Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2009, Blaðsíða 210

tryggja rekstur og viðhald búnaðarins mun lengur en ef þessar einingar væru keyptar frá
mismunandi birgjum.
Marel þróar og framleiðir fjölda tölvueininga, bæði til stýringa og til þess að lesa inn og
birta gögn af ýmsu tagi. Þannig hefur Marel sérstöðu á íslandi sem mikilvirkur fram-
leiðandi tölvubúnaðar, en Marel framleiðir nú um 20 þúsund tölvubretti árlega. Þessi
búnaður, ásamt hugbúnaði sem einnig er þróaður hérlendis, er núna fluttur út og notaður
í auknum mæli í vörum sem framleiddar eru af rekstrareiningum Marel erlendis.
Hugbúnaður sem keyrir á einstökum tækjum og ýmiss konar rauntímavinnslu er jafnan
kallaður „tækjahugbúnaður" hjá Marel, en annað heiti yfir slíkan hugbúnað er „ívafs-
hugbúnaður" („embedded software"). Æskilegt er að þessi hugbúnaður reiði sig ekki á
mikla yfirbyggingu eða þung stýrikerfi, enda er honum yfirleitt ætlað að keyra áreiðan-
lega og hnökralaust í sérhæfðum tölvubúnaði. Rauntímaútgáfa af Linux-stýrikerfinu
hefur verið notuð að undanförnu í slíkum hugbúnaði og nýlega hafa hugbúnaðarsér-
fræðingar hjá Marel þróað kerfi, undir heitinu Pluto, sem gerir hönnuðum kleift að skil-
greina og forrita einstök tæki með nýjum hætti. Hugbúnaðurinn byggir í auknum mæli á
notkun endurnýtanlegra eininga og dreifðrar vinnslu í tölvubúnaðinum, sem ætlunin er
að flýti og auðveldi þróun nýrra tækja.
Þróuð framleiðslutækni
Það vekur jafnan eftirtekt gesta sem heimsækja Marel á íslandi að sjá hve stór hluti þró-
unar og framleiðslu fer fram innanhúss, en mörg önnur fyrirtæki á sama markaði og
Marel kaupa hluta búnaðar síns og ýmsa þjónustu frá öðrum aðilum. Með því að hafa
sem mest af framleiðslunni á einni hendi tekst Marel að tryggja gæði og bregðast við
breytingum eða óskum um lagfæringar jafnharðan og þess gerist þörf.
Nánast öll málmframleiðsla hjá Marel nýtir ryðfrítt stál, en tvær leysiskurðarvélar eru
notaðar til að skera íhluti út úr stálplötum með sjálfvirkum hætti. Skurðurinn er afar
nákvæmur og þarfnast yfirleitt ekki slípunar eða eftirvinnslu. Öflugar beygjuvélar
beygja stálið eftir þörfum og síðan er það rafsoðið, ýmist af starfsmönnum eða róbótum-
Marel tók í notkun fyrsta rafsuðuróbótann frá Fanuc árið 2002, en nú eru tveir slíkir í
notkun hjá fyrirtækinu á íslandi. Að lokum eru allir stálhlutir glerblásnir, til þess að má
út misfellur og jafna áferð yfirborðsins, áður en þeir eru notaðir í samsetningu tækja og
kerfa.
A sama hátt er búnaður fyrir plastframleiðslu að mestu leyti sjálfvirkur, svo og renni-
verkstæði fyrirtækisins, þar sem NC-vélar („numerically controlled machines") fram-
leiða fjölda íhluta í miklu magni. Loks ber að nefna framleiðslu rafeindabúnaðar, en þar
er notuð SMD-tækni („surface mount device technology") til þess að framleiða tölvu-
bretti af ýmsu tagi. Að lokinni hönnun hjá Marel fer framleiðsla rásabretta núna að mestu
fram í Kína og Suður-Kóreu, en framleiðsla tölvubúnaðarins fer svo að öðru leyti fram hjá
Marel. Sérstök vél tekur við brettunum, innbyggður róbóti raðar tölvukubbum, minnis-
einingum og öðrum íhlutum á brettin, þar eru þau lóðuð með sjálfvirkum hætti og
þannig skilar vélin frá sér fullbúnum rafeindabrettum.
Markviss útrás og framtíðarsýn
Við kaupin á Stork Food Systems árið 2008 hefur Marel Food Systems nánast tvöfaldast
að stærð og hefur nú burði til að sækja af krafti inn á nýja markaði. Auk þess að vera
betur í stakk búið til að sinna stórum alþjóðlegum viðskiptavinum, getur Marel Food
Systems nú einnig boðið íslenskum viðskiptavinum sínum upp á mun breiðara vöru-
2 0 8
Arbók VFl/TFl 2009