Víðförli - 01.05.1951, Blaðsíða 39

HEFUR KRISTINDÓMURINN GERT GAGN ?
37
Hér er ekki kostur víðtæks umhorfs. Örfáar ábendingar verða
að nægja.
Eitt mesta menningarland utan hins kristna áhrifasvæðis er
efalaust Indland. Þar hefur margt merkilegt verið hugsað og
skráð. Ekkert bendir til þess, að það fólk, sem það land hefúr
byggt, sé lakar gert í neinu tilliti en frændþjóðir þess hér í Ev-
rópu,1 hvorki að mannkostum né vitsmunum, og menning og ytri
siðfágun mun ekki hafa verið skemmra komin þar í landi við
upphaf vors tímatals en vestur hér í álfu þar sem lengst var
komið. Fremur mun það á hinn veginn.
Eitt dæmi mætti nægja til þess að bregða ljósi yfir það, hvers
þau mannfélög hafa farið á mis, sem ekki hafa, svo teljandi sé,
notið kristinna áhrifa.
Menn kannast almennt við stéttaskiptinguna indversku. Hún
hefur til þessa verið grundvallaratriði í indverskum átrúnaði og
félagsskipan.
Hvernig kemur stéttaskiptingin fram í reynd?
Þú ert staddur í indverskum bæ. Allt í einu verður uppnám
á götunni. Felmtsfullar konur leggja á flótta inn um fyrstu dyr,
börnin leita sér afdreps, fullorðnir karlmenti þrýsta sér upp að
húsveggjunum eins fast og þeir geta.
Orsök uppnámsins er í sjálfu sér ekki stórvægileg: Tveir drátt-
arhestar hafa fælzt og koma á æðispretti neðan götuna með hlað-
inn vagn aftan í sér. Gatan er þröng, engin gangstétt, vagninn
fyllir nálega út í hana til beggja hliða.
Á einum stað sérðu indverskan yfirstéttarmann. Hann hefur
leitað skjóls upp við húsvegginn eins og aðrir. Beint fyrir framan
hann á miðri götunni er þriggja ára drenghnokki að leika sér.
Hann hefur ekki hugmynd um, að nein hætta sé í nánd, hann er
niðursokkinn í leik sinn, atfevli fullorðna fólksins kemur honum
ékkert við og hann lætur sig engu skipta, þótt hann heyri skrít-
inn undirgang nálgast. Og reyndar er hann ekki stærri né dug-
1) Indo-iranskar þjóðir brutust inn í Indland og tóku þar bólfestu ura
svipað leyti og þjóðir af sama kynflokki settust í.ð í Grikklandi.