Skírnir - 01.01.1869, Qupperneq 57

Frakkland.
FBJETTIR.
57
stórmemiinu mundi ver^a erfitt a8 inna hreinleg skilafhöndum um
Já peningaútvegi. Rouher svaraSi styggt og sagSi, aS menn gætu
krafizt rannsókna, ef þeir tortryggSu stjórnina. „Yel er þab þá!“
sögSu ýmsir, en þaS ljet Rouher sem hann heyrSi ekki1. þaS
voru einkum enn tvö mál, þar sem stjórninni veitti erfitt aS bera
af sjer lögin. Anna8 þeirra var um framlag úr rikissjóSi til a8
borga nokkuS af lánum Haussmanns, formannsins í Signubjeraöi,
er Frakkar í skopi kalla „Demetríus borgarbrjót hinn nýja 2. Sem
á8ur hefir veri8 getiS í þessu riti, hefir Haussmann umturnaS
miklum parti höfuSborgarinnar og gert allt hvervetna sem skrautlegast
og ásjálegast, húsin a8 skrauthöllum, móti því er á8ur var, strætin
bein og breiS, torgin og lvstigarbana mikla og fagra. Allir játa,
a8 hjer sje mikiS verk unni8, sambo8i8 framförum og risnu þjóö-
arinnar, og aí> hjer sje ekki síSur bætt um til hollrar vistar en
prýSi, en kostnaBurinn þykir þeim hafa fari8 langt um hóf fram.
Haussmann á alls (sí8an 1852) a8 hafa variS allt a8 tveim millj-
ör8um (þ. e. 2000 milljóna franka) til borgarbreytinga, en næstum
helmingurinn er fenginn me8 lánsútvegum. Lánin hefir Hauss-
mann reyndar fengi8 me8 samþykki keisarans og borgarstjórnar-
innar, en eptir á hefir miklum hluta, leigna og borgunar, verib
dembt upp á ríkissjóSinn. Á öndverSu hinn nýja þingi (í vetur)
ger8u mótmælamenn, einkum Thiers, stjórninni harSar atreiSir fyrir
þetta mál, og þótti Rouher sjálfur, aSalformæliskappi keisarans,
') þegar rikislán eru fengin, munu eigi fá fjebrögðin til, fyrir þá er
kunna þeim að sæta. Liklega hefir Rouher sjálfur átt sneiðina hjá
Favrs, og svo helir Eugenia drottning skilið orð hans, ef það er rjett
hermt, sem hún á að hafa sagt við Rouher, þegar hann bar sig sárlega
upp fyrir henni og keisaranum undan þessari frekju og annari óskamm-
feilni mrttmælaflokksins: »Jeg skil það svo vel« ságði hún »að yður
hefir orðið illt í skapi. f»jer búið svo nálægt okkur, að þegar þeir grýta
inn í garðinn okkar getur ekki hjá því farið, að sumir sleinarnir hrjóti
inn í garðinn hjá yður».
*) Að þvi leyti er þctla rjettnefni, að Haussmann hafði rifið niður í fyrra
sumar 16,515 húsa, en hann hafði líka reist ný hús 20,311 að tölu.
Meðal margra stórkostlegra húsa eður halla í almenningsþarfir má nefna
aðsloðar og skjólshús fyrir fátækt fólk, þar sem 2000 manna eru til
þjónustu og frammistöðu, og spítala (■>llotel Dieu« — .Drottins-
höllina»), er kostað hefir 21,400,000 franka.