Goðasteinn - 01.09.2007, Blaðsíða 89

Goðasteinn 2007
Valgerður Gestsdóttir var sex vertíðir bústýra hjá þeim á Sigursæli, tvær í
Nýborg og fjórar á Tanganum. Hún var þá ung stúlka um og yfir tvítugt. Hún
giftist síðar Jóni Guðmundssyni og bjuggu þau í Austur-Búðarhólshjáleigu í
Austur-Landeyjum og búa nú í Vestmannaeyjum. Kaupið, sem Valgerður fékk var
ein króna af hverjum manni eða 12-13 krónur alls yfir vertíðina.
Afli var mjög misjafn, eina vertíðina var hann ekki nema 11 fiskar í hlut en
hann var oft 300 - 400 í hlut.
I vertíðarlok 11. maí var farið til lands eftir því sem leiði gerði. Var oft farið úr
Eyjum um háttatíma á kvöldin. Jón Guðnason var mjög stundvís og fór alltaf á
þeim tíma sem hann var búinn að tiltaka svo að helst skeikaði ekki mínútu. Ein-
hverju sinni voru tveir hásetar Jóns ókomnir þegar hann lagði frá Stokkhellunni í
eyjum. í sama mund sjá þeir hvar hásetarnir koma en Jón lagði ekki aftur að til
þess að taka þá og urðu þeir að taka sér far með Guðlaugi í Hallgeirsey á Trú, sem
fór rétt á eftir.
Sigurður Þorbjarnarson formaður á Tobíasi var ekki síðri hvað þetta snerti.
Hann hvikaði ekki frá því sem hann var búinn að ákveða og skildi þannig ein-
hverju sinni eftir Jón Bergsson bónda í Hólmum, mikils metinn mann og bitamann
sinn. Var Jón þó að koma í sama mund og Sigurður var að leggja frá. Sigursæll
var sex manna jul en var síðan stækkaður upp í heldur lítinn áttæring. Eftir stækk-
unina var farið að liggja við á honum í Vestmannaeyjum og stunda þar á honum
sjóróðra á vetrarvertíð. Guðlaugur Nikulásson bóndi í Hallgeirsey og Jón Guðna-
son bóndi í Hallgeirseyjarhjáleigu og síðar í Hallgeirsey áttu Sigursæl saman og
var Jón alla tíð formaður með hann nema síðustu vertíðina sem hann gekk. Þá var
Sigurður Ólafsson í Kirkjulandshjáleigu, síðar í Bólstað í Vestmannaeyjum, for-
maður með hann.
Sigursæll var ágætt sjóskip og léttur í róðri. Hann fékk oft vont. Daginn fyrir
uppstigningardag 1895 ætlaði hann frá Eyjum upp í Landeyjar en gat ekki lent
þegar undir Sand kom því að sjór var ófær. Skipið lagði þá frá. Var kominn austan
stormur og náði það ekki út í eyjar aftur en komst undir Dranga við illan leik. A
leiðinni þangað var öllu kastað út sem ekki var mikið verðmæti í svo sem kolum
og þorskhausaböggum og aðeins skilin eftir kjölfesta. Undir Dröngum var legið í
nokkra klukkutíma og gekk hann þá í suðvestan átt og var spölurinn frá Dröngum
til Eyja ekki hvað bestur af leiðinni til baka. Sigursæll kom til Eyja fyrri hluta
dags og var þá búinn að vera í þessum hrakningum tæpan sólarhring.
Þegar hætt var að róa gömlu skipunum, lá ekki annað fyrir þeim en fúna niður á
hólunum og hverfa. Afdrif Sigursæls urðu þau að hann var settur upp á bakkana
fyrir framan Hallgeirsey og þar fauk hann og brotnaði í spón.
Jón Guðnason var fæddur um 1865. Móðir hans hét Elín ísleifsdóttir. Hann
kvæntist um 1890 Elínu Magnúsdóttur frá Strandarhöfða og bjuggu þau fyrst í
87