Morgunblaðið - 02.12.1992, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 2. DESEMBER 1992
17
Er líf að EFTA gengnu!?
eftir Jónas Fr.
Jónsson
í umræðum að undanfömu hefur
verið velt fram þeirri spurningu
hvað verði um ísland og EES þegar
öll EFTA-ríkin nema ísland hafa
gengið í EB.
Fríverslunarsamningurinn við
EB frá 1972 ,
Við gerð EES-samningsins fellur
fríverslunarsamningur Islands við
EB ekki úr gildi. Akvæði hins nýja
samnings ganga hins vegar framar
að því leyti sem um sömu efnisat-
riði er að ræða, sbr. 120 gr. samn-
ingsins.
I því tilviki þar sern fríverslunar-
samningurinn gaf íslandi betri
stöðu, s.s. bókun 6 með fríverslun-
arsamningnum um ákveðnar sjáv-
arafurðir, þá halda íslendingar þeim
fríðindum skv. bókun með EES-
samningnum.
Ef EES-samningnum verður sagt
upp, þá rakna hins vegar við fyrri
samningsskuldbindingar á milli ís-
lands og EB sem felast í fríverslun-
arsamningnum frá árinu 1972.
Þannig verða íslendingar a.m.k.
aldrei verr settir en skv. þeim samn-
ingi, ef þeir kjósa að segja EES-
samningnum upp.
ísland eitt eftir í EFTA!
Nú er ljóst að fímm EFTA-þjóð-
ir, Austurríki, Svíþjóð, Finnland,
Sviss og Noregur hafa ákveðið að
sækja um aðild að EB.
Framundan hjá þessum þjóðum
eru samningsviðræður við EB um
aðildarsamninga og þegar þeim er
lokið má ætla að aðildin verði borin
uridir þjóðaratkvæði í flestum þess-
ara ríkja. Af þessu verður því að
ætla að EFTA dugi a.m.k. í tvö ár
í viðbót á meðan samningaviðræður
standa yfír, auk þess sem enginn
veit fyrirfram um úrslit slíkra þjóð-
aratkvæðagreiðslna. Ef raunin
verður hins vegar sú að ísland verð-
ur eitt eftir í EFTA, þá breytir það
í sjálfu sér litlu um efnisatriði EES
samningsins. Meiri spuming verður
hins vegar um formhlið samnings-
ins.
Formhliðin
Með formhliðinni er átt við stofn-
anir EES og þá einkum EFTA-dóm:
stólinn og eftirlitsstofnun EFTA. í
báðum þessum tilvikum verður að
teijast heldur hjákátlegt ef íslend-
ingar ætla að hafa sérstakar alþjóð-
legar stofnanir, skipaðar íslending-
um til þess að fylgjast með því
hvernig íslendingar fylgja eftir
samningsskuldbindingunum sínum.
Verður að ætla að fullur vilji
yrði fyrir því að breyta uppbygg-
ingu stofnana á þann hátt að t.d.
embætti sjálfstæðs umboðsmanns
samningsins á íslandi, tæki að sér
Fer inn á lang
flest
heimili landsins!
„Þar kom einnig fram
að þingmennirnir sáu
engin tormerki á því að
EES-samningurinn
gæti breyst í tvíhliða
viðskiptasamning, ef
ísland yrði eitt eftir í
EFTA.“
eftirlitshlutverkið og dómsforræði
það sem nú heyrir undir EFTA-
dómstólinn hyrfí. Ef EB teldi dóma
Hæstaréttar ganga gegn samn-
ingnum eða umboðsmanninn ekki
standa sig, þá yrði slíkt rætt á póli-
tískum vettvangi íslands og fram-
kvæmdastjórnar EB, á svipaðan
máta og ræða á ágreiningsmál um
núverandi fríverslunarsamning.
Al' hveiju ekki tvíhliða
samning strax?
Nú þegar hefur náðst mikilsverð-
ur árangur með EES-samningnum.
Ljóst er að hann mun standa í
a.m.k. tvö ár og jafnvel lengur, auk
þess sem óvíst er um það hver niður-
staðan verður í aðildarviðræðum
Jónas Fr. Jónsson
EFTA-þjóðanna við EB og hvort
aðildin hlýtur samþykki í þessum
ríkjum. Það væri því hreinlega
óskynsamlegt að taka upp samning-
inn núna og hefla nýjar samninga-
viðræður einkum þar sem ólíklegt
er að slíkar viðræður hefðu forgang
hjá EB meðan á aðildarviðræðum
stæði við nýjar þjóðir. Þetta sjónar-
mið kom t.a.m. fram hjá þingmönn-
um frá Evrópuþinginu á fundi með
fulltrúum frá ýmsum samtökum
atvinnurekenda. Þar kom einnig
fram að þingmennirnir sáu engin
tormerki á því að EES-samningur-
inn gæti breyst í tvíhliða viðskipta-
samning, ef ísland yrði eitt eftir í
EFTA.
Höfundur er lögfræðingw
Verslunarráðs Islands.
Z-Ó19/4 kæli- og
frystiskápur
Heildarmagn 230 1, kælir 190
1, frystir 40 1, 4ra stjörnu fryst-
ir, frystigeta á sólarhríng 3,0
kg, afhriming í kæli, hraðfryst-
ing í frysti, margir stillimögu-
leikar f/grindur og bakka,
100% þéttir, segulstál, þétti-
kantar, 50% minna freon held-
ur en áður, hægt að snúa hurð-
um, Ijós í kæli, eggjabakki, is-
tcningabakki, eyðsla á sólar-
hring 1,4 kWh, framleiðslu-
staður Ítalía, hæð 141,5 cm,
breidd 54,5 cm, dýpt 55 cm.
Zanussi ZW-107
Zanussi ZD-100C
þurrkari
Heildarmagn af strauþurrum
þvotti 4,5 kg, tímastillir, kaldur
blástur í 10 mín. (tau krumpast
ekki), eyðsla á klst. 2,1 kWh,
gerð belgs sink, fullur/hálfur
hiti, valkerfi fyrir bómullar- og
gerviefni, gufulosun er á öllum
hliðum nema að framan,
bamaöryggi á hurð, yfirhitun-
aröryggi, hæð 85 cm, breidd
60 cm, dýpt 57 cm.
uppþvottavél
vélin þvær á 65' C, fjöldi val-
kerfa 4, hávaði S4 db, mjög
umhverfisvæn vél, 100% sápu-
nýting, start/stopp-hnappur,
borðbúnaður fyrir 12, auka-
hólf fyrir gljávökva, mjög
traust, þétt og góð hurð, tvö-
falt vatnsöryggi, flotskynjari í
botni (hindrar að vatn fiæði
út úr vélinni), háþrýstislanga,
tvöfaldur botn, tekur kalt vatn,
tekur heitt vatn að 65* C,
eyðsla á meðalvalkerfi 1,4
kWh, hæð 85 cm, breidd 59,5
cm, dýpt 57 cm.
Zanussi ZF-8000
- þvottavél
Snúningshraði á minútu 800
sn., heildarmagn af þvotti í
kílóum 4,5 kg, gerð belgs harð-
plast (mjög endingargolt),
vatnsdreifikerfi, fjöldi valkerfa
16, spamaðarhnappur, hnapp-
ur til að setja þvott í hálfa vél,
eyðsla pr. þvott 1,9 kWh,
100% sápunýting, hæð 85 cm,
breidd 60 cm, dýpt 52 cm.
3ja ára ábyrgð.
Ókeypis heimkeyrsla og upp-
setning á höfuðborgarsvæðinu
Eldavél EH-640-WN
Hellufjöldi 4, 22 sm hellan er
2000 vött, 18 sm hraðsuðuhella
er 2000 vött, 18 sm venjulcg
hella er 1500 vött, 14 sm hrað-
suðuhella er 1500 vött, stærð á
ofni 63 1, hitastillir í ofni, grill
í ofni, hæð 85 sm, breidd 60
sm, dýpt 60 sm.
C-306 vifta
Val: Hægt að
hafa útblástur
eða blástur i
gegnum kolafilt-
cr, fjöldi hraða-
I stillinga 3, inn-
byggt ljós beggja
vegna, kol fylgja,
hh'fðargler fylgir
(til vamar heitri
gufu i andlitið),
sogafköst á
klukkutíma á 1. hraða 170 M3, sogafköst á klukkutíma á 2. hraða
200 M3, sogafköst á klukkutima á 3. hraða 260 M3, viftan sogar
og eyðir gufu allt aö 82%, hávaðamæling i desibilum á meðalval-
kerfi 48 db. Hversu mörg vött hefur hún? 200 W, hæð 8 cm, breidd
60 cm, dýpt 45 cm.
Mikið úrval af smáraftækjum

Verð er miðað við staögreiðslu.
Okkarfrábæru greiðsiukjört
Útborgun aðeins 25% og eftirstöðvar á atlt að 12 mánuðum.
OplA sem h*r seglr: Vlrka dága tll kl. 18.
Laugardaga ffrá kl. 10—16.

VERSLUNIN RAFHA, HAFNARFIRÐI. SÍMI50022 - LÆKJARGÖTU 22
VERSLUN RAFHA, REYKJAVÍK, SÍMI620100 - BORGARTÚNI26