Freyja - 01.01.1906, Page 27
VIII. 6.
FREYJA
155
Bréf til Mrs. S. B. Benedictsson.
Kitst. Freyju
Wpg.
Kæra Mrs. Benedictsson!
Rétt nýlega hefir mér borist í hendur nóvember númerið af blaði
yðar, og sé ég að það flytur frá yðar hendi ritdóm um skáldsöguna
,,Ingimararnir“ sem Eimreiðin birti síðastliðið sumar. Sem betur fer,
þá hefi ég getað setið á mér að taka til máls þó ög hafi hvað eftir annað
séð ritdóma lokleysur í íslenzku-Wpg. blöðunum, og hefir mér þó stund-
uin ofboðið að Iesa það skilningsleysi og rugl sem þar hefir komið fram,
sörstaklega þegar um sögur liefir verið að ræða,
I þetta skifti vík ög frá reglunni. ,,Ingimararnir“ er of góð saga
til að valdtt misskilningi, og mér kemur ritdómur yðar svo fyrir að þér
hafið ekki fundið þyngdarpunkt sögunnar, og ekki skilið þann lærdóm
sem hún flytur. ,,Snilldin í sögunni“ segið þér ,,liggur aðallega í því,
h ve aðdáanlega hc'fnndurinn setur sig inn í sálarlíf beggja málsaðila,
hversu ástin og dyggðin sigra og lyfta hinni hrösuðu sál upp úr eymda
og glötunardjúpinu.“
Þetta er aðeins hálfur sannleikur. Þér gangið algjörlega fram hjá
því atriði ao sýna hvaða máttur (kraftur) það er sem orsakar það, að
„ástin og dyggðin sigra og lyfta hinni lirösuðu sál upp úr eymdadjúp-
inu."
Og þó er það einmitt þyngdarpunktur sögunnar að sýna hvaða
máttur það var sem hafði svo mikil áhrif á Ingimar, Sagan fer í enga
iaunkofa með það, hví hún setur það frani með berum orðum íþað
minnsta á þrem stöðum. En það virðist allt fara fyrir ofan garð og neð-
an hjá yður.
Lesið þör með mör síðustu grein sögunnar, þar sem Ingimar talar
við sjáifan sig þannig:
„Svo kem ög afcur inn í stofuna þar sem faðir minn situr ásamt
öllum gömlu Ingimörunum, ,Komdu sæli, stóri Ingimar Ingi-
marsson1, segir faðir minn og gengur á móti mér, —.Komdu
sæll faðir minn, og þakka þér fyrir hjálpina,1 —.Nú fær þú góða
konu,‘segir faðir minn, ,svo kemur allt annað af sjálfu sér.‘—
,Aidrei hefði ég orðið svo auðnusamur ef þör h*fðuð ekki hjálpað
mér,‘ segi ög. —,Það var engin þraut,1 segir faðir minn. ,Við
Ingimararnir þurfum ekki annað en að ganga águðs vegum.‘“
Ingimar finnur vel til þess að það var ákaflega mikil þraut sem hann