Morgunblaðið - 06.12.1984, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. DESEMBER 1984
15. leikvika — leikir 1. desember 1984
Vinningsröd: 1 1 X-X 2 1-1 1 2-1 2 X
1. vinningur: 12 réttir — kr. 193.910,-
60651(4/11)+ 88425(6/11) 94774(6/11)
2. vinningur: 11 réttir — kr. 5.797,-
2046 40765 62335 89534+ Úr 14 viku:
2047 43006 64258 91374 91078
4360 43471 85248+ 164305 91136
8817 47851 85921 38034*
35816 48239 86581 42962*+
40466 (2/11) 56075 88792+
Kærufrestur er til 27. desember kl. 12 á hádegi. Kærur skulu vera
skriflegar. Kærueyöublöö fást hjá umboösmönnum og á skrifstofunni i
Reykjavík. Vinningsupphæöir geta lækkaö, ef kærur veröa teknar til
greina.
Handhafar nafnlausra seöla (+) veröa aö framvísa stofni eöa senda
stofninn og fullar upplýsingar um nafn og heimilisfang til Getrauna fyrir
lok kærufrests.
GETRAUNIR — íþróttamiöstööinni — REYKJAVÍK
AMSTER
Bjóöum 6 daga ferð 29. des. til 3.
jan. '85 til Amsterdam. Gisting og
morgunverður á Pulitzer hótelinu.
Árið kvatt á gamlárskvöld með
sameiginlegum kvöldverði.
Nýjársdags-hádegisverður
snæddur á Pulitzer hótelinu.
Akstur til og frá flugvelli -
allt þetta fyrir 15.180,- pr. mann í tvíbýli.
Pantið sem fyrst - takmarkað gistirými.
Helgar- og vikuferðir til Amsterdam í allan vetur.
ÁRAMÓTAFERD
AÐALSTRÆTI 9 S. 28133
Metsölublad á hverjum degi!
Frá vetrarfundi sambanda raf- og hitaveitna, sem haldinn var á Hótel Sögu í fyrra mánuði. MorRunbiaíií/RAX.
Vetrarfundur orkuveitusambandanna:
Jarðhitakerfin
takmörkuð auðlind
„SAMEIGINLEGT viðfangsefni
orkuveitna er að sjálfsögðu að bæta
rekstur fyrirtækjanna, færa niður
orkuverð ef þess er kostur, en
treysta einnig rekstraröryggið og
bæta gæði þeirrar orku, sem þau
láta frá sér og atvinnulífið er svo
mjög háð,“ sagði Eggert Ásgeirs-
son, skrifstofustjóri Sambands ísl.
rafveitna og Sambands ísl. hita-
vcitna, um annan sameiginlegan
vetrarfund sambandanna.
„Helstu málefni fundanna voru
tollar og skattar og áhrif þeirra á
orkuverð, samnýting hitaorku og
raforku ásamt húshitunarspá
fyrir árið 2015,“ sagði Eggert. „Á
sérfundum hitaveitumanna var
rætt um gjaldskrár og reglugerð-
ir ásamt sölufyrirkomulagi hita-
veitna. Rafveitumenn ræddu í
sínum hópi aðferðir við álags-
spár, hönnunarforsendur raf-
orkudreifikerfisins, gjaldskrár-
mál ásamt stöðugleika og afhend-
ingaröryggi Landsvirkjunarkerf-
isins."
Skammsýnar leiðir
Eggert sagði augljóst, að
orkuveitur landsins væru ekki
reknar í ábataskyni. „Tilgangur-
inn er að veita viðskiptavinum
góða þjónustu á sem lægstu
verði," sagði hann. „Notendurnir
vilja sem lægst orkuverð. Ef þær
óskir leiða til þess, að tekjur
fyrirtækjanna fari niður fyrir
kostnað og afskriftir gengur kerf-
ið úr sér og viðhald þess og
endurnýjun leiðir til skuldasöfn-
unar. Afleiðing skuldasöfnunar
er óhóflegur fjármagnskostnaður
og hækkandi orkuverð. Hagræð-
ing og hagkvæmni er leið til að
lækka kostnaðinn og verð á að-
föngum fyrirtækjanna. Stundum
hefur verið gripið til annarra og
skammsýnni leiða til að lækka
kostnaðinn, ef kalla má verð-
stöðvun og verðjöfnun slíku
nafni. Það getur leitt til þess, að
ráðist sé í framkvæmdir, sem
orki tvímælis, í þeirri von að póli-
tískar leiðir finnist í sveitar-
stjórn eða stjórnarráði til að
halda þeim gangandi. Á (ofti eru
teikn þess, að stjórnvöld óski
annarrar stefnu,“ sagði hann.
Eggert áréttaði, að orkuveit-
urnar hefðu skyldum að gegna
við viðskiptavinina um afhend-
ingu nægrar og góðrar orku,
hvenær og hvar sem hennar væri
krafist á kerfi orkuveitnanna.
„Kostnaður þeirra ákvarðast að
mestu leyti af kostnaði við
orkuöflun og dreifingu. Kerfið
Rætt við Eggert
Ásgeirsson,
skrifstofustjóra
sambanda raf-
og hitaveitna
miðast allt við, að hægt sé sam-
tímis að svara mestu þörf. Raf-
orkuna er ekki hægt að geyma og
því þarf að miða allt raforkukerf-
ið við álagstoppinn. Því er kostn-
aðurinn við orkuna eins og hún er
afhent neytandanum misjöfn eft-
ir því hvernig nýtingu hennar er
háttað."
Umbunað í verði
Á vetrarfundi orkuveitusam-
bandanna var einnig rætt um
orkuspá, hönnunarforsendur og
aðferðir við álagsspá í raforku-
kerfinu. Eggert sagði að allt
þetta miðaði að því, að hægt væri
að fullnægja kröfum kaupend-
anna á sem hagkvæmastan hátt.
„Kostnaður við mismunandi
orkunotkun er breytilegur og því
þarf að hafa gjaldskrár í raforku-
kerfinu, sem tryggja að notendur
greiði sem næst þann kostnað,
sem að þeim snýr — stórnotend-
ur að háspenntu rafmagni þetta
og smánotendur annað. Gjald-
skrárumræðan á fundinum mið-
aði að því að upplýsa raf-
orkufyrirtækin um hvaða aðferð-
ir væru notaðar í heiminum til að
leiða kaupendur til sem hag-
kvæmastrar notkunar þannig að
uppbygging raforkukerfisins sé
sem ódýrust. Því verður að umb-
una þeim í verði, sem nota ork-
una á þeim stað, í því magni og á
þeim tima sem hagkvæmast er.
Það verður að segjast eins og
er, að raforkufyrirtækin hafa
ekki verið nógu dugleg við að
upplýsa almenning um grund-
vallar staðreyndir verðlagningar-
innar, en það stendur vonandi til
bóta.“
Hitavciturekstur
á heljarþröm
Eggert Ásgeirsson sagði að
meginvandi hitaveitnanna spegl-
aðist í umræðum þeirra um fyrir-
komulag á sölu á heitu vatni.
„Það verður með hverjum degi æ
ljósara, að jarðhitakerfi landsins
eru víðast hvar takmörkuð auð-
lind, sem nota ber með ítrustu
gætni,“ sagði hann. „Flestar hita-
veitur hafa notað sölukerfi, svo-
kallað hemlakerfi, sem leiðir til
óhæfilegs vatnsausturs og gengur
mjög á þessa takmörkuðu og við-
kvæmu auðlind. Afleiðingin er sú,
að sums staðar er hitaveitu-
rekstur á heljarþröm. Fullur hug-
ur sýnist vera í hitaveitumönnum
að bregðast svo við vandanum, að
framtíðarvelferð fyrirtækjanna
verði tryggð og jarðhitakerfinu
hlift.
Jarðhitavirkjanir og vatns-
aflsvirkjanir ásamt tilheyrandi
orkudreifingarkerfi er heild, sem
nauðsynlegt er að kanna hvernig
má nýta saman á þjóðhagslega
hagkvæman hátt. Jónas Elíasson
prófessor flutti erindi um það
mál, þar sem hann lagði drög að
útreikningsaðferðum í því skyni,
að meta jarðvarmann til verðs
með svipuðum hætti og áður hef-
ur verið gert við miðlunarvatn
vatnsaflsvirkjananna. Möguleik-
ar til að bæta hagkvæmni orku-
kerfisins eru ýmsir ef mönnum
auðnast að vinna saman að því
máli.“
Aukin hagkvæmni
Eggert sagði að lokum að á
fundinum hefði „sú gleðilega
staðreynd verið gerð mönnum
ljós, bæði af Sverri Hermanns-
syni iðnaðarráðherra og Árna
Kolbeinssyni skrifstofustjóra
fjármálaráðuneytisins, að fullur
vilji er fyrir því af opinberri
hálfu að auka hagkvæmni orku-
veitna, stuðla að hagkvæmni í
rekstri og lækka orkuverð, sem
framast er unnt með minni álög-
um. Orkuverð er svo ríkur þáttur
í daglegu lífi okkar og öllum at-
vinnurekstri, að í því getur falist
verulegu lífskjarabót.
Eftir fundinn er gott hljóð í
fulltrúum orkuveitnanna. Þeir
sjá að með breyttri stefnu stjórn-
valda eru að opnast möguleikar
til að bæta rekstur -fyrirtækj-
anna, þótt að sjálfsögðu sé sú leið
ærið grýtt, eins og gengisfellingin
á dögunum er dæmi um. Á fund-
inum kom berlega í ljós hve sam-
starf orkuveitnanna er mikilvægt
til að þær finni saman framtið-
arlausnir, sem séu til velfarnaðar
þjóðinni í heild og ekki síður
þeim rekstri, sem byggir á
orkunni, hvort sem þar er um að
ræða heimilishald eða stóran og
smáan iðnað," sagði Eggert Ás-
geirsson.