Morgunblaðið - 13.08.1985, Page 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. ÁGtJST 1985
sem smyrja vel!
OLÍS stöðin Klöpp v/Skúlagötu
OLÍS stöðin Knarrarvogi
Viö smyrjum allar gerðir bíla.
Bjóðum olíuskipti og eigum mikið úrval af smursíum.
Leggjum áherslu á fjölbreytta og vandaða þjónustu.
Rennið við, - sannreynið það.
olis
Klöpp v/Skúlagötu og Knarrarvogi
Opið mánudaga til föstudaga kl. 8-18.
Metsölublad á hverjum degi!
Minning:
Þóröur Eiríksson
netagerðarmeistari
Fæddur 12. október 18%
Dáinn 4. ígúst 1985
í gær var til moldar borinn
Þórður Eiríksson fyrrum neta-
gerðarmeistari. Þórður fæddist 12.
október árið 1896 að Útey í Laug-
ardal og ólst þar upp við öll venju-
leg sveitastörf á þeim tíma. Hann
hleypti þó fljótt heimdraganum og
fluttist 17 ára gamall til Reykja-
vikur, þarsem hann stundaði sjó-
mennsku mestmegnis á togurum
þar til seinni heimsstyrjöld lauk.
Eftir það starfaði hann í netagerð
og stofnaði fljótlega sína eigin,
Netagerð Þórðar Eiríkssonar, sem
hann rak í 15 ár, þar til hann hóf
störf hjá Kristjáni ó. Skagfjörð,
þar sem hann vann til áttræðis-
aldurs.
Leiðir okkar Þórðar lágu saman
fyrir rúmlega 10 árum. Þá var ald-
urinn nokkuð farinh að færast yf-
ir, enda maðurinn kominn fast að
áttræðu. Mér verður fyrsti fundur
okkar líklega alltaf í fersku minni.
Ég var leiddur til stofu á heimili
Eiríku dóttur hans og Kristjáns
heitins Eiríkssonar. Þar sat hann,
hin aldna kempa, í stól í einu
horninu og rétti mér hnýtta hönd-
ina, ábúðarmikill á svip. Andlitið
var útitekið og veðurbarið, nefið
stórt og grátt hárið farið nokkuð
að þynnast. Hann var orðinn
nokkuð lotinn en greinilegt var, að
hann hafði verið með stærri
mönnum á sínum tíma og saman-
rekinn, enda þrekmaður hinn
mesti. Mér fannst aðeins vanta
olíustakkinn og sjóhattinn, og þá
var hann eins og stokkinn út úr
hinni klassísku mynd eða mál-
verki af sjóhetju fyrri ára sem
mér er í minni frá bernsku.
Hann mældi mig út hörkulegur
á svip, eins og hann væri að hugsa;
„skyldi hann vera til einhvers
brúklegur þessi", en vísaði mér til
sætis hjá sér og byrjaði óðar að
segja mér sögur og fara með vísur.
Fyrr en varði lyftist brúnin á þeim
gamla og hann lék á als oddi.
Sumu hvíslaði hann kankvis að
mér, en flest var þó þess eðlis að
skýrt var kveðið að. Þórður kunni
ógrynni af sögum og vísum. Heils-
aði hann jafnan með stöku og í
samtölum kastaði hann jafnan
fram vísu í samræmi við umræðu-
efnið hverju sinni. En hann kunni
meira en vísurnar, hann vissi líka
hver hafði ort og í hvaða tilefni.
Ég furðaði mig alltaf á því hvern-
ig í ósköpunum hann gat hafa
gripið upp allan þennan aragrúa
vísna á lífsleiðinni og munað þær
og allt sem í kringum þær var, svo
lengi.
Mest gaman þótti Þórði að segja
sögur af sjálfum sér. Þar var af
nógu að taka, en ekki var laust við
að mér þætti ýmislegt í þeim ærið
lygilegt og í ætt við hetjusögur Is-
lendingasagna. Við eftirgrennslan
kom þó ævinlega í ljós, að fæst var
þar ofsagt, og smám saman rann
upp fyrir mér hvílíkur þrek-
skrokkur og hörkutól maðurinn
hafði verið. Hann stóð óhaggan-
legur á sinu og gat aldrei þolað að
þurfa að láta í minni pokann fyrir
neinum.
Eins og títt er um menn eins og
Þórð, óð hann ýmist i ökkla eða
eyra og vildi aldrei neina meðal-
vegi rata, hvort sem var í líferni
sínu eða viðhorfum til manna og
málefna. Það var ekki á hvers
manns færi að fylgja slíkum
manni eftir á lífsbrautinni. En
Þórður var lánsamur maður. Hinn
9. nóvember 1923 kvæntist hann
Jónínu Guðrúnu Steinsdóttur, sem
reyndist Þórði stoð sem ekki kikn-
aði undan þunga lífsins né lét eftir
þegar öldurótið var sem mest.
Hún fylgdi honum fast eftir án
þess að æðrast nokkru sinni, allt
þar til er hún féll frá, hinn 16. júní
1974. Mér bar ekki gæfa til að
kynnast Jónínu, en Þórður talaði
oft um hana og saknaði hennar
mikið alla tíð. Én hann hafði líka
eignast auð, sem hann gat ausið úr
á ævikvöldinu, en þar var fjöl-
skylda hans, sérstaklega dætur
hans, Unnur og Eiríka, sem af
óvenjulegri ræktarsemi og alúð
önnuðust hann til síðustu stundar.
Hann varð þeirrar gæfu aðnjót-
andi að fá að dveljast hjá Unni
dóttur sinni og Jóni heitnum Guð-
bjartssyni svo lengi sem hann
fylgdi fötum. Þar átti hann góða
ævi og leið ætíð vel. Síðustu mán-
uðina dvaldi hann fyrst á Borg-
arspítalanum en síðast á Heilsu-
verndarstöðinni, þar sem hann bjó
sig undir svefninn langa við góðan
aðbúnað og aðhlynningu.
Við fráfall slíks manns sem
Þórðar Eiríkssonar leitar að
sjálfsögðu margt á hugann. Hæst
ber þó þakklæti forsjóninni fyrir
að hafa fengið tækifæri til að
verða samferða svo verðugum full-
trúa þeirra kynslóðar sem á fyrstu
áratugum þessarar aldar ýttu
þjóðarskútunni rösklega úr vör og
reri svo knálega á þau gjöfulu
fiskimið, sem seinni kynslóðir
hafa síðan ausið úr, oft af tak-
markaðri skynsemi. Aldrei var
æðrast eða kvartað og sér í engu
hlíft. Fyrir þetta hlutu fæstir
frægð eða frama, en guldu fyrir
með heilsu sinni. Þórður var per-
sónugervingur alls þessa, enda
farinn að heilsu og kröftum mun
fyrr en ella, hefði hann átt hina
náðugu ævi nútímamannsins.
Hann átti þó því láni að fagna að
þjást ekki að marki á ævikvöldinu
og fá hvíldina eftir erfiðan dag án
þess að þurfa að vaka allt of lengi
fram eftir.
Guð blessi minningu okkar allra
um Þórð Eiríksson, og hafi hann
þökk fyrir samfylgdina.
Bjarni Snæbjörn Jónsson