Morgunblaðið - 09.08.1984, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. ÁGÚST 1984
h / V 1984 UnivBrsal Press Syndicate
„Valgctrbur, ég er -fiarinn efasl
storlegoL um hiefiléikA. þiW
sem bókh&ldant."
ást er ...
... oð ðska þess að sitja
við hliðina á henni.
TM Req. U.S. Pat. Off.—all rights reserved
c1984 Los Angeles Timcs Syndicate
Má ég biðja þig að halda fyrir
munninn þegar þú hnerrar. Ég
vil ógjarnan fi kvefbakteríurnar
þínar ofaní vírusana mína!
Með
morgunkaffínu
Þetta kaila ég eigingirni i hæsta
stigi!
HÖGNI HREKKVÍSI
„HUAP Ef? NÚ PETTA?/... TAHHRéTTlMGAf? VíóWA HÖ6MA?!"
Ólögiegir v iðskip tahæ ttir
3592-8294, 3851-5209, 5161-9102
skrifa:
Kæri Velvakandi.
Við erum hér þrír sem ekki get-
um lengur orða bundist yfir við-
skiptaháttum bifreiðaumboða hér
í borg.
Þannig er mál með vexti að flest
bílaumboð sem selja nýja bíla
bjóða viðskiptavinum sínum að
taka eldri bifreiðir upp í nýja og
það er einmitt þar sem við teljum
að umboðin stundi ólöglega við-
skiptahætti. Gott dæmi er atvik
sem átti sér stað í einu bifreiða-
umboðinu hér í borg, ekki alls
fyrir löngu.
Jón nokkur Jónsson átti mjög
fallegan bíl, Datsun Cherry, ár-
gerð 1981, ekinn u.þ.b. þrjátíu þús-
und kílómetra, sem hann hugðist
selja. Jón var með pantaðan nýjan
bíl og vildi umboðið taka gamla
bílinn hans upp í þann nýja. Jón
var búinn að kynna sér verðið sem
setja átti á gamla bílinn og var
það u.þ.b. hundrað níutíu og fimm
þúsund. Þeir hjá umboðinu vildu
hins vegar taka bifreiðina upp í á
aðeins hundrað og tuttugu þúsund
krónur.
Umboðið ætlaði sér sem sagt að
græða á eldri bílnum sem svaraði
sjötíu þúsund krónum (leyfileg
sölulaun eru tvö prósent), sem það
og gerði, því bifreiðin var seld hjá
viðkomandi umboði fyrir hundrað
og níutíu þúsund krónur. Það er
því augljóst mál, hvílíkir við-
skiptahættir eru stundaðir hjá
ýmsum bifreiðaumboðum, því við
vitum að þetta er ekkert eins-
dæmi.
Þessir hringdu .. .
Lítum okkur nær
Elísabet hringdi og hafði eftir-
farandi að segja:
„í Morgunblaðinu um daginn
birtist grein um íslensk hjón í Sví-
þjóð sem áttu í vandræðum með
föðurnafnið á barni sínu vegna
settra laga í landinu. Var látið að
því liggja að verið væri að veitast
Við sem þetta bréf skrifum er-
um þeirrar skoðunar að það sé
þarft verk fyrir skattrannsókna-
menn að rannsaka þessa við-
skiptahætti, því í flestum tilfell-
um eru bifreiðirnar skráðar niður
í verði til þess að hagnaðurinn
komi hvergi fram á pappírum.
að persónufrelsi fólksins með
þessum lagasetningum.
Mig langar til að vekja athygli á
einu sem margir virðast gleyma
sem er að ef „óbreyttur" útlend-
ingur flyst hingað til lands og
ákveður að gerast íslenskur ríkis-
borgari, þá þarf sá hinn sami
hreinlega að skipta um nafn. Gott
dæmi um þetta eru víetnömsku
flóttamennirnir sem fluttust
hingað til lands á sínum tíma og
allir þurftu að láta „skírast" á nýj-
an leik.
Ef maðurinn er hins vegar
frægur, t.d. eins og Ashkenazy, þá
þarf hann ekki að hafa neinar
úhyggjur af nafnabreytingum
heldur fær að halda sínu nafni til
fulls.
Því sést að í þessum efnum sem
svo mörgum öðrum er ekki sama
hvort um er að ræða Jón eða séra
Jón. Finnst mönnum þetta ekkert
ósanngjarnt?
Aðferð til könnunar
lífs á stjörnunum?
Þó að milljónir Ijósára aðskilji byggða hnetti geimsins, mun Iffið samt sigrast
á þeim fjarlægðum, að mati bréfritara.
Ingvar Agnarsson skrifar:
Eitt sinn var talið, að aldrei yrði
unnt að kanna, hvaða efni væru í
stjðrnunum. Nú er vitað, að sömu
frumefni eru í öllum stjörnum,
eins og þau sem þekkjast hér á
jörð. M.ö.o. vísindunum tókst að
láta efnafræðina ná til stjarn-
anna. Þetta var eitt af mestu af-
rekum mannsandans. Nú er unnt
að kanna stjörnur og vetrarbraut-
ir víðgeimsins efnafræðilega og
eðlisfræðilega, enda hafa þar orð-
ið framfarir á síðari áratugum og
árum, meiri en nokkurn hefði áður
getað órað fyrir.
Ein er sú grein í sambandi við
stjörnufræðina, sem lítt hefur
verið sinnt til þessa, en það er
stjörnulíffræðin. Meðal stjörnu-
fræðinga stendur sú vísindagrein
á ámóta byrjunarstigi og stjarn-
efnafræðin stóð fyrir hundruðum
ára. Flestum mun enn þykja ótrú-
legt að nokkurn tíma verði unnt
að kanna hvort líf sé á öðrum
stjörnum og enn ótrúlegra að
nokkurn tíma verði unnt að kynn-
ast því lífi sem þar sé lifað, eða
hvers eðlis það sé. Fjarlægðir
geimsins hafa verið mönnum
þyrnir í augum. Menn hafa talið
ljós- og rafgeisla mesta hraðboða,
sem hægt sé að hugsa sér, en hann
er þó árum saman að komast milli
nálægra sólhverfa innan vetrar-
brautar okkar, og milljónir ára að
komast milli nálægra vetrar-
brauta. Slík er stærð geimsins,
slíkar eru þær fjarlægðir sem við
er að glíma og því ekki furða, þótt
óárennilegt þyki að komast í
kynni við líf annarra hnatta. Slík
hugsun er flestum vísinda-
mönnum enn svo fjarlæg, að þeir
leiða slík umhugsunarefni að
mestu hjá sér.
Mönnum mundi því þykja það
ótrúlegra en flest annað, ef ein-
hver fullyrti, og færði sönnur á að
nú þegar væri fundin vísindaleg
aðferð til slíkrar könnunar. Væri
slík kenning tekin alvarlega af
vísindamönnum og í kjölfar þess
gerðar tilraunir sem duga mættu
til fullrar sönnunar og gagnsemd-
ar, er alveg víst, að aldrei hefði
merkari uppgötvun eða merkari
rannsóknir gerðar verið.
Nú vill svo til að kunnur ís-
lenskur vísindamaður, dr. Helgi
Pjeturs, taldi sig hafa gert þær
uppgötvanir, sem að framan er
minnst á.
Á einum stað í ritum sínum seg-
ir hann t.d. (Viðnýall bls. 23):
„Ég hef fundið vísindalega að-
ferð til að komast að raun um til-
veru lífs á öðrum jarðstjörnum og
rannsaka það, og er þar að vísu
um ennþá þýðingarmeiri tíðindi
að ræða en þegar efnafræðin var
gerð að heimsvísindum á öldinni
sem leið.“
Og enn á öðrum stað, ber hann
fram eftirfarandi fullyrðingu
(Viðnýall, bls. 14);
„Mjer hefir auðnast að færa
líffræðina út til stjarnanna og
láta hana ná eigi einungis yfir
lífverur sem eru fyrir neðan
mannkynið, heldur einnig yfir þær
sem eru fyrir ofan það, og það svo
mjög sumar, að munurinn er stór-
um meiri en á mönnum og öpum.“
Enginn skyldi ætla að dr. Helgi
Pjeturs rökstyðji ekki þessar full-
yrðingar sínar á fullkomlega vís-
indalegan hátt. Um það bera rit-
verk hans um þessi efni vitni.
Flestir hafa heyrt Helga Pjet-
urs nefndan og allir íslenskir
jarðfræðingar t.d. þekkja rann-
sóknir hans og uppgötvanir í
jarðfræði, en þar lagði hann þá
undirstöðu sem aðrir jarðfræð-
ingar hafa síðan byggt á.
Ætla mætti því, að rannsóknir
hans og vísindalegar aðferðir við
könnun lífs á öðrum stjörnum og
samband við það líf, muni vera á
álíka traustum grunni byggðar.
Vísindamenn (og aðrir) þyrftu
að taka hér upp þráðinn og hefja
vísindalegar rannsóknir á lífi og
lífsamböndum, byggðum á þeirri
undirstöðu, sem dr. Helgi Pjeturs
taldi sig hafa lagt, og sem hann
kynnti og skýrði í ritum sínum.
Mætti gera ráð fyrir að árangur
slíkra rannsókna, gerðum á vís-
indalegan hátt og með réttu vís-
indalegu hugarfari, yrði síst minni
en varð, þegar efnafræðin var
færð út til stjarnanna á sínum
tíma.
Næsta stóra framfarasporið í
sögu heimsins verður áreiðanlega
þegar vísindunum tekst að færa
líffræðina út til stjarnanna.
Það væri verðugt hlutverk ís-
lendinga að leggja þar fram fyrsta
skerfinn.