Morgunblaðið - 11.12.1984, Qupperneq 15

Sigurþór
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 1984
15
LANDIÐ ÞITT
LANDIÐ ÞITT I
LANDIÐ ÞITT
Quðjón Armann
Eyjólfsson
Björn
Þorsteinsson
Steindór
Steindórsson
Þorsteinn
Jósepsson
fimmta bindi
U-Ö
eftir Þorstein Jósepsson
og Steindór Steindórsson
I þessu bindi er sérstakur kafli um Þingvelli eftir Björn
Þorsteinsson sagnfræðing og annar um Vestmannaeyjar
eftir Guðjón Ármann Eyjólfsson skólastjóra.
SERSTAKIB íCA«?tAR UM '
VESTMANNAEVýjAR Æ ÞlNGVEULf
— sáttmálsörk lands og þjóðar —
Landið þitt ísland, 5. bindi er 272 blaðsíður.
Litmyndir, teikningar og málverk eru 300.
Þingvallakaflinn er 50 blaðsíður með 53 myndum,
gömlum og nýjum, sérteiknaðri hringmynd með útsýni af
barmi Almannagjár og innsettum örnefnum og loftmynd
með innsettum búða- og staðanöfnum, auk Qölda
sögulegra mynda frá ýmsum tímum.
Vestmannaeyjakaflinn er 35 blaðsíður með 52 myndum
og teikningum, gömlum og nýjum, þ.m.t. loftmyndir sem
sýna allar eyjarnar, dranga og sker. Aðrar myndir sýna
atvinnuhætti Eyjabúa og byggð fýrr á tímum allt fram til
okkar daga, eldgosið og afleiðingar þess og margt fleira
Fyrsta uppsláttarorð bókarinnar er
Úllarfoss (S-Þing)
Foss í Skjálfandafljóti, í kvísl þeirri sem rennur austan
Þingeyjar, milli hennar og Skuldaþingseyjar. Ullarfoss
fellur niður í Skipapoll, sem er mikill hylur norðan eyjanna,
allt að einn km í þvermál, girtur stuðlabergshömrum í
hálfhring.
Sagnir herma að fornmenn hafi leitt skip sín upp eftir
Skjálfandafljóti og upp í Skipapoll.
Síðasta uppsláttarorðið er
Öxney (Snæ)
Eyja í Skógarstrandarhreppi við mynni Hvammsfjarðar. Þar
bjó Eiríkur rauði Þorvaldsson, þegar hann var útlægur gerr
á Þórnesþingi fýrir manndráp. Sama sumar fann hann
Qrænland (—» Eiríksstaðir Snæ) og mun það hafa verið árið
982. í tilefni þess var efnt tii mikilla hátíðahalda á
Qrænlandi sumarið 1982, þar sem forseti fslands og fleiri
þjóðhöfðingjar og fulltrúar þeirra voru meðal gesta.
Öxney er næststærst Skógarstrandareyja, norðvestur af
Brokey sem er langstærst eyjanna á Breiðafirði. Á milli
Öxneyjar og Brokeyjar er örmjótt sund sem heitir Mjódd
en þar sem mjóst er heita Þröskuldar. Fjarar þar út milli
eyjanna og má þá ganga á milli þeirra. Oft hefur verið búið
vel í Öxney og fýlgja jörðinni margar góðar úteyjar og eru
hlunnindi umtalsverð. Öxney fór í eyði 1970 en síðasti
ábúandinn í eynni var Jónas Jóhannsson (1891—1970).
Hann ritaði ýmsar blaða- og tímaritsgreinar um
búnaðarhætti við Breiðafjörð og fleira. Sonur Jónasar er
Jóhann (1912—), fæddur og uppalinn í Öxney, kennari,
ráðunautur, bústjóri á Bessastöðum 1946-1956 og loks
forstjóri Qrænmetisverslunar landbúnaðarins.
BÓKAÚTGÁFM ÖRN & ÖRLYGUR
Síðumúla 11, sími 84866