Morgunblaðið - 16.02.1975, Blaðsíða 25

24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. FEBRÚAR 1975
meira en að standa undir
þeirri hækkun, sem hún
veldur á rekstrarvörum.
Hins vegar telur ráðherr-
ann sennilegt, að ávinning-
ur togaraflotans af fisk-
verðshækkun þurrkist út
vegna útgjaldaauka í kjöl-
far gengisbreytingar þar
sem skuttogararnir eru
yfirleitt ný skip og á þeim
hvíla mikil erlend lán, sem
að sjálfsögðu hækka við
gengislækkunina.
HLIÐARRÁÐSTAFANIR
VEGNA ÚTGERÐAR
hf. Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Arni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, simi 10 100.
Aðalstræti 6, simi 22 4 80.
Áskriftargjald 600,00 kr. á mánuði innanlands.
I lausasölu 35,00 kr. eintakið
Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn
Auglýsingar
Fyrstu viðbrögð út-
gerðarinnar við gengis-
breytingunni voru þau, að
vandamál hennar væru
enn óleyst. Þessi viðbrögð
stafa af því, aó svo hröð
handtök voru höfö við
ákvörðun gengisbreyting-
ar, að ekki vannst timi til
að ganga jafnframt frá
hliðarráóstöfunum, sem
ríkisstjórnin hyggst beita
sér fyrir til þess að gengis-
breytingin komi útgerð-
inni aö fullum notum. En
auðvitaó er ljóst; að með
gengisbreytingunni hefur
verió lagður grundvöllur
að því að útgerðarrekstur-
inn komist í heilbrigðara
horf en verió hefur um
skeið.
1 viótali við Morgunblað-
iö i gær, gerói Matthías
Bjarnason, sjávarútvegs-
ráöherra, glögga grein fyr-
ir áhrifum gengisbreyt-
ingarinnar á stöðu sjávar-
útvegsins og þeim hliðar-
ráðstöfunum, sem ríkis-
stjórnin mun hafa frum-
kvæói um. Sjávarútvegs-
ráðherrann bendir f viötali
þessu á, að ef hver grein
sjávarútvegsins meti
gengisbreytinguna fyrir
sig án hliðarráðstafana
þýöi þaó einfaldlega, aó
þeir sem selja útflutnings-
afuröir úr landi njóti
hagnaðarins af gengis-
breytingunni algerlega.
Þess vegna sé nauðsynlegt
aö færa til fjármuni innan
sjávarútvegsins, milli ein-
stakra greina hans.
Matthias Bjarnason segir í
viötali þessu, að gagnvart
bátaflotanum almennt geri
fiskverðshækkunin mun
í þessu sambandi rifjar
ráðherrann upp, hvernig
að málum var staðið sl.
haust, þegar gengi krón-
unnar var lækkað um 17%.
Þá var ákveðið að verja 600
milljónum króna til þess aö
greiða upp gengistap af
erlendum lánum fiski-
skipaflotans. Ennfremur
voru lagðar fram 230 millj-
ónir króna af gengishagn-
aði í rekstrarframlög til
togaraflotans og um 250
milljónir króna i rekstrar-
framlög til bátaflotans.
Matthías Bjarnason lýsir
því yfir í samtali sínu við
Morgunblaðið, að hann
telji eðlilegt, að mikill hluti
gengishagnaðar renni til
þess aó greiða gengistap af
erlendum lánum fiskiskip-
anna og þegar það hafi ver-
ið gert leiki enginn vafi á
því, að gengisbreytingin
verði útgerðinni hagstæð.
Þegar þessar yfirlýsing-
ar sjávarútvegsráðherra
eru hafðar í huga verður
aö telja, að þær áhyggjur,
sem útgerðarmenn hafa
látið í ljós um rekstrar-
vandamál fiskiskipanna i
kjölfar gengisbreytingar,
verði ekki langvarandi,
enda ljóst, að ríkisstjórnin
mun svo fljótt sem kostur
er leggja fram lagafrum-
vörp um þessar ráðstafanir
og aðrar. Jafnframt hefur
forsætisráðherra lýst yfir
þvi, að olíugreiðslukerfið
og tryggingakerfi fiskiskip-
anna verði allt tekið til
endurskoðunar enda ekki
vanþörf á. Markmið ríkis-
stjórnarinnar með gengis-
breytingunni var annars
vegar að tryggja rekst-
ur undirstöðuatvinnuveg-
anna og hins vegar að
jafna gjaldeyrisstöðuna.
Bæði forsætisráöherra og
sjávarútvegsráðherra hafa
nú gefið yfirlýsingar á
þann veg, að útgerðinni
ætti að vera ljóst, að viö
þessi markmið veróur stað-
ið með nauðsynlegum ráð-
stöfunum til viðbótar
gengislækkun.
ALÞÝÐUBANDALAG
ÞRÍKLOFIÐ
Fróðlegt hefur verið
aó fylgjast með afstöðu
stjórnarandstöðunnar til
gengisbreytingarinnar. Al-
þýðubandalagið er bersýni-
lega þríklofið í afstöóu
sinni til málsins. Guðmund-
ur Hjartarson, einn helzti
áhrifamaður í Alþýðu-
bandalaginu um langt ára-
bil, sem Lúðvik skipaði
bankastjóra Seðlabankans,
stóó að ákvörðun um
gengislækkunina i banka-
stjórn Seðlabankans. Ingi
R. Helgason, sem er full-
trúi Alþýóubandalagsins i
bankaráði Seðlabankans,
greiddi ekki atkvæði gegn
gengislækkuninni þegar
hún var til umræðu í
bankaráðinu. Hins vegar
lýsti Lúðvík Jósepsson yfir
andstöðu við gengislækk-
unina í þingræóu þ.e.a.s.,
að hún væri of mikil. Hann
vill bersýnilega heldur
fara þá leið að hækka
skatta og lækka gengið svo
að auki en ekki eins mikið
og ríkisstjórnin gerði.
Þegar þetta er haft i huga
og þessi þríklofningur
helztu áhrifamanna Al-
þýðubandalagsins gagn-
vart gengisbreytingunni er
skoðaður er þess tæpast að
vænta, að menn taki mikið
mark á hávaðanum í Þjóð-
viljanum vegna gengis-
breytingarinnar.
| Reykj avíkurbréf
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦<Laugardagur 15. febrúar ♦♦♦♦••♦♦<
Þá hefur
það gerzt
Eins- og að líkum lætur, ræða
menn vart um annað þessa dag-
ana en gengisbreytinguna og
efnahagsráðstafanirnar, en
raunar hefur lýðum verið það
ljóst undanfarnar vikur, aó ekki
yrði komizt hjá því að grípa til
einhverra róttækra ráðstafana í
efnahagsmálum, vegna hins geig-
vænlega halla á utanríkisverzlun-
inni og erfiðleika útgerðar og
fiskvinnslu. Allir vissu því, að
eitthvað yrði gert, en hins vegar
var mönnum ekki ljóst, hvaða úr-
ræði væru iíklegust til úrbóta eða
hvaða leið stjórnvöld veldu til að
greiða fram úr vandanum.
Að undanförnu hefur staða
þjóðarbúsins verið skoðuð niður í
kjölinn af efnahagssérfræðingum
og stjórnmálamönnum. Eftir því
sem dýpra var kafað, varð
mönnum stöðugt ljósara, hve um-
fangsmikill vandinn var, enda
lætur nærri að 10.000 milljónir
króna hafi skort, til að endar
næðu saman, ef reynt hefði verið
að halda gengi íslenzku krón-
unnar óbreyttu.
Samhliða þessari skoðun á efna-
hágslífinu voru grandskoðaðar
hugmyndir um niðurfærslu kaup-
gjalds og verðlags,. annars vegar
og millifærslu, sem svo er nefnd,
hins vegar eða uppbótakerfi i ein-
hverju formi. Framan af héldu
menn, að svigrúm kynni að vera
til lausnar vandans eftir annarri
hvorri þessari leið eða einhverju
samblandi af þeim. En þegar
farið var að skoða, hvernig fjár
mætti afla til að standa undir
þessum gífurlegu útgjöldum, sáu
flestir eða allir, að út í hreina
ófæru væri stefnt, og engin leið
væri til önnur en sú að viður-
kenna þá staðreynd, að gengi
krónunnar væri enn einu sinni
fallið og eina leiðin til lausnar
væri sú að skrá gengið rétt, sam-
hliða því sem gerðar yrðu ýmsar
tilfærslur og breytingar í efna-
hagskerfinu til að leitast við að
tryggja, að árangur gengisbreyt-
ingarinnar yrði sem mestur.
Spara, spara,
spara
1 sjónvarpsþætti nýlega undir-
strikaöi Gylfi Þ. Gíslason, að leið-
in til að rétta við fjárhag þjóð-
arinnar væri sú að spara, spara og
spara, og í ræðu á Alþingi s.l.
miðvikudagskvöld um gengis-
breytinguna, undirstrikaði hann
af fyllsta drengskap og ábyrgðar-
tilfinningu hinn mikla vanda,
sem þjóðin stæði frammi fyrir og
ekki yrði leystur án þess að horf-
ast í augu við hann og gera við-
hlítandi ráðstafanir. Hann taldi
raunar, að nóg hefði verið um hik
af hálfu stjórnvalda og ekki
seinna vænna að gera róttækar
ráðstafanir.
Gylfi Þ. Gíslason minnti á ræðu,
sem Jónas H. Haralz flutti nýlega
á Akureyri, en þaf hefði hann
undirstrikað, að ekki ætti að gera
sitt litið af hverju, að eitt ætti að
taka úr þessari áttinni, en hitt úr
hinni, enda væru slíkar aðgerðir
versta heildarlausnin.
Mergurinn málsins er sá, að
Jónas Haralz var einmitt að vara
við því, að menn reyndu að hrúga
saman einhverri uppbóta- eða
niðurgreiðsluleið, ásamt skatt-
lagningu og víðtækri skrumskæl-
ingu á efnahags- og atvinnu-
málum. Hann var einmitt meðal
þeirra fyrstu, sem gerðu sér ijósa
grein fyrir því, að slíkar aðgerðir
mundu ekki halda, og þess vegna
yrði ekki hjá því komizt að horf-
ast í augu við fallið gengi íslenzka
gjaldmiðilsins. Þess vegna var til-
vitnunin í ræðu hans býsna lang-
sótt, þegar nota átti hana til að
gagnrýna aðgerðir ríkisstjórnar-
innar.
Að tryggja
hag útvegsins
Gylfi Þ. Gíslason vitnaði til orða
formanns Landssambands ís-
lenzkra útvegsmanna, sem héldi
því fram, að vandi útgerðarinnar
væri ekki leystur með þessum að-
gerðum og taldi þau benda til
þess, að samhliða gengisbreyting-
unni ætti að taka upp einhvers
konar uppbótakerfi, útgerðinni
til handa. Sú ályktun er að sjálf-
sögðu fráleit, þótt e.t.v. megi
segja, að einkennilegar yfirlýs-
ingar Kristjáns Ragnarssonar um
það, að gengisbreyting væri
meginútflutningsatvinnuvegin-
um gagnslítil, hafi gefið tilefni
til hennar, t.d. þessi orð: „Allur sá
vandi, sem útgerðin hefur staðið
frammi fyrir, er þvi óleystur.“
Auðvitað veit Kristján, að
gengisbreylingin ásamt hliðarráð-
stöfunum gerbreytir hag útgerð-
ar. En hins vegar er ekki hug-
mynd ríkisstjórnarflokkanna, að
uppbótakerfi fylgi í kjölfar
gengisbreytingarinnar, þvert á
móti munu tilraunir verða geróar
til að skera upp það kerfi milli-
færslu i útgerð og fiskvinnslu,
sem við lýði hefur verið, og koma
þessum atvinnuvegi á þann
grundvöll, að menn verði að vera
ábyrgir gerða sinna, enda fer ekki
hjá því, að upp rifjist fyrir mönn-
um orð, sem Guðmundur G. Haga-
lín lét falla fyrir nær tveim ára-
tugum, þegar hann sagði, að eitt-
hvað hlyti að vera bogið við kerf-
ið, þegar enginn útgerðarmaður
færi á hausinn i 20 ár.
En i tilefni af yfirlýsingum for-
manns L.l.Ú. og fulltrúa Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna í yfir-
nefnd verðlagsráðs sjávarútvegs-
ins, er rétt að undirstrika f fullri
einlægni og fyllstu alvöru, að
hvorki íslenzkir stjórnmálamenn
né islenzk alþýða munu taka því
með þögninni, ef þessir aðilar
gera nú tilraun til að bregðast
skyldu sinni, þeirri skyldu að hag-
nýta aðgerðir þær, sem ákveónar
hafa verið, til itrustu tekjuöflun-
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. FEBRUAR 1975
25
Hannes Pétursson, skáld:
Hreppstjórí, hreppstjórínn...
ÞAÐ á að hafa gerzt í
kennslustund hjá Sigurði
Nordal, þegar fjallað var um
skáldskap Jónasar Hall-
grímssonar, að einn nem-
enda benti á tiltekinn stað í
verkum skáldsins og spurði
prófessorinn, hvort þar væri
ekki fremur óíslenzkulega til
orða tekið. Sigurður varð
hugsi andartak, en svaraði
síðan og var kímileitur: ,,Það
sem Jónas Hallgrímsson
hefur ort og Konráð Gíslason
lesið yfir, jah það hljótum
við nú að kalla islenzku."
Þessari sögn, sem ég
vona að sé ekki mjög afbök-
uð, skaut upp í huga mér,
þegar ég las í Morgunblað-
inu 12. febrúar snarpa
ádrepu Jóns Á. Gissurarson-
ar á viðskeyttan greini i máli
voru. Það er víst og satt,
eins og höfundur styður
ýmsum dæmum, að við-
skeyttur greinir er nú of-
notaður og misnotaður. Þó
sýnist mér atlagan ekki gerð
að þeirri ofnotkun og mis-
notkun einni, heldur að við-
skeyttum greini svo til hvar
og hvenær sem er, hann sé
tungunni ósambocinn og
allajafna til lýta, því höfund-
ur segir:
,,Ráð gegn greinissýki er
einfalt og auðlært: menn
tortími sem flestum grein-
um, sem sækja fram í penna
þeirra og ræðu. Því fleiri
sem falla þeim mun betra."
Eftir þessari áeggjan væri
mál fegurst og réttast, ef
helzt hvergi brygði fyrir við-
skeyttum greini.
Ævintýri eftir Jónas Hall-
grímsson nefnist Stúlkan í
turninum. Nú sleppi ég við-
skeyttum greini og þá
verður heiti þess Stúlka í
turni. Ævintýri eftir Ander-
sen kallast á íslenzku Litla
stúlkan með eldspýturnar.
Nú sleppi ég aftur viðskeytt-
um greini og þá breytist
nafnið í Lítil stúlka með
eldspýtur. Ég held að þessi
dæmi skýri það, hvers
vegna ekki má fleygja við-
skeyttum greini út á haug:
rétt notaður nálægir hann
tilfinningalega það sem sagt
er, og oft Ijær hann málinu
mýkt og innileika. Ráð gegn
„greinissýki" er ef til vill ein-
falt og auðlært, en engum
verður kennt með harðyrtri
reglu að nota viðskeyttan
greini á þann hátt sem birt-
ist í réttu heiti áðurnefndra
ævintýra. Málkennd verður
ekki sett í reglu, en hana má
rækta, og þá til að mynda
hvenær vel fer á.viðskeytt-
um greini og hvenær illa.
Það er stilfræðilegt.
í þarflegri hugvekju sinni
ræðir Jón Á. Gissurarson um
viðskeyttan greini að því er
snertir laust mál, ekki bund-
ið, hafi ég tekið rétt eftir, en
í sjálfri reglu hans, þeirri
sem ég tók upp, felst ekki
munur á þessu tvennu,
enda ætti reglan, sé hún
réttmæt, að ná til kveð-
skapar. Hún er svipuhögg á
lausamál Jónasar Hallgríms-
sonar, svo ég haldi mér við
hann, og þarf ekki lengi að
lesa þann hagsmið til þess
að sjá það. Reglan er einnig
svipuhögg á Ijóð skáldsins
mörg hver. Hún systir hans
Jónasar hleypur, þegar
hreppstjórinn finnur hana á
förnum vegi. Menn setji
hreppstjóri í staðinn!
Ósnotur væri sú orðmynd í
Ijóðinu. Kannski er hún samt
„íslenzkulegri" þegar litið er
til fornmáls. En „það sem
Jónas Hallgrímsson hefur
ort og Konráð Gíslason lesið
yfir, jah það hljótum við nú
að kalla íslenzku."
ar og sparnaðar í rekstri. Þjóðin
hefur axlaó byrðar til að tryggja
hagsmuni mikilvægasta atvinnu-
vegsins og þarf enn að gera það,
a.m.k. um nokkurra mánaða
skeið, og þess vegna mun hún
ekki liða þeim, sem fyrst og
fremst njóta góðs af þessum að-
gerðum, ábyrgðarleysi á einu
sviði né neinu.
Að þessu málefni vék Pétur
Sigurðsson í ræðu á Alþingi s.l.
miðvikudagskvöld. Hann taldi
brýna nauðsyn til þess bera að
skera upp allt kerfi sjávarútvegs-
ins, að auka sjálfsábyrgð útgerð-
arinnar, veita aðhald að þvi er
varðar olíunotkun og greiðslur á
tryggingum fiskiskipa, svo að
nokkuð sé nefnt. Fulltrúi sjó-
manna vakti með þessum orðum
athygli á vandamálr, sem ætti að
vera sameiginlegur hagur útgerð-
ar, sjómanna og þjóðarinnar ailr-
ar, að snúast gegn af fullri festu,
svo að fyllri ábyrgð og aðhald
verði skapað í þessum atvinnu-
vegi.
Slíkar aðgerðir á sviði útvegsins
mundu svo leiða til þess, að aðrar
atvinnugreinar yrðu gegnumlýst-
ar á sama veg, bæði landbúnaður
og íðnaður. Við skulum horfast í
augu við þá staðreynd, að bæði
innlend og erlend verðbólga hef-
ur skrumskælt ýmsa þætti
íslenzks atvinnulífs og fjölmargt
er unnt að gera til að bæta rekst-
ur og auka afrakstur, ef þeir
menn sjáífir, sem í atvinnurekstri
standa og hafa hætt fé sínu til
hans, leggja á ráðin og benda á
úrbæturnar, en allt slíkt er ekki
falið skrifstofumönnum, eins og
því miður færist mjög í aukana,
bæði hér á landi og annars staðar.
Hvenær átti
að láta til
skarar skríða?
Eins og vera ber í lýðfrjálsu
landi, eru stjórnvöld skömmuð
fyrir allt, sem þau gera, eða gera
ekki. Stjórnmálamennirnir verða
að vera við því búnir að rísa undir
gagnrýninni, því að hún er það
aðhald og undirrót umbóta, sem
frjálst þjóðskipulag byggist á.
Ilér á landi er að vísu allt of mikið
um það, að stjórnmálamenn taki
sem persónulegar árásir gagnrýni
á stefnu eða gerðir og telji það
jafnvel óvináttuvott, þegar ein-
hverju þvi er andmælt, sem þeir
aóhafast eða stefna aó. Slík af-
staða er fáránleg. Stjórnmálabar-
áttan er engin feguróarsam-
keppni, þar sem kjósendur eiga
að greiða þeim atkvæði, sem er
sléttur, felldur og skoðanalaus
(þótt Alþýðubandalagið virðist
vilja hafa þaó svo, ef marka skal
af valdi formanns fyrir þann
flokk). Þvert á móti ber stjórn-
málamönnum að setja fram
ákveðnar skoðanir, svo að fólkið
hafi val um þær, en ekki bygg-
ingarlag stjórnmálamannsins.
Menn styðja þann, sem þeir telja
liklegastan til að fyigja fram þeim
sjónarmiðum, sem viðkomandi
kjósandi aðhyllist. Að vísu er þar
meiri vandi á ferð, þegar um lista-
kosningar er að ræða, eins og ger-
ist hér á landi, en í einmennings-
kjördæmum. En það er önnur
saga.
Undanfarnar vikur hefur ríkis-
stjórnin verið skömmuð fyrir að
hraða ekki aðgerðum í efnahags--
málum, og jafnframt hafa menn
áfellzt hana fyrir að gera þjóðinni
ekki nægilega grein fyrir efna-
hagsvandanum. En þegar Ölafur
Jóhannesson, formaður Fram-
sóknarflokksins, fyrir skemmstu
hélt ræðu á fundi Framsóknar-
félaganna og blað hans birti
meginefni hennar, var að honum
ráðizt fyrir að skýra satt og rétt
frá staðreyndum i efnahagsmál-
um, sem flestar hverjar voru
raunar komnar fram áður, þótt
ekki hefði þau atriði, sem þar
birtust, verið dregin saman í eina
heild, og að því er varðar efna-
hagsaógerðirnar nú, er enginn efi
á því, að stjórnarandstaðan hefði
brugðizt gegn þeim, hverjar sem
þær hefðu verið, og það enda þótt
allir viðurkenni nauðsyn þess að
snúast aó festu gegn vandanum.
Þannig er þetta raunar í öllum
lýðræðisríkjum, stjórnarandstöð-
unni er ætlað að veita aðhald og
gagnrýna gerðir stjórnvalda.
Spurningin er hins vegar um það,
hvernig stjórnarandstöðu farnast.
Oftast er reynslan sú, aó stjórnar-
andstaðan vinnur fremur á en hið
gagnstæða, en þetta er þó ekki
einhlítt. Þótt Sjálfstæðisflokkn-
um tækist eftir þriggja ára
stjórnarandstöðu sina að vinna
stærsta stjórnmálasigur í sögu
flokksins, er ekki þar með sagt, að
núverandi stjórnarandstaða muni
styrkjast vegna ádeilna á rikis-
stjórnina. Þvert á móti má segja,
að enn bryddi ekki á því að
stjórnarandstaðan hafi náð nokk-
urri fótfestu, heldur er hún gjör-
samlega ringluð og veldur þar
auðvitað miklu hinn djúpstæði
ágreiningur, sem er innan raða
Alþýðubandalagsins, þar sem
hver höndin er upp á móti ann-
arri, og heift og illindi ráða ríkj-
um.
Samstaða
Sjálfstæðis- og
Framsóknar-
flokks
Hin unga ríkisstjórn Geirs Hall-
grimssonar hefur þegar átt við
mikinn vanda að etja og orðið að
ganga í gegnum tvo hríðarbylji.
Fullt traust hefur verió og er
milli forustu stjórnarflokkanna,
og það hefur auðvitað riðið bagga-
muninn. Menn hafa tekið mál-
efnalega afstöðu til aðsteðjandi
vanda og axlað i sameiningu þær
byrðar, sem á stjórnmálamenn
leggjast, þegar ntikinn vanda ber
að höndunt.
Ljóst er raunar, aó enn er ekki
séð fyrir endann á lausn vanda-
málanna. Gengisbreytingin trygg-
ir hag útvegsins og fiskvinnsl-
unnar í heild, ef rétt er á haldið,
og forusta þessa mikilvægasta at-
vinnuvegar metur afstöðuna rétt
og sýnir þann drengskap og
ábyrgðartilfinningu, sem þjóðin
hlýtur að krefjast af henni. En
margt fleira veróur til að koma.
Hallinn við útlönd hefur verið
svo giíurlegur, að róttækar ráð-
stafanir verður að gera til að
draga úr þenslu innanlands og
tryggja gjaldeyrisstöðuna.
Stjórnarflokkarnir eru sammála
um að beita sér fyrir niðurskurði
framkvæmda og einbeita kröftun-
um að því að fullnýta þau at-
vinnutæki, seni fyrir eru í land-
inu. Þetta þýðir auðvitaö bæði
niðurskurð fjárlaga og minni fjár-
veitingar til ýmiss konar fjárfest-
ingarlánasjóða, sem aftur hafa þá
minna fé handa á milli til að lána
til framkvæmda.
íbúðarhúsabyggingar munu
líka verða nokkru minni en áður
og suðvestanlands er nauðs.vnlegt
að draga úr þenslunni á bygg-
ingarmarkaðinum, enda hefur
þar verió um að ræða marghátt-
aða spillingu og stjórnleysi, vegna
óðaverðbólgu og umframeftir-
spurnar eftir vinnuafli.
Rétt
tímasetning
Auðvitað má alltaf um það
deila, á hvaóa tíma gera eigi ráð-
stafanir eins og þær, sem nú eru
að sjá dagsins ljós. Sumir segja,
að ríkisstjórnin hefði átt aó gera
þetta fyrr, aðrir benda á, aó samn-
ingar séu lausir á vinnumarkaði,
og heppilegra hefði verið að
reyna aó ná samkomulagi við
verkalýð, áður en til svo róttækra
ráðstafana væri gripið, því aó þær
muni torvelda samkontulag á
vinnumarkaði.
Bréfritari er þeirrar skoðunar,
að ekki hefði þaó verið til bóta að
dylja verkalýðsforustuna stað-
reynda í efnahags- og fjármálum.
Ef samningar hefóu verið gerðir,
en í kjölfar þeirra komið víðtækar
efnahagsráðstafanir, er hætt við
þvi, að ólgan á vinnumarkaði
hefði vaxið svo, að allt hefði
sprungið i loft upp. Hitt er bæði
hyggilegra og heiöarlegra að
leggja spilin á borðið, gera það
sem gera þarf, sýna fólkinu fram
á alvöru málsins og ætlast siðan
til þess, að allir ábyrgir aðilar
leitist við að finna þá lausn. sem
heilbrigð er og eðlileg, tryggir
rekstur meginatvinnuveganna.
fulla atvinnu og kentur í veg fyrir
það, að kjör þeirra, sem erfiðast
eiga uppdráttar. skerðist svo. að
ekki verði við unað. A niestu
erfiðleikatimum verða þeir. sem
betur ntega sín, að axla þyngstar
byrðar. Að því stefnir rikisstjórn
Geirs Hallgrimssonar. og í þvi
efni á þjóðin öll að styðja hana.