Árbók VFÍ/TFÍ - 01.06.2009, Blaðsíða 232
Álagstilfelli
I árbók VFI 2007 [Guðmundsson, Ingólfsson, Einarsson og Bessason, 2007] er lýst
álagslíkönum sem lýsa álagi frá stökum gangandi eða hlaupandi vegfarendum.
Alagslíkön sem voru staðfest með mælingum á svörun nokkurra göngubrúa og er lýst í
[Línuhönnun, 2007]
Tekið skal fram að meðalgöngutíðni fólks er á bil-
inu l,8-2,0 Hz (háð aðstæðum) með staðalfrávik á
bilinu 0,10-0,20 Hz. Mynd 3 sýnir líkindadreifingu
göngutíðna fyrir annars vegar hæga göngu og hins
vegar hraða göngu, fyrir tvö mismunandi staðal-
frávik. A myndinni eru einnig sýnd efri og neðri 5%
vikmörk fyrir göngutíðnir. Þetta má túlka á þann
veg að reikna má með að færri en 5% gangandi veg-
farenda gangi hægar en á tíðninni 1,5-1,6 Hz (u.þ.b.
3 km/klst.) og færri en 5% vegfarenda gangi hraðar
en 2,2-2,3 Hz (u.þ.b. 9 km/klst.).
Fyrir hlaup er meðalhlaupatíðnin og staðalfrávikið
ekki vel skilgreind, en í töflu 1 eru gefin dæmigerð
gildi fyrir tíðni hlaupaálags.
Mælt er með að hönnuðir skilgreini hverju sinni
þau álagstilfelli sem lýsa væntanlegum umferðar-
þunga og notkun brúar í samráði við eiganda. I
töflu 2 má finna samantekt yfir æskileg álagstilfelli
sem taka ætti tillit til eftir því í hvaða notk-
unarflokki brúin er.
Sjö mismunandi álagstilfelli eru skilgreind, þar af
eitt með láréttu álagi. Svörun brúar við álaginu er
borin saman við titrings- eða hröðunarkröfurnar
sem gefnar eru með jöfnu (3). Með því að skoða
svörun brúarinnar á þennan hátt er hægt að taka
upplýstar ákvarðanir um hvað sé viðunandi og
hvað ekki.
Alagi frá hópi fólks er flókið að lýsa og er háð því
hversu vel fólk gengur í takt. Þau álagstilfelli sem
hér er lýst eiga ekki við þau tilfelli þegar fólk geng-
ur viljandi í takt, slíkt þarf að skoða sérstaklega og
hvort ástæða sé til að takmarka líkur á þess háttar
hegðun. Eitt viðbótar álagstilfelli (álagstilfelli G)
hefur verið skilgreint til að taka á skemmdar-
verkum þar sem miðað er við að takmarka flot,
sprungumyndanir eða óæskilegar formbreytingar í
burðarvirkinu.
Hversu ítarlegrar greiningar er þörf er háð því hver
notkunarflokkur brúar er. í töflu 3 er sett fram til-
laga að þeim álagstilfellum sem skoða skal fyrir
hvern flokk. Til dæmis fyrir brýr í flokki 2 er mælt
með því að skoðuð verði svörun vegna lítilla hópa
en fyrir brýr í flokki 3 er það ekki talið nauðsynlegt
nema í sérstökum tilfellum sem ákvarðast hverju
sinni miðað við aðstæður.
Tafla 3. Samantekt á álagstilfellum sem nota skal fyrir mismunandi
brúarflokka.
Álagstilfelli Flokkur 1 Flokkur 2 Flokkur 3 Flokkur4
A X X X X
B X X X
C X X (X)
D X X (X)
E X
F X X
G X X X (X)
r N
Tafla 2. Skilgreining álagstilfella
Álagstilfelli Lýsing Fjöldi N Lóðrétt álag frá stökum gangandi vegfaranda 1
A
B Lóðrétt álag frá stökum hlaupara 1
c Lóðrétt álag frá litlum hópi gangandi 5
D Lóðrétt álag frá litlum hlaupahópi 5
E Lóðrétt álag frá stærri hóp
F Lárétt álagslíkan
G Skemmdarverk 3
V /
Hffigur hópur ' <t = 0.10 Hz • Hraður hópur <r = 0.10 Hz Hægur hópur . <r = 0.20 Hz . Hraöur hópur <r = 0.20 Hz -
/ \ \:
/ / \
/. : \
Wr64tt7» / : : \ SXW2-17*
/ -
wi-47H*-y / / : N\ 'r.nra'2-33: :N', * x *i...
12 1A 1.8 1.8 2
Tlðni [Hz]
2.2 2A 2.8 2.8
Mynd 3. Líkindadreifing göngutíðna fyrir gangandi vegfarendur.
Tafla 1. Tiðnihreyfingarfyrirhlaup
Hreyfing
Tíðnibil
(Hz)
Hægt Venjulegt Hratt
(Hz) (Hz) (Hz)
Hlaup
1,9-3,3
1,9-2,2
2,2-2,7
2,7-3,3
2 3 0
Arbók V F I / T FI 2009