Vísir - 24.12.1942, Síða 46
46
JÖLABLAÐ VISIS
Á UTHAFSÖLDUM
I I TI á reginhafi ldauf lítið
^ farþegaskip úthafsöldurn-
ar. Norðanstormurinn gnauðaði
siit gamla kuldaljóð. — —
Þetta var á jóladaginn. Dag-
urinn var grár og forneslcjuleg-
ur og virtist í engu minna á
hlýleik og kærleika jólahátíð-
arinnar.
Allan fyrri hluta dagsins hafði
niðdimm úthafsþokan umlukt
skipið og þokulúðurinn gjallað
öðru liverju gegnum veðurgný-
inn eins og válegar dauðaklukk-
ur úr heimi heljar.
Seinni hluta dagsins liafði
veðrinu slotað skyndilega, það
hirti upp, en herti á frostinu.
Þegar rökkva tók að ráði sáust
jafnvel stöku stjörnur á dökk-
um himninum.
Það er huggun öllum þeim
er á liafinu sigla, að sjá þessar
fjarlægu stjörnur — þær eru
eins og vinir, sem senda hverj-
um og einum hlýjar kveðjui’.
Hversu einkennilegt sem það er,
getur ein lítil stjarna sópað
burtu úr huganum viðkvæmum
klökkva um einstæðingsskap.
★
I IT við borðstokkinn stóð
^ maður i gráum, þykkum
úlsterfrakka, með trefil um
hálsinn, og gráa liúfu, sem hann
hafði di-egið langt niður á enn-
ið. Hann hallaði sér fram á
horðstokkinn og virtist aðeins
hlusta á úthafsöldurnar, sem
risu stórar og hvítfyssandi í
fjarlægðinni og skullu með
hrammþungum krafti upp að
skipslrliðinni og báru með sér
sjávai'seltu og hressandi and-
blæ.
Þetta var maður á bezta aldri,
hár vexti og fremur grannur,
með sviphreint, karlmannlegt
andlit. Hann var einn af hinum
fáu fai'þegum, sem voru með
skipinli í þessari ferð — Hrafn
Snorrason listmálari — sem
nú var á heimleið eftir nokk-
ui’ra ára dvöl erlendis.
Hrafn liafði gengið upp á þil-
far til að anda að sér svölu og
hressandi sjávarloftinu. Fyrir
lítilli stundu hafði hann setið
makindalega í reykingasalnum
og látið fara vel um sig. Hann
hafði verið að lesa af mikilli
ánægju í ævisögu Van Gogh,
þegar nokkrir kaupsýslumenn,
sem voi'U með skipinu, settust
þar að spilum, með háværu tali
og upphrópunum um game,
jxi'jú hjörtu, grand o. s. frv. Þeir
slógu í borðið svo að glumdi í
öllu, ráku upp í’uddalegar og
næstum ókurteislegar hláturs-
rokur.
Hrafn hafði þegar staðið
ólundarlega á fætur. — Ó, fyrir-
gefið þér, heri-a listmálai'i. Við
ætluðum ekki að trufla yður,
aðeins að taka hér nolckra slagi,
höfðu þeir sagt afsakandi. —
Nei, þið truflið mig ekki
minnstu vitund, hafði liann sagt
bx-osandi, en í huganum liafði
liann óskað þeixn góði’ar fei’ðar
„norður og niðui'“. Þetta var
ekki í fyrsta skiptið, sém þessir
herrar gerðu honurn gramt í
geði og lögðu næstum undir sig
reykingasalinn með spila-
mennsku sinni. Það var í raun
og veru óskiljanlegt, að annað
eins og þetta skyldi hafa áhrif
á hann. Ef til vill var það mest
þessi aldraði og sílspikaði
sildai’kaupmaður, herra Johan-
sen, er puntaði upp á fínlieit
sin með konsúlstitlinum, sem
kom honum úr jafnvægi. Hrafn
hafði, frá því er hann sá liann
fyrst, reynt að sniðganga hann
mest af öllum fai’þegunum. En
hann vildi alls ekki játa það
fyrir sjálfum sér, að liann bæri
úokkurn vott af kala eða óvild
til hans. En einhverra Iiluta
vegna gat hann alls ekki þolað
návist þessa manns. Það virðist
líka svo, að það sé ekki í sjálfs
manns valdi að hvei'jum maður
dregst ósjálfrátt og hver verður
manni ógeðfelldur.
M RAFN Snorrason vaknaði
** af hugsunum sínum þarna
við borðstokkinn, því að út til
lians bárust mildir tónar. Það.
var ungfrú Ethel Reynards, sem
lék á slaghöi-puna í borðsaln-
um. Hún var ein af fai’þegunum
— konsert-slaghörpuleikari á
hljómleikaferð — geðugur og
skemmtilegur fei'ðafélagi. Hann
mundi það nú, að hún hafði lof-
að að leika nokkur lög síðari
hluta dags.ins, eftir beiðni, er
skipstjórinn hafði borið fx-anx
við liana, samkvæmt áskorun
hinna far]>eganna.
Hrafn gekk þegar undir þilj-
ur. Hann opnaði liægt hurðina
að borðstofunni. Þegar liann
lcom inn var ungfrúin að leika
enskan jólasálm. Allir fai'þeg-
arnir voru þarna saman komnir
og einnig mest öll skipshöfnin.
Allir voru hátíðlegir á svipinn,
jafnvel litla telpan, sem var
elcki nema á sjötta árinu og var
yngsti fai’þeginn.
Hrafn tók sér sæti úti við
dyrnar, augu hans skimuðu
yfir liópinn og mættu augum
ungu, Iaglegu konunnar, sem
sat næst telpunni. Það lék dull
bros um varir hennar og hún
strauk hægri hendinni blíðlega
um vanga litlu telpunnar.
Af einskærri tilviljun höfðu
þau staðið ein síns liðs aftur á
skipinu kveldið áður, þegar hún
bauð honum gleðileg jól. Hann
gat alls ekki "0 þessari stundu
gert sér fyllilega Ijósa grein
fyrir ]>essu. Hann vissi það eitt,
að hann hafði lekið hana í faðm
sér og þrýst brennheitum kossi
á varir hennai’. Hann leit aftur
upp, og i áttina til hennar, en
nú mættu augu hans augnai'áði
gamla konsúlsins, hen'a Johan-
sens, sem sat við hlið hennar.
Unga, laglega konan brosti enn
þessu dulda bx-osi.
Hvað lá í þessu brosi? Það
var ekki á hans valdi að ráða
það, og þó hafði hann engri
konu kynnzt betur né nánar en
einmitt hénni — Signínu Þor-
steinsdóttur.
Enski jólasálmurinn var á
enda. Farþegarnir hylltu lista-
konuna með dynjandi lófa-
klappi. Nú lék liún sónötu í
b-moll eftir Chopin („Ljóðið
um dauðann“); þar næst
„Tunglskinssónötuna“ eftir
Beethoven, og að lokum vai’ð
liún, vegna lii’ifningar og að-
dáunar áheyrendanna, að leika
aukalag: „Kirkjan á marar-
botni“ eftir Debussy. Þetta ein-
kennilega og seiðmagnaða lag,
er byggt yfir forna þjóðsögu
frá Bretagne, um kii'kju, sem
átti að hafa soklcið i haf fyrir
mörgum öldum, meðan á messu
stóð. Það var og göinul trú, að
i ljósaskiptunum risi kix-kjan
úr hafi, og þá mætti heyi’a töfr-
andi söng og klukknahljóm
óma frá henni, en smátt og
smáll dvínaði söngurinn og
klukknahljómui'inn, þar til allt
dæi út í fjai’ska og kirkjan hyrfi
aftur niður í djúpið.
Hrafn vai-ð gripinn sterkum
töfi’um af þessu lagi. Það kom
honum til að niinnast bemskú
sinnar. Hann hafði átt heima á
eyju, er lá skammt undan
ströndinni, þar sem liöfuð-
borgin stóð. Og þar liafði hann
alizt upp með Sigrúnu Þor-
steinsdóttur — Rúnu, sem nú
sat þarna á móti honum. Skyldi
]>etta lag einnig minna hana á
bernsku þeirra?
Hrafn leit yfir til hennar.
Hún horfði niður fyrir sig.
Hann gal því ekki lesið úr aug-
um hennar, livað inni fyrir bjó.
★
LJRAFN sá þau sem lítil börn
* * í flæðarmálinu, þar senx
þau léku sér að skeljum og kuð-
ungum, og þegar þau sátu nið-
ur í naustinu lijá Andra gamla
fiskara, er hann var að beita
eða gera við netin. Þar sátu þau
löngum hljóð og lilustuðu hug-
fangin kvöld eftir kvöld á dul-
jÓLASAGA EFTIR GUÐMUND K. EÍRIKSSON