Goðasteinn - 01.06.1977, Page 111

trjáraðir við götur. Einkum ber þar mikið á linditrjám, sem ekki
munu þarna hafa verið í öndverðu, heldur flutt inn og gróðursett
fyrir alllöngu. Kveður svo mjög að þessum trjágróðri, að Maríuhöfn
er gjarna nefnd borg hinna þúsund linditrjáa á máli fólks. Þá eru
þarna allvíða skemmtigarðar og opin svæði og mikil gróðursæld.
Flest hús kaupstaðarins eru fremur smá og mest ber á einbýiis-
húsum með limgerðum, grasflötum og litríkum blómum, einkum
rósum, enda er sumarið þarna oftast hlýtt og sólríkt.
Nafnið Álandseyjar eða Áland hefur löngum vafist fyrir mál-
fræðingum og virðast þeir varla geta orðið á eitt sáttir um merk-
ingu þess. Sumir álíta að það merki vatnaland en aðrir telja að
það þýði einfaldlega eyland. Báðir aðilar hafa talsvert til síns
máls, því að bæði er þarna mikið af vötnum og svo er landið vita-
skuld eyja eða öllu heldur samsafn þúsunda eylanda. Eyjarnar eru
víða vogskornar og talsvert um tjarnir og vötn. Hvarvetna er lág-
lent og landslagi svo háttað að víðast hvar eru lág.ir og ávalir
ásar með lægðum og grunnum daladrögum á milli. Skiptast þar
gjarnan á skógar og mýrar, þar sem ekki hafa verið ræktuð tún og
akrar. Hæsti tindur eyjanna heitir Orradalsklettur og nær hann
129 metra hæð yfir sjávarmál. Útsýni er mikið og fagurt frá kletti
þessum, þótt varla sé hægt að segja að þarna sé um fjall að ræða.
Flatarmál allra Álandseyja er samtals um 1500 ferkílómetrar og
íbúatala alls er um 22 þúsund manns. Af þeim fjölda á hart nær
helmingur eða um 10 þúsund heima í höfuðborginni Maríuhöfn,
sem vaxið hefur ótrúlega hratt síðustu áratugi, jafnframt því sem
fækkað hefur til sveita og þó einkum á úteyjum, er margar hafa
lagst í eyði. Lífsbarátta skerjagarðsins hentar ekki nútímafólki,
sem á orðið betri kosta völ en áður.
Höfuðborgin Maríuhöfn eða Mariehamn, svo sem hún heitir
á sænskri tungu Álendinga, er ekki gamall bær, því að það var
fyrst árið 1861, sem Alexander 2. Rússakeisari gaf út bréf um að
stofnað skyldi til kaupstaðar á eyjunum, þar sem vera skyldi mið-
stöð verslunar og siglinga og aðsetursstaður fyrir embættismenn
keisarans. Oft hafði áður komið til tals að stofna kaupstað á Álands-
eyjum og hafði þegar á dögum Gústafs 2. Adólfs verið unnið að
málinu, en alltaf strandaði það á mótvilja heimamanna, sem ótt-
Goðastemn
109