Vísir - 24.12.1942, Qupperneq 38

38
J ÖLABLAÐ VlSIS
E N G I N N
FRIÐU R
jVVJ ADAMA CHIEN var fimm-
* tug og bjó yfir fjölda
leyndarmála. Hún hafði aldrei
trúað neinum fyrir neinu þeirra.
Jafnskjótt og hún var nógu
stálpuð til að geta hugsað, fór
hún að safna þessum leyndar-
málum — og það var löngu áð-
ur Japanir hófu innrásina í
Kina. Ef til vill fór Madama
Chien að hugsa,þegarhennivarð
það Ijóst, að hún var stúlka og
hún sá, hver munur var gerður
á henni og bróður hennar. Mun-
urinn var allmikill. Ástin, sem
var sýnd bróður hennar, var
lotningarfull, enda þótt hann
væri yngri en hún. Henni var að
vísu sýnd ást og dálæti, en jafn-
framt var alltaf verið að gera
kröfur til þess, að hún innti ein-
hver störf af hendi í staðinn, án
þess að tekið væri tillit til óska
hennar eða andlegra þarfa. Hún
velti þessu fyrir sér um hríð,
unz hún gat ekki setið á sér
lengur og lagði spurningu um
þetta fyi-ir móður sína. Hún
fékk skjótlega svar.
„Það er eins gott, að þú kom-
ist að því fyrr en síðar, að þú ert
kona,“ sagði móðir hennar, „og
úr því að þú ert kona, þá getur
þú ekki gert kröfu til þess, að
komið sé fram við þig eins og
karlmann.“
Madömu Chien, sem var þá
aðeins níu ára að aldri, varð
svarafátt. En eftir þetta fór hún
að safna leyndarmálum sínum,
geymdi þau bak við órjúfandi
vegg óvenjulegrar fegurðar og
yndisþokka. Þegar verið var að
kenna bróður hennar allskonar
fróðleik, sat hún i næsta her-
bergi með sauma sina, en svo
nærri dyrunum, að hún gat
heyrt hvert orð, sem sagt var í
hinu herberginu. Hún stal bók-
um bróður síns svo kænlega, að
hann saknaði þeirra ekki eða
hélt, að hann hefði aðeins lagt
þær á glámbekk, og af þessum
hókum lærði hún að lesa, ekki
einungis kínversku, heldur einn-
ig dálitið í ensku og japönsku.
Það var eitt af leyndarmálum
hennar. Enginn hafði hugmynd
um það, að hún skildi eitt orð í
erlendum tungumálum og eng-
an grunaði, hversu vel hún var
læs á móðurmál sitt, eða að.hún
fyndi huggun í því að hafa yfir
með sjálfri sér það, sem hinir
miklu heimspekingar höfðu
samið •— eingöngu fyrir karl-
menn. Hún var svo fróð, að ef
hún hefði verið látin ganga und-
ir próf í stað bróður síns, þá
Hún gekk í veg fyrir mennina, sem voru að flýja, eins og hún stigi
út i straumhart fljót. Er hún fann, að hún var að berast með straumn-
um, spyrndi hún við fótum. „Hversvegna eruð þið á undanhaldi?" hróp-
aði liún.
SmÁSCLfyCt.
oJjibi
'P&ahí S. d3uck
hefði hún staðið sig betur en
hann. En þegar hún var seytján
ára, var hún gift manni einum.
Hún tók leyndarmál sin með
sér í hús eiginmanns síns. Eitt
var það, að hún var hætt að
trúa á guðina. Það hefði vakið
furðu og skelfingu, ef einhver
hefði komizt að því, að hin
fagra og rólynda unga kona,
sem talaði lítið en svo stillilega,
ef hún tók til máls, hafði kastað
trúnni á guðina, því að konur
áttu að vera þekkingarlausar og
þess vegna hjátrúarfullar og
trúræknar. En hún hafði heyrt
kennara bróður síns tala of
mikið um visindin, til að geta
nokkuru sinni trúað á gúðina
framar. Hún beygði samt höf-
uð sitt í auðmýkt frammi fyrir
guðalíkönunum í húsi manns
síns, eins og hún hafði gert
heíma hjá föður sínum. Hún
trúði ekki á þau ,en leit hiris-
vegar á þau sem nauðsynlega
hluti til að sýna lotningu fyrir
þá, sem voru nógu einfaldir til
að þarfnast þeirra.
Annað leyndarmál hennar
var hin mikla en þó vingjarn-
lega fyrirlitning á öllum fáfróð-
um og heimskuni. Hún komst
að því nærri strax, að maður
hennar taldist til þeirra, en
ekki vegna þess, að hann væri
fátækur, heldur hins að hann
var of ríkur — sonur og sonar-
sonur auðkýfinga. Það var mik-
ið áfall fyrir hana, því að liún
hafði látið sig dreyma um sam-
félag við gáfaðan mann. En hún
tók þessu með jafnaðargerði og
í návist manns síns var hún
alltaf vingjarnleg og brosandi,
og notaði eins lítið af gáfum
sinum og nægði til að halda
uppi samræðum við hans hæfi.
Hinn hluta gáfna sinna notaði
hún til að hugsa og velta fyrir
sér efni bóka þeirra, sem hún
hélt áfram að lesa í laumi.
Gáfur hennar og vizka juk--
ust með hverju árinu, sem
Ieið, og eftir því sem vizka
hennar fór vaxandi, eftir þvi
varð hún góðgerðasamari.
Jafnframt því varð maður
hennar æ háðari henni um allt,
sem gera þurfti, svo sem að
stjórna eignum þeim, sem hann
hafði erft, og allt, sem börn
hennar, fjórir synir og þrjár
dætur, lærðu, það námu þau
hjá henni. Aji þess að ljósta
upp neinu af leyndarmálum
sínum, vakti hún hjá þeim ást
á kunnáttu og lærdómi, svo að
þau fóru að reyna að afla sér
menntunar á eigin spýtur. Ekk-
ert þeirra sá það, sem lá á bak
við hina miklu fegurð hennar
og vndisþokka, er hún sýndi
öllum í svo ríkum mæli, að í
augum manns síns var hún liin
fullkomna eiginkona og ástvin-
ur, og hvert harnanna um sig
liélt, að það væri eftirlætisbarn
hennar.
Þannig liðu árin hvert af
öðru. En hún hafði ekki orðið
aðnjótandi þess friðar, sem
hún þráði svo mjög. Hún var
alltaf upptekin við að stjórna
hinu mikla heimili og víðáttu-
miklu eignum manns síns eða
við að ráða fram úr þeim
vandamálum, sem lögð voru
fyrir hana. Það voru heldur
engir friðartímar, sem hún
hafði verið fædd á. Hún lifði
ógnir byltinga og borgarastyrj-
alda, sem alltaf eiga sér stað á
umrótstímum, og hún hafði séð
hvernig völdin voru tekin úr
höndum keisarans og fengin
mörgum einstaklingum lýð-
veldisins. En hún gerði sér eng-
ar vonir um batnandi tíma
vegna þess. „Þvi að hvers
vegna,“ hugsaði hún, „getum
við búizt við því, að margir
heimskingjar stjórni betur en
einn heimskingi?“ Hún varð þvi
ekki döpur eða vonsvikin, þeg-
ar skattar fóru hækkandi, bölið
vaxandi og deilur margfölduð-
ust, þvi að hún var við þessu
búin.
En svo kom að því dag einn,
þegar alU hafði farið hriðvei-sn-
andi um langt skeið, að það
-varð Ijóst, að erlendir fjand-
menn hefði ekki aðeins ráðízt
á landið, heldur væri þeir einn-
ig að vinna á jafnt og þétt. Ma-
dama Chien hafði frá öndverðu
haft nánar gætur á gtferli Jap-