Morgunblaðið - 13.08.1985, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. ÁGÚST 1985
27
Rússneskt flutningaskip við bryggju í Curinto.
geta trúað því að Nicaragua taki
ekki á sig mynd hins sovéska al-
ræðis og landið verði ekki enn
einn leppur Sovétríkjanna. Pól-
verjar munu alltaf verða samherj-
ar þeirra sem berjast gegn alræði
og harðstjórn. Við vitum að Som-
oza, fyrrum einræðisherra Nicar-
agua, var harðstjóri þannig að við
erum fordómalausir gagnvart
byltingunni. Við vitum einnig að
hin smáu ríki Mið-Ameríku geta
ekki sætt sig við vernd og yfirráð
Bandaríkjamanna.
Bandaríkjamenn virtust geta
sætt sig við stjórn Somoza, þrátt
fyrir að stjórn hans hlyti að vekja
andúð allra manna með einhvern
snefil af réttlætiskennd. Það er
ekki að undra að sjálfboðaliðar
hvaðanæva úr Mið-Ameríku
skyldu ganga til liðs við ykkur og
að almenningsálitið í heiminum
skyldi vera hliðhollt baráttu sand-
inista. Það kom heldur, ekki á
óvart að málstaðurinn skyldi sam-
eina hinar ýmsu hreyfingar sand-
inista og að jafnólíkir menn og rit-
höfundurinn Sergio Ramirez,
marxistinn Thomas Borge, við-
skiptajöfurinn Alfonso Rebelo og
prestlærður maður sem þér og
séra D’Escoto skyldu styðja bar-
áttuna gegn harðstjórn Somoza.
Mörgum þótti það vera tákn fyrir
sigur sandinista og framgang
réttlætisins þegar þér fóruð fyrir
hersveitum byltingarmanna þann
21. júlí 1979 inn í höfuðborgina
Managua...
{ Managua hafa menn aðra sýn
til heimsmála en þeir sem búa í
Gdansk eða Varsjá. Þar sem
stefna ykkar er öndverð stefnu og
hagsmunum Bandaríkjastjórnar
kemur okkur ekki á óvart að þið
skulið leita stuðnings meðal
kommúnískra ríkja. Við skiljum
einnig að stöðu ykkar vegna getið
þið ekki sett fyrir ykkur stefnu og
stjórnkerfi þessara ríkja, þótt
vitaskuld getið þið ekki látið sem
ykkur sé ókunnugt um hvað þetta
tvennt hefur leitt af sér. Vígður
maður sem þér, herra Cardenal,
hlýtur að vita hvaða augum
stjórnvöld í Sovétríkjunum og
Tékkóslóvakíu líta kirkjuna og
hvert er hiutskipti þeirra, sem
fylgja vilja boðskap hennar. Skáld
hljóta að vita hvaða ógæfu „bar-
átta alþýðunnar" hefur leitt yfir
starfsbræður þeirra á Kúbu, svo
sem Valladares. Þeir sem fást við
viðskipti vita af markvissri við-
leitni Sovétstjórnarinnar til að
*uppræta einkaframtakið sem
samkvæmt skilgreiningu er helsti
andstæðingur öreigastéttarinnar
auk þess sem það er hindrun, sem
ryðja verður burtu, til þess að
framrás sögunnar geti náð loka-
takmarki sínu, samkvæmt sögu-
skoðun marxista ...
Við eigum aftur erfiðara með að
skilja hversu hliðhollir bylt-
ingarmenn í Nicaragua eru boð-
orðum marxismans, einkum
hugmyndinni um afnám séreignar
og þjóðnýtingu. Þessari hugmynd
erum við algerlega andvígir, en ef
til vill hafið þið hugsað ykkur að
fara aðrar leiðir hvað þetta snert-
ir. Ef þetta er raunverulegur vilji
meirihluta Nicaragua-búa og
stjórnvöld hafa ekki tekið sér það
vald að vera málsvarar meirihlut-
ans, ef íbúar landsins telja að
þetta leiði til mestrar farsældar,
þá er það mál Nicaragua-búa
einna. Við munum fylgjast með
þróun mála af stöðugt meiri at-
hygli.
Við skiljum þann grundvöll sem
utanríkisstefna ykkar hvílir á (en
þar með er ekki sagt að við séum
sammála henni) og við viðurkenn-
um rétt ykkar til að ráða eigin
málum í samræmi við það sem
samviska ykkar býður. Hins vegar
fara hér á eftir nokkur atriði sem
við vildum gjarnan að þér skýrðuð
fyrir okkur.
— Hvers vegna voru hinir
vinstri sinnuðu sandinistar, sem
börðust með ykkur reknir úr
landi?
— Hvers vegna tókuð þið upp
ritskoðun?
— Hvers vegna berst Eden
Pastora, sem var ein helsta hetja
byltingarinnar, nú gegn ykkur og
segist ætla: „að draga hina nýju
valdhafa út úr glæsibílunum sín-
um.“?
— Hvers vegna reynið þið að
uppræta menningu Misquito-
indíána? Þeir fylla nú flokk
þeirra, sem berjast gegn stjórn
ykkar. Hvers vegna gripuð þið til
þess að „friða" þorp þeirra með
valdi?
— Hvernig stendur á því, að
unglingspiltar sem berjast gegn
ykkur bera kross um háls sér?
— Hvers vegna neydduð þið Al-
fosno Rebelo, sem fyrrum átti sæti
í stjórn ykkar, til að flytjast úr
landi?
-*• Hvers vegna var fyrrum
andófsmaður í þjóðvarðliði Som-
oza, sem þið höfðuð gert að ráð-
herra í stjórn ykkat, handtekinn?
— Hvers vegna treystið þið á
hjálp kúbanskra sérfræðinga, sem
koma frá landi þar sem verka-
menn eru dæmdir sem sakamenrf
ef þeir sýna viðleitni í þá átt að
stofna frjáls verkalýðsfélög?
— Er það satt að Sovétmenn
séu að byggja flotastöð í Esteli?
— Frelsunarguðfræði kennir að
réttlætanlegt sé að beita valdi til
að koma á réttlátu þjóðfélagi.
Teljið þér að unnt sé að réttlæta
það sem að ofan er ritað með til-
vísun til guðfræðilegra raka? Telj-
ið þér að þið séu á réttri leið?
Við spyrjum þessara spurninga,
vegna þess að saga okkar og ná-
granna okkar vitnar ljóslega um
afleiðingar þess að láta tilganginn
helga meðalið. Sífellt djöfullegri
meðul eru réttlætt og harðstjórar
eins og Stalín, Somoza, Jaruzelski
og Pinochet vitna um tilganginn.
Hvers vegna skyldum við Pólverj-
ar ekki líta svo á, að í Nicaragua
sé orðið „bylting" notað til að fela
harstjórn?
Þér ortuð eitt sinn ljóð um
grimmdarlegt land þar sem allt
bar nafn Somoza. Óttist þér ekki
að brátt komi fram skáld, sem
yrki ljóð um landið þar sem allir
hata illt nafn sandinista? Nú þeg-
ar kommúnistar hafa ráðið ríkjum
í Póllandi í 40 ár, er svo komið að
verkamenn eru teknir að fyrirlíta
þau tákn, sem eitt sinn voru notuð
til að sameina þá; fánann rauða og
alþjóðasöng verkalýðsins, „Inter-
nationalinn".
Við teljum, að allar frelsis-
hreyfingar eigi að hefja fulla sam-
vinnu án tillits til litarháttar
baráttumanna frelsisins og þeirr-
ar hugmyndafræði, sem að baki
býr. Við erum sannfærðir um að
slík samvinna sé möguleg þrátt
fyrir misjafnar aðstæður og ólíka
sögu. En við þekkjum alltof vel
hvernig frelsishugtakið hefur ver-
ið misnotað og hver hafa orðið ör-
lög margra þeirra sem töldu sig
vera að berjast fyrir hinum göf-
uga málstað frelsisins. Sökum
reynslu okkar getum við ekki trú-
að á háleitan tilgang þeirra, sem
segjast berjast fyrir frelsi og
framgangi réttlætisins en hefja
síðan samstarf við grimmustu yf-
irráðasinna, sem fram hafa komið
í sögu mannkynsins. Við munura
ekki skipa okkur sömu megin víg-
línunnar og þær þjóðir.
Virðingarfyllst,
ritstjórar
Przeglad Polityczny.
(Kndurprentad með leyti Wall
Street Journal.)
Hluti kúbönsku „ráðgjafanna" i leið heim frá Nicaragua.
MorgunblaAM/Árni Sjeberg
Tómas Þorvaldsson tekur við framlagi Grindavíkurkaupstaðar til bátskaup-
anna úr hendi Ólínu Ragnarsdóttur bæjarstjóra.
takist ekki að kljúfa kostnaðinn,“
sagði Gunnar.
í samsæti sem kvennadeild
slysavarnadeildarinnar, Þórkatla,
stóð fyrir, afhenti bæarstjórinn í
Grindavík, Ólína Ragnarsdóttir,
Tómasi Þorvaldssyni 100.000
krónur sem framlag bæjarins til
bátskaupanna. Ennfremur greiðir
bæjarsjóður Grindavíkur gatna-
gerðargjöld sem slysavarnadeildin
skuldar vegna byggingar Odds-
búðar, en það voru 118 þúsund
krónur. Sagði Ólína það lofsvert
hve miklu félagar í Þorbirni hafa
getað komið í verk án þess að bæj-
arsjóður léti þeim neina peninga í
té fyrr en nú.
Sr. Þorvaldur Karl Helgason
vígði bátinn. Hann sagði það
vissulega gleðilegt að vita af svo
góðu björgunartæki hérlendis. Þ6
sagðist hann vona að bátinn þyrfti
aldrei að nota, því þótt giftusam-
leg björgun úr sjávarháska væri
mönnum alltaf fagnaðarefni væri
betra ef hægt væri að koma í veg
fyrir slysin.