Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2009, Blaðsíða 228
Furthermore, a simplified method for assessing the dynamic response due to single pedestrians or runners and small
groups is presented which is applicable where the mode shapes of the bridge are well separated. A method for assessing
the dynamic response due to larger groups is also presented.
By using the guidelines a much better assessment of the dynamic response is obtained than by using the current codes
which only consider a single pedestrian walking in resonance at the frequency of the first vertical dynamic mode of the
bridge. Here, updated load models are defined, the effect of higher modes is considered as well as the variability of the
load.taking into account their random nature.
Inngangur
Arið 2006 styrkti Rannsóknasjóður Vegagerðarinnar rartnsóknaverkefni sem bar heitið
Göngubrýr á Hringbraut - sveiflumælingar. Þar var veittur styrkur fyrir því að mæla svörun
göngubrúar yfir Hringbraut við Njarðargötu við álagi frá vegfarendum og staðfesta þau
reiknilíkön sem notuð voru við hönnun göngubrúarinnar. Gerð var grein fyrir niður-
stöðum þeirrar rannsóknar, m.a. í árbók VFÍ [Guðmundsson, Ingólfsson, Einarsson og
Bessason, 2007] og á alþjóðlegri ráðstefnu um göngubrýr, Footbridge 2008 í Porto
[Gudmundsson, Ingolfsson, Einarsson og Bessason, 2008].
í greinargerð frá 2007 [Línuhönnun, 2007] er meðal annars fjallað um hönnunarstaðla
sem í gildi eru og þá þróun sem er á þessu sviði erlendis. Núgildandi staðlar eru byggðir
á mjög einfölduðum reikniaðferðum en taka ekki mið af nýjustu þekkingu á þessu sviði.
Staðlamir setja kröfur varðandi svörun brúar gagnvart álagi frá einum gangandi veg-
faranda en taka ekki tillit til annarra álagstilfella, þ.e. hlaupaálags eða álag frá hópum.
Ekki er heldur tekið tillit til notkunar brúarinnar eða staðsetningar, þ.e. sömu viðmið eiga
ekki við fyrir göngubrú sem staðsett er annars vegar á fjölfömum stað, t.d. við skóla eða
sjúkrahús, og hins vegar göngubrú á útivistarsvæði. Það er því lagt í hendur hönnuða að
skilgreina forsendumar hverju sinni í samráði við eigendur brúarinnar.
Rannsóknaverkefnið 2006 staðfesti að þau reiknilíkön sem notuð voru við hönnun gáfu
réttmætt mat á bæði eigintíðnum brúnna og svörun þeirra við einum gangandi veg-
farenda eins og skilgreint er í nýjustu hönnunarviðmiðum t.d. [Bachmann 1996; Willford
2006]. I sama verkefni kom þó í ljós að sveifluhegðun göngubrúa er ekki einungis háð
svömn við stökum gangandi vegfaranda, heldur þarf einnig að taka tillit til annarra
álagstilfella svo sem minni og stærri hópa gangandi og skokkandi vegfarenda.
I greinargerð frá 2008 [Línuhönnun, 2008], Mat á sveiflum í göngubrúm - Leiðbeiningar og
hönnunarviðmið, eru sett fram hönnunarviðmið varðandi mat á sveiflum í göngubrúm
sem hafa það markmið að auðvelda eigendum göngubrúa að skilgreina æskilega hegðun
þeirra vegna umferðar gangandi og hlaupandi vegfarenda í samráði við hönnuði.
Viðmiðin byggja á að eigandi brúarinnar skuli í samráði við hönnuði skilgreina
titringskröfur fyrir brúna, sem geta verið háðar staðsetningu hennar og notkun. Skil-
greind eru mismunandi álagslíkön, þ.e. bæði fyrir stakan vegfaranda og minni hópa og
fyrir hvert álagstilfelli skal reikna út svörun brúarinnar og bera saman við skilgreindar
kröfur. Meginmarkmið þessara viðmiða er að tryggja að hönnuðir hafi verkfæri til að
reikna út og meta sveiflur í göngubrúm vegna gangandi og hlaupandi vegfarenda og geti
þannig tekið upplýsta ákvörðun um hvort sveiflurnar séu viðunandi.
í þessari grein er fjallað um tillögur að hönnunarviðmiðum fyrir sveifluhegðun göngu-
brúa sem nota má við hönnun nýrra brúa, bæði í þéttbýli og dreifbýli. Ennfremur er lýst
aðferðum til að reikna svörun göngubrúa vegna stakra vegfarenda og lítilla og stórra hópa.
Hönnunarviðmið
Markmiðið með hönnunarviðmiðum er að eigendur göngubrúa, í samráði við hönnuði,
geti skilgreint á grundvelli þeirra æskilega hegðun brúnna vegna umferðar gangandi og
hlaupandi vegfarenda. Þau eru ekki sett til að vera takmarkandi fyrir framsækna hönnun
2 2 6
Arbók VFl/TFl 2009