Úrval - 01.05.1979, Qupperneq 91

DANS HÖRMUNGA — DANS VONA
89
vkvK’vK'vk'A' G VAR í sjöunda himni.
*
*
*
Þetta stóra, vonda land
þjáninga og óréttlætis var
>K* einmitt sá staður, sem mig
íKvtoKvKiK alla langaði mest að
heimsækja. Ofurvald auðmagnsins
sem mergsogið hafði verið úr arð-
rændri þrælkun þjóðfélagslegs
ranglætis heillaði jafnvel þá, sem
höfðu andstyggð á því. Sannarlega
vom Bandankin víti að búa í en
enginn staður var meira spennandi að
heimsækja.
Við æfðum látlaust heilan mánuð
þetta vor. Eg hafði aldrei verið þátt-
takandi í annarri eins ákefð og
annarri eins vandvirkni í hverju
einasta smáatriði. Það eina sem
tmflaði æfingarnar vom fyrirlestrar
um mismunandi sviksamlegar freist-
ingar sem okkur myndu búnar á
bandarískum gatnamótum. ,,Mestu
máli skiptir að vera stöðugt á verði.
Sérhver bandaríkjamaður leitast aðeins
við að lítillækka ykkur.
Einhvern tíma hafði sovéskur
skautahlaupari verið staðinn að verki
þar sem hann var að bjarga sér um
nokkur pör af hönskum í einhverju
sem kallað var ,,kjör”-búð. Fyrir-
lesararnir sýndu okkur myndir af
stöflum að hönskum, sem enginn leit
eftir í svona búð, gagngert sem gildm
fyrir gmnlausa sovétborgara í
heimsókn, því greinilega höfðu
bandarískir borgarar sjálfir ekki efni á
þessu. „Þannig em vélabrögð óvinar-
ins. Það verður aldrei of varlega
farið.”
Ef bandaríkjamaður byði okkur
heim, mættum við ekki gleyma því
að þetta var útsmogið bragð til þess
að hagnýta sér rússneska vináttu og
einlægni. Gestgjafinn myndi hafa yflr
sérstaklega búinni íbúð að ráða og hafa
fyrirmæli um að gefa falska
hugmynd um lífsstaðal bandaríkja-
manna. Eða hann myndi biðja okkur
að taka fyrir sig bréf — með njósna-
innihaldi — til svokallaðra ættingja í
Rússlandi. Til þess að geta fremur
varast slíkar gildmr áttum við aldrei
að vera færri en fjögur saman og með
einhvern háttsettan í forsvari.
Okkur var líka hleypt í sérstaka
deild GUM, stjórnarverslunar, þar
sem pólsk föt, tékkneskir skór og
annar innfluttur varningur var til
sölu, varningur, sem venjulegum
sovéskum borgurum stendur ekki til
boða. Skipuleggjendur ferðarinnar
sögðu okkur að líta út eins og vestur-
evrópubúar; þeir vildu ekki að útlit
okkar, með axlapúða eins og
Krústjoff, yrði að faraldri í
bandarískum grínþáttum. Allt
beindist að því að engin leið væri að
föðurlandið yrði fyrir auðmýkingu á
nokkurn hátt.
ÞAÐ VAR SVO sannarlega satt, að
Bandaríkin buðu upp á stórfenglegar
andstæður. Flugvöllurinn í New York
var frá 21. öld, en ungu mennirnir
vom í strigaskóm af því þeir áttu ekki
fyrir leðurskóm. Júlíhitinn bakaði
okkur þegar við gengum að fólks-
flutningavagni sem var eins og