið miklir við Varmá. Nú á Geirland land að Fagrafossi í Geir-
landsá. Allt land þar fyrir ofan, sem áður fylgdi Geirlandi, var lagt
Eintúnahálsi, þegar býli var reist þar 1828.
Á Lauffellsmýrum voru óþrjótandi slægjur og góðar, sem fylgdu
Hálsinum, nokkuð langt sótt en ekki lengra en margir urðu að búa
við í þá daga. Fyrir Skaftárelda höfðu Geirlandsbændur sauði sína
í Lauffelismýrum, þegar lögsöfnum var lokið, meðan fært var vegna
snjóa. Sigurður Oddsson, sem bjó á Geirlandi (Mosum) frá 1837-
50, hélt sauðum sínum þar til beitar framan af vetri meðan fært var-
Þetta, sem hér er sagt, er bernskuminning, hlerað af vörum gamals
fólks, sem fætt var á fyrra helmingi 19. aldar, sumt milli 1820 og
30, svo og niðjum þess.
GEIRLANDSÁ
Um fyrstu byggð á Síðu í Vestur-Skaftafellssýslu segir í Land-
námu: „Eyvindur karpi nam land milli Almannafljóts og Gcirlands-
ár og bjó að Forsi fyrir vestan Móðólfsgnúp. . . „Maður hét Ketill
inn fíflski, sonur Jórunnar mannvitsbrekku, dóttur Ketils flatnefs.
Hann var kristinn. Hann nam land milli Geirlandsár og Fjarðarár
ofan Nýkoma.“ Síðar segir í Landnámu: „Eysteinn inn digri fór af
Sunnmæri til íslands. Hann nam land fyrir austan Geirlandsá til
móts við Ketil inn fíflska og bjó í Geirlandi.“ Hér virðist fljótt á
litið skeyta skökku við. Hvernig gátu tveir menn numið sama land?
Bönd ættar eða vináttu gátu legið milli þessara manna. Einnig má
hugsa sér að Eysteinn hafi keypt landið og flutt þangað bú úr Meðal-
landi, sem hann hafði numið að sögn Landnámu. Eysteinn eignast
þá vestan af Fosslandi og austan af Kirkjubæjarlandi, geiri er
sneiddur af báðum löndunum og kynni nafn jarðarinnar að vera
dregið af því og síðan hlýtur áin nafn eftir henni.
Svæði það, sem vatn fellur af til Geirlandsár, er stórt, nokkur
hluti þess há fjöll. Munar þar mest um Kaldbak og Lambatungur.
Einnig kemur þar til hluti af Geirlandshrauni. Ekki get ég dæmt
um það, hvar upp sprettur það vatn, sem gefur Geirlandsá drýgstan
skerf, iila verður tölu komið á alla smálækina, sem til hennar falla.
Goðasteinn
95