Víðförli - 01.05.1951, Page 60

Víðförli - 01.05.1951, Page 60
58 VÍÐFÖRLí Ég býst við, að fáir fylgi sr. Benjamín í því, að „ekkert sé át- hugavert“ við slíkan skapara. Ég minnist ekki að hafa rekist á Ijótari guðsmynd neins staðar í trúarbragðasögunni. Sr. Benjamín hætir því hér ofan á, að „liinn syndugi lreimur með öllum hans ægilegu iStaðreyndum“ sé „nákvæmlega þær að- stæður og það leiksvið, sem skaparinn hefur talið bezt henta.“ Leibnitz var þó varkárari: Þessi heimur er sá skársti, sem skap- arinn átti völ á. Athugasemd Voltaires hefur ekki gleymst: „Sé þetta skársta ver- öldin, sem völ var á, hvernig skyldu þá hinar vera.“ Ég setti upphaflega fram spurningar mínar, sem sr. Benjamín hefur ekki komizt hjá að svara, vegna oflátungslegra ummæla hans um orð, |em ég hafði látið falla urn gátu manneðlisins. Það var maklegt, að hann fengi tækifæri til þess að spreyta sig á að rekja manneðlið til rótar og skýra það frá sínu sjónarmiði. Það virtist vaka fyrir honum í byrjun að hnekkja þeirri kenningu, að manneðlið sé spillt. Það fór nákvæmlega eins og Pascal segir fyrir í „Hugleiðingum“ sínum: Þeir, sem halda því fram, að mað- urinn sé engill, enda ævinlega með því að gera hann að skepnu. Engin kenning, eldri eða yngri, skipar manninum neðar en þessi. „Það er tign mannsins, að hann finnur sig sekan. Með því játast hann undir æðri ákvörðun sína. Hann játar, að hann er meira en duftsins barn, að meiri kröfur verða til hans gerðar og með réttu gerðar. Að vilja afsaka 'hann, að vilja gera ábyrgð hans að engu, það er að myrða manninn.“ (M. Björkquist, Makternas kamp, bls. 82). Sr. Benjamín segir, að kenning kristindómsins sé „siðlaus kenn- ing, sem drepa myndi alla viðleitni til góðs lífernis.“ Hann vcit jafnlítið, hvað hann er að segja, eins og hann órar lítið fyrir því, hvert hann er kominn með manneðlið. Enn segir hann, að ég byggi á „þeirri óleyfilegu forsendu mið: aldanna, að fullkominn Guð geti ekki skapað neitt, sem oss virð- ist ófullkomið.“ Ég veit ekki hvar þessi sérfræðingur i hugmyndakerfum mið- aldanna 'hefur grafið upp þessa „forsendu.“ Ég held áreiðanlega,

x

Víðförli

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Víðförli
https://timarit.is/publication/1982

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.