Morgunblaðið - 12.04.1979, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. APRIL 1979
27
mkirkjunni
s. Þar fluttu fjögur börn úr Vesturbæjarskóla,
idóttir:
barna og fulloröinna
barnaheimilin. Þetta eru aö
vísu ágætar stofnanir en þaö
má ekki nota þær sem eins
konar geymslur fyrir börn
þangaö til þau eru orðin
nægilega stór til að sjá um
sig sjálf. Þaö er einnig mikil-
vægt að börnin finni aö þau
standi ekki ein, að þau geti
komið og sagt pabba og
mömmu eða öðrum trúnaðar-
vini frá atburðum dagsins og
helst án þessara hlutlausu
svara sem oft vilja koma svo
sem, nújá, jæja, eða eitthvað
í þeim dúr. Það verður strax
þegar börnin eru orðin nægi-
lega stór til þess að skilja
mælt mál að fara að tala við
þau eins og einstaklinga en
ekki eins og brúður, leiðbeina
þeim en láta þau samt taka
sjálfstæðar ákvarðanir þar
sem því verður við komið, því
það er ekki verulega hagstætt
fyrir einstaklinginn að vera
alinn upp í svo vernduðu
umhverfi að hann geti ekki
tekið sínar eigin ákvarðanir,
heldur verði að láta aðra gera
það fyrir sig, þegar að því
kemur einhvern tíma að hann
verður að standa á eigin
fótum.
Til þess að samskipti barna
og fullorðinna geti orðið eðli-
leg þarf umhverfi þar sem
báðir aðilar geta eytt tóm-
stundum sínum saman. Hér í
Reykjavík vantar mjög mikið
einhver opin svæði, þar sem
börn og fullorðnir geta verið
saman, því það er alltof
algengt orðið að fólk setjist
fyrir framan sjónvarpið á
föstudagskvöldum og ranki
svo við á mánudagsmorgni og
spyrji sjálft sig, „Er helgin
liðin?“ En það er ef til vill
möguleiki á því að koma fólki
eitthvað út, ef það veit að það
þarf ekki að fara neitt langt
til þess að komast í snertingu
við náttúruna. Og ég held að
börn hafi mjög gott af því að
sjá Pabba og Mömmu öðru-
vísi en þreytt eða vinnandi.
dómnum þegar tækifæri
gefst og finnst þó oft að
foreldrar séu með óþarfa
afskiptasemi þegar þeir vilja
leiðbeina börnum sínum.
Plest þessara barna eiga þó
eftir að iðrast þess, þegar þau
uppgötva að þau eru orðin
eftirbátar jafnaldra sinna
sökum leti og hugsa þá
kannski sem svo: Af hverju
hlustaði ég ekki á foreldra
mína þegar þeir reyndu að
leiða mér fyrir sjónir hversu
nauðsynlegt það væri að
rækja nám sitt vel til þess að
geta orðið góður og nýtur
þegn í þjóðfélaginu.
t í umferðinni
önnur vegna þess að fyrir
utan þá staði sem þeim er
ætlað að vera á er ekkert gert
með tilliti til þess að fatlaðir
þurfi að nota það. Það er
þetta sem þarf að bæta úr.
T.d. með öðruvísi gang-
stéttarbrúnum, lægri upp-
göngu í strætisvagna, minna
af stigum, stigar virðast oft
vera bara til skrauts. Ef þú
lítur inn í einhvern banka eða
aðra líka stofnun í Reykjavík
þá tekurðu líklegast ekki
eftir því, hversu margar
tröppur eru þar, en eftir
þessu taka þeir hreyfilömuðu
og verða fyrir barðinu á. Ef
þú ætlar upp í lyftu í einni af
hinum mórgu byggingum
Reykjavíkur þá tekuröu lík-
legast ekki heldur eftir því
hversu dyrnar á lyftunni eru
þröngar, óþarflega þröngar.
En þarna komast hjólastólar
stundum ekki inn. Þegar þú
ferð yfir götu tekurðu varla
eftir því hversu gangstéttar-
brúnirnar eru oft háar, en
alltaf lenda þeir fötluðu í
vanlræðum. Svona mætti
lengi telja. Því hljóta þeir
sem fara niður í bæ og líta í
kringum sig að sjá alltof
margar hindranir fyrir fatl-
aöa. En þetta er sumstaðar
verið að laga, t.d. er búið að
útbúa aðrar dyrnar á dóm-
kirkjunni þannig að þar kom-
ast hjólastólar út og inn.
Vonandi verður í framtíðinni
einungis byggt þannig að
fatlaðir geti notið þess til
jafns við aðra.
Pólýíónkórinn á æfingu í vikunni. Ljósm.: Kristjón.
Tónleikar Pólýfónkórsins:
Aðgengilegt nútímaverk
og gömul meistaraverk
í söngskrá kemur fram aö
mikil endurnýjun hafi átt sér
stað á söngkröftum kórsins í
vetur og segir söngstjóri m.a. að
kórinn standi nú á tímamótum
og síðan: „Þjálfun kórsins
stefnir jafnan að því að ná
raddlegum árangri og viðhalda
þeirri hljómfegurð, sem talin
hefur einkenna söng hans, jafn-
framt því að byggja upp tónskyn
kórfélaganna með því að glíma
við valin viðfangsefni. Stærð
kórsins nú er fremur miðuð við
flutning stórra verka með
hljómsveit, en iðkun cap-
ella-söngs er ómissandi þáttur í
þjálfun og uppeldi hvers góðs
kórs.
Tónleikarnir verða í Krists-
kirkju kl. 17:30 og 21 á föstudag-
inn langa og kl. 15 á laugardag.
PÓLÝFÓNKÓRINN í Reykjavík heldur þrenna tónleika í Krists-
kirkju í Landakoti, tvenna á föstudaginn langa og eina á
laugardag. Á efnisskrá eru verk eftir Bach, Palestrina, Victoria,
David og Mozart. Pólýfónkórinn syngur að þessu sinni án
undirleiks en Hörður Áskelsson mun flytja tvö orgelverk,
sálmaforleik og Prelúdíu og fúgu í h-moll eftir Bach.
Meðal verkanna er flutt verða
á þessum tónleikum er verk eftir
Johan Nepumuk David, Þýzk
messa fyrir 4—10 raddir, sem
samið er árið 1962. Kórinn
flytur það nú öðru sinni og er
það aðgengilegt og áhrifamikið
þótt nútímalegt sé og töldu
margir flutning þess marka
tímamót í í^lenzkum kórsöng
þegar Pólýfónkórinn flutti það
fyrst, að sögn söngstjórans.
Þá verður flutt mótetta fyrir
tvo ferradda kóra, Der Geist
hilfst unserer Schwachheit auf,
eftir Johan Sebastian Bach en
það verk er talið hafa verið
frumflutt við útför rektors há-
skólans í Leipzig árið 1729. I
söngskrá kórsins segir Ingólfur
Guðbrandsson m.a. um verk
þetta:
eða fantasíur með tilheyrandi
fúgum eða sálmforleiki þar sem
laglínur sálmalaga eru höndlað-
ar á margvíslegan hátt. Sálm-
forleikurinn sem leikinn verður
í Kristskirkju er sá lengsti úr
„Das Orgelbúchlein", safni 46
sálmforleikja og af mörgum
talinn sá fegursti sem Bach
skrifaði. Prelúdía og fúga í
H-moll er eitt af stóru orgel-
verkum Bachs, en þar skiptast á
margraddaðir og þriggja radda
hlutar og kemur aðalstefið í
mismunandi tóntegundum með
tilheyrandi tóntegundaskiptum
og millispilum.
„Á dögum J.S. Bachs í Leipzig
tíðkaðist bæði í Tómasarkirkj-
unni og Nikulásarkirkjunni að
flytja mótettu í upphafi sunnu-
dagsguðsþjónustunnar. Mest
voru það áttraddaðar tónsmíðar
frá upphafi 17. aldar. Sögulegar
heimildir benda til, að þær hafi
oftast verið studdar undirleik
bassahljóðfæra og orgels eða
sembals.
Frá hendi Bachs hafa varð-
veitzt 6 mótettur, flestar samd-
ar af sérstöku tilefni. „Der Geist
hilfst unserer Schwachheit auf“
mun hafa verið frumflutt 1729
við útför rektors háskólans í
Leipzig. Bach skrifaði einnig
hljóðfæraraddir til tvöföldunar
kórröddunum átta enda var
annáiað hve flutningurinn var
hátíðlegur, en oftast var verkið
flutt án hljóðfæra, þótt vitað sé
að Bach sjálfur notaði oft bassa-
hljóðfæri og orgel til stuðnings
söngröddunum. Verk þetta er nú
frumflutt hér á landi af íslenzk-
um kór að því er bezt er vitað.“
Svo sem að framan er greint
syngur kórinn einnig minni
háttar verk eftir Palestrina,
Victoria og Mozart. Þá flytur
Hörður Áskelsson organleikari,
sem hingað kemur gagngert tii
að taka þátt í þessum tónleik-
um, tvö orgelverk. í upphafi
tónleikanna er það sálmfor-
leikur eftir Bach, „0, Mensch,
bewein dein Súnde gross" og
Prelúdía og fúga í H-moll. Org-
elverkum Bachs er oft skipt í tvo
flokka, annars vegar prelúdíur