Úrval - 01.05.1979, Side 105
DANS HÖRMUNGA — DANS VONA
103
FYRSTA SKÍMA DÖGUNAR 21.
mars iitaði svefnherbergið okkar eins
og sól sem skín gegnum litað gler.
Þennan morgun ætlaði ég að biðja
Stjórn Kírofleikhússins um yfir-
lýsingu okkur til handa, um skapgerð
okkar, viðhorf og störf. Það var
ófrávíkjanleg regla, að þetta skjal,
sem kallað var karakteristika, yrði að
fyigja öllum umsóknum um brott-
fararleyfi. Yfirvöldin skipuðu
vinnustað umsækjandans einfaldlega
að gefa ekki karakteristika, þegar þau
vildu leggja sérstakan stein í götu
umsækjenda. En krafan um það var
mikilsverð, því hún gaf yfirvöldunum
upplýsingar um fyrirætlanir
einstaklinganna — og það skriflega!
Ég lagði inn plöggin og fór í
morgunæfíngu. Þegar hún var
hálfnuð, kom aðstoðarmaður flokks-
ritarans í leikhúsinu. Mín var óskað í
flokksskrifstofunni.
Fjórir brúnaþungir menn biðu
mín. Mér gat ekki verið alvara með
þessari „hræðilegu beiðni,” sögðu
þei. ,,Til þessa „hernaðarlega
fasistalands! ” Og þú, sem ert ekki
einu sinni nema hálfur gyðingur!
Seinna tók foringi þeirra stjórnina.
„Við skulum hætta þessum fíflaskap.
Segðu okkur hvað gengur að þér.
Ertu óánægður með eitthvað?” Ég
reyndi að bæla niður brosið.
Að sjálfsögðu höfðu þeir engar
áhyggjur af mínum frama, heldur
sínum eigin. Og eins og ævinlega yrði
einhver látinn gjalda fyrir vandræðin.
Loks gáfust þeir upp. Æfingunum
var lokið og þegar ég gekk gegnum
stúdíóin, mynduðust víðir bogar í
kring um mig. Þjálfarar gægðust fram
milli stafs og hurðar, hljómsveitar-
fólkið horfði á mig eins og ég væri
villimaður kominn inn í setustofu;
mér fannst meira að segja flyglarnir
prjóna eins og fældir hestar. Ég brosti
að gamla góða Rússlandi, sem ég
ætlaði að yfirgefa, þar sem allt var svo
leynilegt, en gróusögurnar bárust
hraðar en fjarritafréttir.
Næstu daga fylgdu mér augu full
samúðar eða skelftngar og ég heyrði
hvíslað „ísrael!” og „gyðingur!”
Þessu fylgdi sami hálfskelfingar- og
hálffyrirlitningartónn eins og
orðunum „Þriðja ríkið!” og
„Nasisti!” Kírofflokkurinn hafði
verið kaffærður svo í áróðri að flestir
lögðu síonisma og hitlerisma að
jafnu.
Hjá þeirn æðstu voru áköf
fundahöld um það hvaða stefnu bæri
að taka. Öllu öðru hjá leikhúsinu var
ýtt til hliðar meðan Rachinskí flaug
fram og aftur milli Moskvu og
Leníngrað eins og gufuknúin
badmintonkúla. Refsingin var að
koma. Áætlunin kom loks frá
Moskvu, þess efnis að útiloka mig frá
leikhúsinu sem fyrsta skref í að úti-
loka mig frá dansflokknum sem
slíkum. Ég mátti ekkert samband
hafa, enga þjálfun, og umfram allt,
ekki koma fram.
En ég átti að dansa Djöfulinn í
Sköpun heimsins 27. mars. Enginn