Vera - 01.02.2005, Blaðsíða 34

/ aðalviðtal
hugsað íyrir fólk sem vildi komast í vinnu
á skrifstofum o.þ.h
Það var svo fyrir áeggjan Sjúkraliða-
skóla íslands að við komum á fót For-
skóla sjúkraliða til undirbúnings sjúkra-
liðanáms. Hann var starfræktur í mörg ár
en þróaðist síðan yfir í heilsugæsludeild
eftir að Sjúkraliðaskólinn var lagður nið-
ur og námið fært inn í fjölbrautaskólana.
Heilsugæsludeildin er stór þáttur hjá
okkur og hefur aðlagað sig að þeim
breytingum sem hafa orðið á námi í fjöl-
brautaskólunum. Hjá okkur getur fólk
tekið ýmis undirbúningsstig og nýlega
fengum við leyfi til að útskrifa félagsliða
sem er fagheiti fyrir fólk sem vinnur störf
sem sjúkraliðar unnu áður við umönnun
á sjúkrahúsum og öldrunarheimilum.
Annar mikilvægur þátt-
ur í kennslu okkar hef-
ur verið að kenna full-
orðnu fólki að lesa,
bæði fólki sem er les-
blint og illa læst og
einnig fólki sem hefur
fengið heilablóðfall og
þarf að þjálfa sig upp á
nýtt. Síðustu árin hefur
íslenskukennsla fýrir
útlendinga orðið sífellt stærri þáttur í
starfi Námsflokkanna. Þegar fyrsti flótta-
mannahópurinn frá Víetnam kom til
landsins 1979 var samið við Námsflokk-
ana um kennslu þeirra og síðan annarra
flóttamannahópa sem hafa komið til
landsins á vegum hins opinbera.
Islenskukennslan óx síðan í kringum
það fólk en tók mikinn kipp á síðasta ára-
tug þegar erlendu vinnuafli tók að fjölga
mjög og lög voru sett um að fólk yrði að
hafa lágmarkskunnáttu í íslensku ef það
vildi fá lengra dvalarleyfi en í þrjá mánuði.
„Lögin voru sett en ekkert gert til að
verða við þeim. Mér fannst því skylda
okkar að búa til námsefni og við fórum í
það af fullum krafti. Við settum efnið líka
á vefinn til að geta boðið fjarnám í gegn-
um tölvur fýrir fólk utan höfuðborgar-
svæðisins og buðum einnig kennslu í
bóklegum greinum á netinu, svokallað
prófanám. Samhliða þessu fórum við að
þróa kennsluefni fyrir kennara sem vildu
kenna íslensku á netinu og skipti þá ekki
máli hvar í heiminum þeir væru staddir.
Það efni var unnið í samvinnu við Hum-
boldt háskóla í Berlín og upp úr þessu
samstarfi þróuðum við fjarnám fýrir ein-
staklinga sem læra vilja íslensku og sú
sem heldur utan um það er íslensk kona
sem býr á Ítalíu. Sumarskóli fyrir nýbúa-
börn og fullorðna hefur líka verið
skemmtilegur þáttur í starfinu en hann
hefur verið til húsa í Austurbæjarskólan-
um og í Námsflokkunum frá árinu 1992.
Bæði börn og foreldrar koma, sem og
aðrir fullorðnir og ekki má heldur
gleyma unglingunum sem sækja síðdeg-
istíma eftir vinnu. Einnig hefur aðsókn
íslenskra barna sem búa erlendis aukist.“
N
ámsflokkar Reykjavíkur hafa svo
sannarlega vaxið og dafnað undir
stjórn Guðrúnar. Hún segir að
nemendur séu rúmlega 1000 en þegar
mest var að gera í íslensku fyrir útlend-
inga voru þeir að jafnaði um 1700 á önn.
Hún segir að sá hópur sé ennþá stór en á-
líka margir stundi nám í bóklegum grein-
Ein stúlka úr hópnum kom til mín og sagði
að þeim þætti leiðinlegt að eiga enga ömmu á
íslandi, hvort ég væri til í að verða amma
þeirra. Þar með eignaðist ég átta ömmubörn
á einu bretti
um, svokallað prófanám, og er hluti af
þeim nemendum í fjarnámi.
„Það var minni aðsókn hjá okkur í
haust og ég tel að það geti verið vegna
þess að það harðnaði heldur á dalnum
peningalega hjá fólki. Þegar það gerist er
frístundanám það fyrsta sem skorið er
niður. Nú eru líka fleiri komnir inn í
þetta. MFA hefur t.d. aukið umsvif sín og
yfirtekið mikið af þeirri kennslu sem við
sinntum áður fyrir stéttarfélögin og hófst
með samstarfi okkar við verkakvennafé-
lagið Sókn þegar Aðalheiður Bjarnfreðs-
dóttir var formaður félagsins. Sá þáttur í
starfi Námsflokkanna er mjög merkur og
hafa mörg hundruð manns fengið launa-
hækkanir í kjölfarið. Við sinntum
kennslu ferns konar hópa ófaglærðs
starfsfólks, það var fólk sem vann í um-
önnun, í eldhúsum eða við ræstingar og í
þvottahúsum, fólk sem vann með fötluð-
um og þroskaheftum, fólk sem vann á
leikskólum og enn er í boði fræðsla fyrir
dagforeldra hjá okkur. Á tímabili buðum
við líka kennslu fyrir atvinnulausa og enn
eru í gangi hjá okkur svokallaðar smiðjur,
Kvennasmiðja og Karlasmiðja sem eru
fýrir fólk sem hefur verið á bótum hjá Fé-
lagsþjónustunni eða Tryggingastofnun og
vill auka færni sína til að komast út í lífið
á ný. Sjötti og sjöundi kvennahópurinn er
nú í gangi og tveir karlahópar eru farnir
af stað.”
Effir að Guðrún tók við skólastjórn
Námsflokkanna fengu þeir fastan sama-
stað í Miðbæjarskólanum við Tjörnina
en höfðu áður verið gestir í hinum ýmsu
skólum borgarinnar. Fræðslumiðstöð
Reykjavíkur var síðan flutt í Miðbæjar-
skólann sem þrengdi mjög að starfsemi
Námsflokkanna. Þá var þeim úthlutað
húsnæði í Mjóddinni og hafa þar fimm
kennslustofur en ellefu kennslustofur í
Miðbæjarskólanum. Þegar Guðrún
hverfur nú frá störfum og lítur yfir farinn
veg segist hún harla ánægð en tekur fram
að þetta hafi hún ekki gert ein. Hún hafi
verið mjög lánsöm og alla tíð haft úrvals-
starfsfólk sér við hlið.
„Ég lærði snemma að
bera virðingu fyrir fólki
sem ekki hafði langa
skólagöngu að baki og
því má segja að þessi
hluti lífsstarfs míns hafi
fallið vel að lífsskoðun
minni. Faðir minn gekk
aðeins eina viku í skóla
en var mjög vel að sér,
kunni tungumál og var
vel lesinn í jarðfræði og landafræði sem
voru hans áhugamál. Föðursystir mín
Soffía, sem ég hafði miklar mætur á, var
líka lítt skólagengin en hafði mikinn á-
huga á bókmenntum og sagði okkur oft
frá merkum bókmenntaverkum sem hún
var að lesa. Ég hef kynnst mörgu fólki í
gegnum árin sem er greint og vel að sér
þó það hafi ekki langt nám að baki,” segir
Guðrún.
Samfélagið hefur metið störf Guðrún-
ar að fræðslumálum mikils og hefur hún
hlotið margar viðurkenningar sem sanna
það. Meðal þeirra má nefna íslensku
starfsmenntaverðlaunin sem Forseti ís-
lands afhenti og eru vegna fræðslustarfa
fyrir verkalýðshreyfinguna. Fyrir tveimur
árum fékk hún Norrænu alþýðufræðslu-
verðlaunin, sem þykir mikill heiður að fá,
og hún fékk viðurkenningu Alþjóðahúss-
ins fýrir að hafa sinnt innflytjenda-
kennslu í 25 ár.
Guðrún fékk riddarakross hinnar ís-
lensku fálkaorðu fyrir nokkrum árum og
hún hefur líka fengið Dannebrogsorðuna
sem viðurkenningu fýrir þátt sinn í
dönskukennslu á fslandi.
A
meðal fjölskyldumynda á veggj-
unum hjá Guðrúnu er mynd af
ungum brúðhjónum og ungum
34/1. tbl. / 2005 / vera