Morgunblaðið - 12.04.1979, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. APRÍL 1979
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulitrúi Þorbjörn Guómundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson
Ritstjórn og afgreiðsla Aóalstræti 6, sími 10100.
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 3000.00 kr. á mánuði innanlands.
I lausasölu 150 kr. eintakið.
Samhljómur
vors og
páskaboðskapar
Islenzki veturinn hefur oftsinnis kreppt að kjörum þessarar
þjóðar. Fannfergi og langvinn frost hneppt umhverfið í
klakabönd. Hafis fyllt firði og flóa. Þá voru einangruðum
byggðarlögum flestar bjargir bannaðar. Þegar náttúruöfl og
drepsóttir lögðust á eitt í reynsluskóla þjóðarinnar varð
mannfellir. Þess er dæmi að íbúatala landsins fór niðurfyrir
fjórðung þess sem nú er.
Menntun þjóðarinnar — eða sú þekking og tækniþróun sem
í kjölfar hennarfylgdi — hefur gjörbreytt högum hennar. Hún
er nú betur undir það búin en var á fyrri tíð að mæta þeim
aðstæðum, sem eyland á mörkum hins byggilega heims býður
upp á. Húsakostur, vinnuaðstaða, almenn þekking, viðurværi
og heilsugæzla hafa lagt okkur til lífskjör, sem hafa lengt, bœtt
og fegrað mannsævina, þrátt fyrir allt. Engu að síður erum
við enn háð ytri aðstæðum og hringrás árstíða eins og líðandi
vetur hefurfœrt okkur heim sanninn um.
Velmegun og tœkni samtimans hafa hins vegarfært okkur
nýjar hættur. Lífsgæðakapphlaupið hefur ýtt ýmsum fomum
dyggðum til hliöar: hófsemi, nægjusemi, fyrirhyggju og
sparsemi, svo fátt eitt sé nefnt. Og ofsókn i auðlindir
þjóðarinnar, einkum fiskstofna, getur stefnt möguleikum
byggðar í landinu i vísan voða, ef kappið ber fyrirhyggjuna
ofurliði.
Nú fer í hönd sá árstimi, vorið, sem Islendingum er
kœrkomnastur. Sá tími, sem vekur landið af vetrardvala.
Upprisa lífs í náttúrunnar ríki segir til sín i umhverfinu öllu,
láði, legi og lofti. Þetta er það eilifa, árvissa kraftaverk, sem
talar til okkar i litum og hljómum vors og sumars og
viðblasandi vaxtar- og þroskamöguleikum lífsins i þess
margvíslegu myndum.
íslenzka vorið er eins og veikur en fagur samhljómur við
boðskap páskanna, sem er kristnum mönnum fyrirheit um
eilífðina. Sú atburðarás, sem varðaði veginn að Golgata er
myrk á köflum, eins og afstaða manna til kœrleiksboðskapar-
ins er ofoft og of víða enn i dag. En upprisa hins krossfesta er
vegvísir, sem beinir von að vissu, á sama hátt og vorið er
vegurinn að upprisu lífsins í náttúrunnar ríki.
í vissum skilningi þarf kærleiksboðskapur kristni og kirkju
enn að ganga hinn grýtta veg að hugum mannfólksins.
Stundum eru þeir steinar, sem settir eru i veg hans, gerðir úr
afskiptaleysi okkar á hraðfleygri stund, þegar hugurinn er
bundinn veraldargæðum, sem enginn reiðir með sér i hinstu
för. Stundum úr beinum ofsóknum, sem kristnir söfnuðir hafa
sætt fram á okkar daga. Heimildamynd um starfsaðstöðu
kirkjunnar í Póllandi, sem sýnd var í ísl. sjónvarpinu sl.
þriðjudag, færöi okkur heim sanninn um, að Jcristindómur á
enn í dag undir högg að sækja hjá óvinveittu ríkisvaldi. Þetta
á við um flest eða öll ríki, sem lúta kommúnískum
stjórnarháttum. Ríki hins vestræna heims búa hins vegar við
trúfrelsi og viða er kristin kirkja ríkiskirkja.
Islenzka þjóðkirkjan gegnir forystuhlutverki í trúarlífi
landsmanna. Hún hefur gegnt þvi af trúmennsku og
samvizkusemi. Svipaða sögu má segja um flesta ef ekki alla
aðra kristna söfnuði hér á landi, sem þrátt fyrir mismunandi
túlkun einstakra trúfræöilegra atriða, bera allir boðskap
biblíunnar til fólksins í landinu. Þaðfer vel á þvi að minna á
þetta kirkjulega starf þegar páskar fara í hönd og hvetjafólk
til að Ijá því eyra og hjálparhendur.
Páskahelgin er í dag ein lengsta frí- og útivistarhelgi
íslendinga. Er ekkert nema gott um það að segja, enda
hverjum hollt að iðka heilbrigt tómstundalíf. Morgunblaðið
minnir engu að síður lesendur sínar á kirkjulegt starf á
komandi dögum um leið og það óskar lesendum sinum og
landsmönnum öllum gleðilegra páska.
Fiölskylduhátíð í Dó
FJÖLSKYLDUHÁTÍÐ var haldin í Dómkirkjunni fyrir stuttu í tilefni barnaá
Kvennaskóla og Hagaskóla stutt erindi, sem Morgunblaðið fékk leyfi til að birta
MARGUR maðurinn gæti
sagt: „Enginn er hamingju-
samari en ég“. En flestir eru
svo yfirfullir af áhyggjum, að
þeim dettur ekki í hug að
segja annað eins. Og það eru
oftast áhyggjur út af
einhverjum smámunum.
Börnin eru flest laus við
áhyggjur, lifa fyrir líðandi
stund og eru fljót að gleyma.
En þau er ekki öll svona
hamingjusöm. í vanþróuðu
ríkjunum er fjöldi barna sem
ekki hefur það sem okkur hér
á landi finnst sjálfsagt, mat,
föt og húsaskjól, hvað þá
menntun, læknishjálp og
Una Margrét Jónsdóttir:
Stutt hugleiðing
annað slíkt. Á meðan aðrir
hafa áhyggjur af smámun-
um, líða börnin þar skort.
Það er kaldhæðnislegt að á
meðan börnin hér fá mikla
peninga til að kaupa fyrir
sælgæti og gosdrykki, svelta
börn hinum megin á hnettin-
um.
Hér á landi eru líka börn
sem ekki njóta lífsins, vegna
líkamlegrar eða andlegrar
fötlunar. Heilbrigð og
hamingjusöm börn ættu að
reyna að hjálpa þeim. En
fötluð börn eru líka oft lífs-
glöð þrátt fyrir fötlunina og
láta ekki bugast. En þau
þarfnast hjálpar.
Fólk ætti að hjigsa meira
um hvernig þeim börnum
líður sem ekki eru eins
hamingjusöm og reyna
frekar að hjálpa þeim, en
hafa áhyggjur af smámun-
um, eins og sumir gera og
fólk ætti að kunna betur að
meta það sem það hefur.
Hamingjan er ekki fólgin í
því að eignast meira og
meira, heldur í því að hjálpa
öðrum.
Ingibjörg Kolbeins Eyjól
Samskipti
Fullorðnum gengur oft
erfiðlega að skilja börn.
Annað hvort er það of langt
síðan þeir voru sjálfir krakk-
ar eða það er vegna þess að
þeir vilja ekki skilja þau. Hið
síðara vona ég að sé sjald-
gæft. Sumir telja kanski að
það sé hlutverk foreldra
einna að tala við börnin sín
og aðrir þurfi ekki að skipta
sér af þeim. En er ekki alltaf
verið að tala um að börnin
eigi að taka við af hinum
eldri. Nú, ekki geta þau gert
það án þess að hafa lært af
þeim, og besta kennsluað-
ferðin er einmitt sú að tala
við krakkana. Ég á ekki við
að þið farið að segja þeim
hvernig þau eigi að stjórna
þjóðarskútunni á sem bestan
hátt, ætli nokkur viti það,
heldur sýna þeim fram á að
heimurinn geti orðið betri ef
við hættum að hugsa eins
mikið um okkur sjálf og
tökum þátt í gleði og sorgum
annarra líka. Það nær-
Jtækasta væri að nota okkur
sjálf sem tilraunadýr og sjá
hvort bilið milli fullorðinna
og barna mundi ekki minnka
ef báðir aðilar færu að taka
meira mark á hvor öðrum.
Svo eru það skólarnir og
Stefán Bencovic Mikalesson:
Hvenœr eiga börnin að ráða,
og hverju eiga þau að ráða?
Mörgum verður tíðrætt um
ár barnsins 1979 og ber þar
margt á góma. Það er margt
sem þarf að huga að bæði
hvað snertir skóla og
uppeldismál barna. Haldnar
voru hringborðsumræður í
mínum bekk um daginn og
ræddum við um börn og
foreldra, hvenær börnin ættu
að vera með í ráðum og
hverju þau ættu að ráða.
Skoðanir voru margvís-
legar en þó vorum vð flest
sammála um að við værum
ekki fær um að sjá um okkur
sjálf og nauðsynlegt væri að
foreldrar fylgdust með
gerðum okkar og væru okkur
leiðbeinendur. Æskilegt er að
hafa börnin með í ráðum og
taka tillit til þeirra óska,
þegar eitthvað á að gera eða
ákveða sem að snertir þau.
T.d. þegar sumarleyfið er
ráðgert og matseðill dagsins
eða vikunnar er ákveðinn.
Hvað vasapeninga snertir
ættu börnin að fá að ráða að
mestu leyti sjálf hvernig
þeim er varið, en þó ættu
foreldrar að grípa í taumana
ef að óskynsamlega er farið
með peningana að þeirra
mati. Börn ættu að fá að
ákveða sjálf hvernig þau
klæðast, en þá ber að taka
tillit til efnahags foreldra í
þessu sambandi. Foreldrar
ættu að hafa afskipti og
eftirlit með klæðnaði barna
sinna þar sem hollustuhættir
í klæðaburði eru ekki alltaf
samfara tísku/
Oft er nauðsynlegt að
foreldrar hafi afskipti af
skólagöngu barna sinna.
Börn eru misjafnlega fljót að
ná fullum þroska og gera sér
oft ekki grein fyrir hversu
nauðsynlegt er fyrir þau að
stunda nám sitt vel. Mörg
börn svíkjast undan lær-
Gylfi Magnússon:
Fjölfötluð bört
Hingað til hefur lítið verið
hugsað um fjölfötluð börn í
umferðinni. Svo virðist sem
þessum börnum sé ekki ætlað
að ferðast um bæinn. En það
er óréttlátt þar sem þessi
börn hafa síst minni hreyfi-
þörf en önnur börn. Þessi
börn langar líka til þess að
sjá Lækjartorg og marga
aðra staði sem þau heýra
minnst á. T.d. er alveg
ómögulegt fyrir sum þessara
barna að ferðast með strætis-
vögnum vegna þess hversu
hátt er upp í strætisvagnana.
Líklegast hugsa margir að
fjölfötluð börn geti bara ferð-
ast með aðstoð sérbíla'og
öðru líku. En flesta langar að
reyna eitthvað sjálfir og vera
ekki alltaf upp á náð annarra
komnir, þessvegna langar
þessi börn alveg jafnmikið og
önnur börn að ferðast sjálf.
En getá það ekki í flestum
tilvikum. Sum vegna þess að
þau eru lömuð og geta ekki
hreyft sig neitt að ráði, en