Vera - 01.02.2005, Blaðsíða 16

• Að í nútímasamfélagi sé ekki nægur
tími íyrir leik og samræðu foreldra og
barna.
• Ýmis konar afþreying (sjónvarpið, víd-
eóið og tölvan) teíji fyrir fullorðnum í
þeirri viðleitni.
• Við látum aðra um uppeldi barna okk-
ar (dagmæður, leikskóla, skóla og sér-
fræðinga).
• Afleiðingar þessa séu „óæskilegar” og
það verði að gera eitthvað í málunum,
frekar fyrr en seinna.
Báðir gefa þeir í skyn að vandamálið hafí
ekki verið til staðar í fortíðinni, þar sem
þeir beina spjótum sínum að nútíma-
þjóðfélaginu. „Gömul og gróin fjöl-
skyldugildi” á undanhaldi segir Halldór.
Karl segir okkur af móður sinni.
Kerlingarnar heim á ný?
Margir höfðu ýmislegt út á þessar ræður
karlanna að setja. En aðrir fögnuðu þeim.
Sumir þóttust lesa út úr ræðunum að
landsfeðurnir vildu konurnar heim í eld-
hús á ný, eða alltént væru þeir að reyna
að koma inn samviskubiti hjá konum fyr-
ir að vera svona ómögulegar að „yfirgefa
börnin sín” eða „láta aðra um uppeldi
þeirra”. Aðrir fussuðu og sveiuðu og töl-
uðu um bölvaða ofsóknarkenndina í
þessum kerlingum, mennirnir hefðu ekki
minnst á það einu orði að konur ættu að
fara heim að sinna börnunum.
Karlarnir minnast báðir á fortíðina í
jákvæðu samhengi, eins og til fyrirmynd-
ar. Þá tíma þegar konur voru flestar
heimavinnandi húsmæður, eins og
mamma biskupsins. Mamma hafði alltaf
tíma fyrir börnin. Mamma þjónaði ekki
bara öllum á heimilinu heldur líka „stór-
fjölskyldunni” með því t.d. að taka inn á
heimilið aldrað fólk (afa, ömmur, frænd-
ur og frænkur) og annast það. Þá þurfti
ekki að vera að byggja elliheimili útum
allar trissur. Þá þufti engin barnaheimili.
Kerlingarnar sáu um þetta launalaust
meðan karlarnir unnu úti og treystu
valdastöður sínar í samfélaginu.
Þetta var fórnfysi og góðsemi hinnar
kristnu konu í praxís. Þetta fyllti karla ör-
yggiskennd og ástúð. „Ég vil gjöra mann-
inum meðhjálp við hans hæfi,” sagði Guð
við Adam og stóð við það. Allt var harla
gott. En svo kom reiðarslagið. Margar
konur voru óánægðar. Það var þeim ekki
nóg að takast á við umönnunar- og hús-
móðurhlutverkið. Þær vildu ekki eyða
öllum deginum heima að elda og þrífa og
nzllna
1
Næst fór hún að tala um fyrirbærið
barnaland.is, sem hýsir heimasíður barna á
Þar getur að líta þúsundir mynda af
smábörnum sem kölluð eru prinsar og
prinsessur og gullmolar
hugsa um manninn sinn og börnin.
Þær vildu kanna hæfileika sína og takast á
við mörg hlutverk í lífinu eins og karlar-
nir sem bæði gátu verið eiginmenn og
feður en líka læknar og lögfræðingar,
íþróttagarpar og rithöfundar.
Konum datt í hug að hægt væri að
jafna út hlutverkin. Karlar gætu tekið við
helmingi hlutverka á heimilinu og þær
gætu þá sinnt hlutverkum utan heimilis
líka. Reynt yrði að jafna kjörin, skipta
verkunum jafnt á milli allra, uppeldið
hvíldi jafnt á herðum karla sem kvenna.
Þetta var jafnréttisbaráttan sem auðvitað
þarf ekki að fræða lesendur VERU um.
Ég riíja þetta bara upp vegna þess að
það verður seint hamrað nægilega vel á því
hvað þetta er mikilvægt. Og líka vegna
þess að það sem fylgdi í kjölfar jafnréttis-
baráttunnar, s.s. dagmæður og leikskólar
og lengri vinnutími kvenna utan heimilis,
er það sem biskupinn og forsætisráðherr-
ann gagnrýna helst. Fóstureyðingar eru
líka í þessum pakka - og þær tók bisk-
upinn rækilega fyrir í áramótaávarpi sínu í
fyrra.
Mig langar að skoða svolítið aðstæður
barna í fortíð og nútíð. Ekki þarf að taka
fram að sú athugun er einkar óvísindaleg
og sennilega full af öfgum og sleggju-
dómum.
Og hvað var svona frábært?
Vinkona mín ein barnlaus sagðist ekki
skilja þessa umræðu um vanrækslu barna
í nútímanum. Hún sagði að allir vinir
hennar sem ættu börn gerðu ekki annað
en að hugsa um þau. Börnin væru númer
eitt, tvö og þrjú. Vinna, vinir og félagslíf
yrði að koma á eftir. Ekkert væri gert eða
farið nema grislingarnir væru með. Svo
andvarpaði þessi vinkona mín þreytulega.
En hún var kornin á skrið. Næst fór
hún að tala um fyrirbærið barnaland.is,
sem hýsir heimasíður barna á netinu. Þar
getur að líta þúsundir mynda af smá-
börnum sem kölluð eru prinsar og
prinsessur og gullmolar. )á og eru mynd-
uð nær stöðugt alla þeirra daga, það er
fylgst með hverju einasta skrefi. Afmælis-
veislur þessara barna minna á hallarveisl-
ur Loðvíks fjórtánda. „Eru þetta van-
ræktu börnin biskupsins?” sagði vinkona
mín æst. „Þessi sem eru yfirgefin oít á dag
og ekkert er hugsað um?”
Ég var sammála um að barnalands-
æðið hefði verið erfitt að sjá fyrir sér í
mínu ungdæmi. Samt er ég nú ekkert til-
takanlega gömul manneskja. Nánar sagt,
þá er ég 33 ára.
„Nútíminn dýrkar börn” var sagt í
ameríska fréttaskýringaþættinum 60
minutes um daginn og ég var sammála.
Nú er það tákn um velsæld og hamingju
að eiga mörg börn og í fyrsta sinn í sög-
unni er hugað sérstaklega að velferð
þeirra. Þau fara ekki að hjóla eða skíða
nema vera með hjálm, þau fara ekki í bíl
16/1. tbl. / 2005 / vera