Fróðskaparrit - 01.01.1995, Síða 70

Fróðskaparrit - 01.01.1995, Síða 70
74 THE FAROESE WHALE NAMES fy the species, Dan. bovhvidhval being sim- ply an ad hoc adaptation of the Faroese name, which he had used earlier in an arti- cle ‘Om den færøske Marsviin-Fangst’, Det almindelige Danske Bibliothek III (1779). Here (pp. 39f.) he explains that ‘Marsviin’ can be conveniently used as a generic term for various species, including the ‘Bovhvidhval’ defined as a subspecies of ‘Grindhval’ and characterised in these words: den er hvid ved Forfinnerne... Denne finder man ikke ifiokkenfor sig selv, men kun undertiden imellem Grindhvalene, og saa i fald giør man sig kun lidet Haab om Fangst, da de ere uroelige og vil gierne dukke, man forsøger da at udjage dem fra den øvrige Flok, som undertiden lykkes. Nu og da kan man fange enkelte Stykker af disse ibland Grinden. But this is clearly not a description of the Killer Whale, but rather of the Whitesided Dolphin. At this point we notice that Svabo’s arti- cle formed the basis for a contribution ‘Um Marsvína rekstr’, Rit Pess Islenzka Lær- dóms-Lista-Felags II (1782), where on p.86 we find ‘Bovhvidhval’ reproduced as Icel. ‘Bóghvítuhveli’, accompanied by Svabo’s description, whence Blondal’s tentative de- fínition ‘Hvidskævning’ i.e. ‘Whitesided Dolphin’. At any rate, the Icelandic is ulti- mately a reflection of the Faroese and of no further interest here. Now although Svabo and, of course, writers dependent on him — H. Chr. Lyng- bye, Tidskrift for Naturvidenskaberne IV (1826) 204, and (presumably) H.B. Mel- chior, Den Danske Stats og Norges Pat- tedyr (1834) 288 — were not adequately informed, independent evidence eventually provided the identification. Using notes and sketches supplied by H.C. Miiller shortly before, J. Reinhardt in ‘An Addi- tional Note’ to D.F. Eschricht, ‘Northem Species of Orca’, Recent Memoirs on the Cetacea (Ray Society London 1866) 187f., scientifically identified the ‘Bovquite- quealur/Bovhvidehval’ as the Killer Whale. We observe that the use here of bóg- ‘shoulder (of an animal)’ is peculiar since whales have no obvious shoulders, and the word plays no part in the relevant idiomatic phraseology. Of course, one can imagine the shoulder as that part of the body imme- diately above the flipper. But the actual markings on the Killer Whale hardly in- volve that part of the body in any plausible way, hence the embarrasment of writers en- deavouring to account for the name. M. á Ryggi declares:/ra eyganum aftur á bógvin hevur hann ein stóran hvítan lit, while Reinhardt finds a small triangle of white behind the flipper. The truth lies elsewhere. The epithet bóghvítur is properly used only of sheep. Its application to characterise a whale is a fanciful, secondary develop- ment, not to be taken literally. DØGLINGUR m. Bottlenose Whale (Hy- peroodon ampullatus). On the strength of the well-documented Old Norse name for this species andhvalr, still present locally in Icel. andhvalur and Norw. andehval, we postulate a lost *andahvalur for Faroese also. But this ancient term was replaced by names unattested in Old Norse and there- fore arguably younger, namely *nebba- hvalur presupposed by NEBBAFISKUR,
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128

x

Fróðskaparrit

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fróðskaparrit
https://timarit.is/publication/15

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.