Morgunblaðið - 11.12.1984, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 11. DESEMBER 1984
ímeimenöldhefur jj|
■j
verið í jararbroddi í geró heirmlstœkja
Fá fyrirtæki geta státað af slíkri
reynslu. Þess vegna getur þú treyst
því að þegar þú kaupir vöfflujárn
frá GROSSAG þá kaupir þú vandaða XRYGGIRGÆÐIN
veturþýska gæðavöru. wmmm—m—mm—mm—m
120 ARA
REYNSLA
Domus, Laugavegi 91
Glóey, Ármúla 28
H.G. Guðjónsson, Suðurveri
Jón Loftsson, Rafdeild
Mikligarður við Sund
Rafbúð Dómus Medica, Egilsg. 3
Rafbúðin, Auðbrekku 18
Rafha, Austurveri
Rafmagn, Vesturgötu 10
UTSOLUSTAÐIR:
Rafviðgerðirhf.,
Blönduhlíð 2
Mosraf, Mosfellssveit
Rafþjónusta Sigurdórs,
Akranesi
Rafblik, Borgarnesi
Verzlunin Kassinn, Ólafsvík
Húsið, Stykkishólmi
Straumur h.f. ísafirði
Kaupfélag Eyfirðinga, Akureyri
Raftækjaversl. Sveins
Guðmundssonar, Egilsstöðum
Elías Guðnason, Eskifirði
Kaupfélag Rangæinga,
Hvolsvelli
Kaupfélag Árnesinga, Selfossi
Reynir Ólafsson Rafbúð,
Keflavík
JÓHANN ÓLAFSSON & CO. HF.
Að mála myndir
með stórum staf
Spjallað við
Hallgrím Helgason
myndlistarmann
Hallgrfmur Helgason, 25 ára
gamall myndlistarmaður, hélt sýn-
ingu nýlega í Nýlistasafninu. Var
þetta viðtal tekið við hann af því
tilefni. Hallgrímur lærði í eitt ár
við Myndlista- og handíðaskóla ís-
lands og annað ár við akademíuna
í Miinchen. Undanfarin tvö ár hef-
ur hann verið heima og málað. Ég
spurði Hallgrím fyrst hvort hann
hefði talið sig vera búinn að læra
nóg.
„Það er ágætis hugmynd að
fara í skóla, ef menn vita ná-
kvæmlega hvað þeir vilja læra.
En listamenn vita aldrei hvað
þeir vilja læra og á námsárum
mínum voru menn enn í hópefl-
inu svo mér fannst bara ekki
vera pláss fyrir mig lengur. Ég
varð að komast út á bersvæði, út
úr þessum myndlistarskógi, til
þess að finna hvaðan vindurinn
blés. Og það var komin norðan-
átt með heiðum himni."
Og þú fórst út.
„Já. f einn vetur var ég við
listaakademíuna í Múnchen, sem
líktist reyndar frekar lista-
mannaathvarfi. Enda veitir
þeim víst ekki af þarna úti í
hinni hörðu samkeppni. Mér leið
allan tímann eins og ég væri á
rithöfundarnámskeiði. Fólki var
ekki veitt listrænt hæli fyrr en
það var farið að mála eins og
prófessorinn sjálfur, sem bland-
aði litina með bjór, enda á kafi í
nýjá þýska bjórmálverkinu. En
ég sá auðvitað fram á að þurfa
að mála íslenskt bjórlíkismái-
verk þegar heim kæmi. Auk þess
skipta akademíur heimsins
hundruðum, prófessorarnir þús-
undum og nemendurnir milljón-
um svo það var auðvelt reiknis-
dæmi fyrir mig að hætta.“
Þú talar um harða samkeppni
erlendis. Þá er nú auðveldara að
verða heimsfrægur á íslandi?
„Jú, jú, örugglega. Úti er ekki
hægt að mála í nokkra mánuði,
panta síðan sal og sýna og selja.
Þar er róðurinn þyngri. Þar þarf
að reyna að geðjast svo mörgum
að oft virðist manni það ótrúlegt
aö nokkuð nýtt geti gerst. En hér
geta náttúrulega allir orðið að
númerum, jafnvel þótt þeir máli
eftir númerum.
Öllum er gert jafn hátt undir
höfði, allir fá sömu athygli, jafn-
vel þótt þeir séu löglega afsakað-
ir sem frænkur, frídundarar, frí-
múrarar eða friðarsinnar. Það
virðist ekki vera neinn áhugi á
að gera upp á milli manna. And-
rúmsloftið er svo lamað og „lí-
bó“.“
En hvað fannst þér t.d. um „út-
lendingana“, sem sýndu að Kjar-
valsstöðum?
„íslensku útlendingana? Mér
fannst merkilegt hvað þeir eru
allir líkir löndum sínum, bera
keim af þeim löndum sem þeir
dveljast í. Guðmundssynir þóttu
mér bestir. Sigurður er náttúru-
lega besti nútímalistamaðurinn
íslenski, hefur stærsta Ijósopið,
þó hann sé að vísu orðinn það
þekktur að hann geti leyft sér að
vera svolítið óskiljanlegur."
Hvernig málar þú þínar myndir?
„Hægt og bítandi, nudda þetta
hálfan mánuð, þrjár vikur í
hverri mynd, án þess þó að þær
breytist mikið, nema til batnað-
ar. Yfirleitt er hugmyndin skýr
áður en ég byrja, enda mála ég
samkvæmt frummyndakenningu
Platóns. Mynd mín af hlutunum
er hugmynd mín um hann.“
Þig dreymir ekki myndirnar
eins og Dag Sigurðarson?
„Dagdreymir þær kannski. En
viðfangsefnin eru öll úr ytri
heiminum. Ég er svo mikill
skynsemisgripur. Ég er ekki að
reyna að tjá neitt, nema hvað ég
er hrifinn af heiminum, er ekki
að fara neitt með þessu. Ég mála
alveg hlutlaust, er ekki að teygja
fólk í sundur, afhausa það, eða
klína málningu í hárið á því. Ég
geri vel við mitt fólk og reyni
frekar að fegra það en hitt. Ég
vil bara að myndir mínar verði
til vitnis um að maður hafi lifað
á þessari jörð.“
Ertu þá einskonar annálaritari?
„Já, þarna hittirðu naglann á
höfuðið. Mér finnst einmitt
heimildagildi myndlistar eitt
það mikilvægasta. Að hún megni
að lyfta því bitastæðasta upp úr
„tímans þunga nið“ og þar kem-
ur hlutleysið til sögunnar. Ég
held að listin sé best þegar hún
er ekki list heldur aðeins mynd-
ir, sögur eða ljóð. Auk þess er
það staðreynd að myndin er að-
eins ný þar til hún þornar og
síðan gömul alla tíð eftir það. Ég
er eiginlega að mála gamlar
myndir. Ég geri nútíðina að for-
tíð.“
En nú er sagt að listamennirnir
eigi að ryðja brautina.
„Ég held frekar að listamenn-
irnir séu á eftir tímanum, mæti
á staðinn þegar allar breytingar
eru um garð gengnar. Þeir setja
endapunktinn aftan við þróun-
ina. Listamennirnir rogast enn
með þessa gömlu listhugmynd,
sem venjulegt nútímafólk er
löngu búið að losa sig við og sest
inn í stofu að horfa á mynd-
segulbandið. Listin getur aðeins
reynt að sætta menn við það sem