Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2009, Blaðsíða 171

lega verkfræðinga. Þar var lögð áhersla á að námsleiðii' verkfræðinga þurfa að innleiða
menntun til sjálfbærni og hóplausnaleitarnám. Fulltrúar háskólanna í Árósum og
Þrándheimi fluttu áhugaverða fyrirlestra um iðnvistfræði (Helge Brattebo, NTNU) og
úrlausnarnám og sjálfbærnilausnir (Arne Remmen, Álaborgarháskóla). Einnig heyrðu
fundargestir um kennslu og rannsóknasjálfbærnisstefnu Chalmerstækniháskólans í
Gautaborg. Rektorar tækniháskólanna og/eða forsetar verkfræðideilda þeirra funduðu
einnig um gæðavottun á verkfræðinámi sem er mjög í deiglunni um þessar mundir hjá
öllum tækniháskólunum.
I byrjun september hittust margir af helstu jarðvísindamönnum heims á tveggja daga
raðstefnu í Oskju um bindingu koltvísýrings í jarðlögum. Þeir hvöttu leiðtoga heimsins,
sem sækja munu ráðstefnu um loftslagsmál í Kaupmannahöfn nú í desember, til að leggja
enn meiri áherslu á að fjarlægja og binda kolefni í jörðu sem aðferð við að berjast á móti
hlýnun jarðar. Að fjarlægja koltvísýring úr andrúmslofti og binda á öruggan hátt neðan-
]arðar verði að vera ein leiðanna til að koma í veg fyrir hættulegar loftslagsbreytingar.
Wallace Broecker, prófessor í loftslagsmálum við Columbiaháskóla í Bandaríkjunum,
sagði að við værum í vandræðum með koltvísýring. „Það er mun ódýrara að mæta þeim
vandræðum nú en láta reka á reiðanum og mæta afleiðingum hlýnunar jarðar síðar."
Pjölmörg rannsóknarverkefni og frumkvöðlaverkefni, sem miða að því að fanga kol-
tvísýring og farga honum, voru kynnt á ráðstefnunni. Sérstök áhersla var á CarbFix-
Verkefnið en markmið þess er í fyrsta lagi að kanna möguleika og fýsileika þess að binda
C02 sem karbónatsteind í basalti. Sigurður Reynir Gíslason, sem er rannsóknaprófessor
a Jarðvísindastofnun, stjórnaði ráðstefnunni.
^verfaglegur öndvegisstyrkur
Alþjóðlegur rannsóknaklasi í jarðhita, sem Sigurður Magnús Garðarsson, forseti í
Umhverfis- og byggingarverkfræðideild verkstýrir, hlaut myndarlegan styrk úr nýrri
•Uarkáætlun vísinda- og tækniráðs Rannís í febrúar. Styrkurinn nemur allt að 70 millj-
onum á ári og er til sjö ára. Verkefnið snýst um rannsóknir og þróun á sjálfbærri jarð-
nitaorku og á að stuðla að því að jarðhiti verði mikilvægt framlag til að draga úr notkun
jarðefnaeldsneytis. Að styrknum fengnum var stofnaður alþjóðlegur rannsóknaklasi í
Jarðhita (GEOthermal Research Group (GEORG)). Með rannsóknaklasanum á að byggja
urýr milli aðila á jarðhitasviðinu og virkja kunnáttu og getu þeirra til að yfirstíga vísinda-
°g tæknilegar hindranir. í kjölfarið fjölgar sérfræðingum og framfarir í jarðhita-
rannsóknum og verkfræði og hönnun verða stórstígar. Framtíðarsýn klasans er að verða
jeiðandi afl í alþjóðlegum jarðhitarannsóknum: Draga úr losun gróðurhúsalofttegunda á
heimsvísu með því að þróa sjálfbæra nýtingu á jarðhitaauðlindinni; gera ísland að fyrir-
mynd sem nánast orkusjálfbært þjóðfélag með nær enga losun gróðurhúsalofttegunda;
°g skapa grundvöll fyrir nýsköpun og útrás íslenskra fyrirtækja í jarðhita og menntun,
bæði fyrir þátttakendur klasans og með því að skapa frjótt umhverfi innanlands og með
alþjóðlegum tengingum.
Háskólinn og samfélagið
Sviðsforseti hefur staðið fyrir nokkrum hugarflugsfundum í formi heimskaffis (World
Café) til að leiða saman fólk og móta nýjar hugmyndir. Á því fyrsta, sem haldið var í
janúar, voru kallaðir saman hönnuðir, iðnaðarmenn og fjárfestar til að kanna
þniguleikana á að framleiða íslenska hönnun hér á landi. í nóvember var haldið heims-
paffi um sjálfbærnistefnu HÍ, en háskólinn er að móta sér metnaðarfulla stefnu fyrir
hundrað ára afmæli sitt 2011. Einnig hafa margir á sviðinu, nemendur, kennarar og sviðs-
jorseti starfað með grasrótarhópnum sem kallar sig Hugmyndaráðuneytið og haldið með
Peim hugarflugsfundi um nýsköpun og nýja hugsun fyrir framtíðina. Þema fundanna
hafa verið sjálfbærni, gildi, framtíðarsýn og grænar samgöngur.
Kynning og tæknigreinar fyrirtækja og stofnana i 1 69