Morgunblaðið - 09.04.1980, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. APRÍL 1980
Tvær sýningar
For-
varsla
textíla
í Bogasal Þjóðminja-
safnsins hefur undanfarið-
staðið yfir lítil en mjög
eftirtektarverð sýning á
textílforvörslu í Þjóðminja-
safni íslands og verður hún
opin út aprílmánuð. Með
textílforvörslu mun átt við
varðveislu og viðgerð text-
íla, þ.e. ofinna og saumaðra
dúka, teppa og klæða, er
skreytt hafa verið hinu
aðskiljanlegasta mynstri.
Svo sem segir í formála
Þórs Magnússonar þjóð-
minjavarðar, „ þá er þess-
ari sýningu ætlað að sýna,
hve brýn þörf er á verki
sem þessu og hve gríðarvel
er hægt úr að bæta þótt
aflóga brúkshlutur sé ljót-
ur og illa farinn er hann
berst til safnsins, — ef
þekkingu sé beitt. Þá vonar
þjóðminjavörður jafn-
framt, að þetta starf, sem
hófst í smáum stíl, sé
upphaf að raunverulegri
viðgerðarstofu safnsins,
þar sem einnig verði hægt
að taka safngripi af ýmsu
öðru tagi til viðgerðar."
Með þessum orðum er í
raun og veru verið að opin-
bera það ódæma hneyksli,
að ekki mun vera til við-
gerðarsofa safngripa í
sjálfu Þjóðminjasafni
íslands og er það með öllu
óskiljanlegt. Varla mun
það safn byggt ytra, hversu
ómerkilegt sem það nú einu
sinni er, að ekki sé gert ráð
fyrir rými til viðhalds og
sérstakra rannsókna safn-
gripa og hefur svo tíðkast
um aldir. Á síðari árum
hefur mönnum orðið þýð-
ing slíkrar starfsemi enn
ljósari enda hefur tækni
allri fleygt hér gríðarlega
fram og svo sem ég hef
áður bent á, eru þetta orðin
mikil vísindi. Er með ólík-
indum hve hægt er að gera
vel við laskaða hluti og t.d.
málverk, sem einhverjir
vitfirringar hafa ráðist á í
söfnum með sýrum eða
bitvopnum. Hér á landi
hefur öfugt verið farið að
og hvers konar gripum og
listaverkum á söfnum verið
hrúgað í óhentugar geymsl-
ur þar sem hlutirnir hafa
yrirleitt skemmst enn meir
og sumir með öllu eyði-
lagst. Allt verður þetta
viðkomandi ljósara og ljós-
ara með ári hverju og er
brýn þörf á að athygli sé
vakin á þessu og hún árétt-
uð sem oftast þar til úr
verður bætt. Hér er um
mikið hlutverk að ræða
fyrir fjölmiðla og er það
von mín að þeir bregði
skjótt við og skundi í Boga-
sal til að vekja athygli á
merkilegri starfsemi.
Sýningin í Þjóðminja-
safninu er ekki einasta
merkileg heldur og um leið
skemmtileg fyrir augað og
hafsjór fróðleiks um vinnu-
brögð við textílforvörslu.
Ættu þeir er leggja leið sín
í Þjóðminjasafnið um pásk-
ana, að líta inn í Bogasal
um leið ef þeir þá gera sér
ekki beinlínis erindi þang-
að til að skoða þessa sýn-
ingu sérstaklega.
Magnús Norðdahl
Sýning
Magnúsar
Norðdahl
Að Suðurgötu 7 stendur
nú yfir sýning á myndum
Magnúsar Nordahl fv. múr-
ara, en sá hóf að sögn að
mála fyrir fáeinum árum
og segir sá sami þetta sína
fyrstu og síðustu sýningu.
Jafnan er öruggt að ein-
tlr viðgerðarstofu Þjóðminjasafnsins
Myndllst
eftir BRAGA
ÁSGEIRSSON
hver sýning sé hin fyrsta er
einstaklingur heldur en
verra er að slá því föstu
hvort hún sé einnig hin
síðasta. Svo vill stundum
fara, að eftir fyrstu sýn-
ingu komi hrina af fleiri og
stærri sýningum, menn
vilja ánetjast þessu svipað
og t.d. laxveiðum eftir að
fyrsti laxinn hefur bitið
á...
Magnús er ólærður á
sviði málaralistar og bera
flest verk hans þess ljósan
vott sérstaklega þau á
neðri hæðinni þar sem vill
kenna margra grasa um
áhrif úr ólíklegustu áttum.
Síst lasta ég það en hér er
oftast lítið unnið úr áhrif-
unum og þau því allnokkuð
yfirborðskennd auk þess
sem að æskilega tækni-
kunnáttu skortir.
Á efri hæðinni getur að
líta heillegustu verkin á
sýningunni t.d. nr. 5, 7 og
19, — hér koma fram allt
önnur vinnubrögð en á
myndunum á neðri hæðinni
og er líkast sem að hér fari
allt annar persónuleiki.
Margur atvinnumálarinn
væri fullsæmdur af þeim
vinnubrögðum sem fram
koma í fyrrtöldum mynd-
um og væri ekki annað en
eðlilegt, að óska eftir meira
af svipuðum vinnubrögðum
haldi Magnús áfram að
mála (og sýna). — Enginn
tel ég að muni letja Magnús
til aukinna athafna á sviði
málaralistar og vonandi
tekst honum að hagnýta
sér bestu eðliskosti sína og
umbúðalausu kenndir fyrir
lita- og formspili haldi
hann veginn fram.
Stríðið
og græðgin
Talía, lriklistarsvið M.S. sýnir:
Mutter Courage og börnin
hennar
eftir Bertolt Brecht.
Þýðandi: ólafur Stefánsson
Leikstjóri:Sigrún Björnsdóttir
Söngur og leikhljóð: Eggert
Þorleifsson
Mutter Courage og börnin
hennar er of umfangsmikið verk
fyrir skólaleikfélag, en að freista
þess að túlka það lýsir í senn
áhuga og metnaði. Á garðinn er
síður en svo ráðist þar sern hann
er lægstur. Eins og mörg verka
Brechts fjallar Mutter Courage
um ógnir styrjalda, en einkum
það að mennskan verður að lúta
í lægra haldi fyrir hugsjón
gróðans. Mutter Courage missir
börn sín þrjú í þrjátíu ára
stríðinu. Samt heldur hún
ótrauð áfram farandsölu sinni á
vígvöllunum, en sú iðja hennar
olli dauða barnanna. Meðal ann-
ars verður hún að afneita syni
sínum og vita lík hans fara á
sorphauga til þess að þurfa ekki
að hætta að kaupa og selja.
Leikrit Brechts eru flest einföld
að gerð, samin handa almenn-
ingi í því skyni að vera dæmisög-
ur eða kennsluleikrit. í bestu
verkum Brechts af þessu tagi
tekst honum snilldarlega, enda
var hann mikið skáld og samein-
aði list og boðskap á óvenjulegan
hátt. Þetta eiga ékki að vera
vangaveltur um Brecht, heldur
er ætlunin að minna á djarfhuga
nemendur Menntaskólans við
Sund sem óhræddir túlka Mutter
Courage.
Ég sá sýningu þeirra í Félags-
heimili Seltjarnarness á skírdag.
Því ber ekki að neita að margt
fór forgörðum. Myndugleik
skorti tilfinnanlega til að koma
verkinu til skila. Sýningin var of
langdregin, hægagangur var
áberandi. Engu að síður mátti
hafa gaman af ýmsum atriðum
og sumt tókst dável.
Steinunn Ólafsdóttir réði ekki
við túlkun Mutter Courage, enda
ekki von af svo ungri leikkonu.
En persónugerð hennar var þó
um margt athyglisverð og á
köflum var hún hin skörulegasta
í hlutverkinu. Örbrún Guð-
mundsdóttir lék hina mállausu
Leikhópur Menntaskólans við Sund
dóttur Mutter Courage, Katrínu,
og var leikur hennar góður,
einkum í lokaatriðinu þegar hún
aðvarar þorpsbúa, þótt það kosti
hana lífið. Bjarni Hinriksson
skilaði hlutverki Kokksins með
ágætum. Nokkur önnur hlutverk
nutu sín sæmilega í túlkun
leikendanna, en galli var að illa
heyrðist í sumum, nokkrum lítið
sem ekkert. Aðstaðan í Félags-
heimilinu er ekki góð og ekki
bætir úr skák þegar um óstyrk-
leik leikenda er að ræða.
Þýðingin er lipur hvað varðar
mælt mál, en söngtextar í lakara
Lelklist
eftir JÓHANN
HJÁLMARSSON
lagi. Sama gildir um flutning
leikenda á þeim. Leikmynd var
viðunandi, vagn Mutter Courage
til dæmis hin laglegasta smíð.
Ég held að leikstjórinn hafi
stefnt of hátt að þessu sinni og
sýningin í heild goldið þess.
Eitthvað vantaði til þess að
Mutter Courage yrði sannfær-
andi í höndum þessa unga lista-
fólks. En það ber að virða vilja
þeirra og einlægni.