Morgunblaðið - 03.10.1985, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. OKTOBER 1985
Stjórn Pólýfónkórsins:
Svar stjórnar S.I.
barst 2. október
„VEGNA umfjöllunar Morgunblaðsins í gær og dag um sam-
skipti Pólýfónkórsins og Sinfóníuhljómsveitar íslands, óskar
stjórn Pólýfónkórsins að eftirfarandi birtist:
Sæljónið að veiðum í Fáskrúðsfirði. Á innfelldu myndinni er Yngvi Rafn,
skipstjóri á Guðmundi Kristni sem fékk fyrstu sfldina þar á vertíðinni á
mánudag.
Sfldarvertíðin:
Guðmundur Kristinn SU
kominn með 140 lestir
— Fékk 30 lestir við bryggjuna á Fáskrúðsfirði
NÓTABÁTURINN Guðmundur
Kristinn SU frá Fáskrúðsfirði var á
þriðjudag kominn með um 140 lestir
af sfld, sem hann fékk að mestu rétt
utan við bryggjurnar á staðnum.
Aflann hefur hann lagt upp hjá Pólar-
sfld og þar voru saltaðar um 1.200
tunnur í g»r. Sfldin er bæði stór og
falleg og fór um helmingur hennar
í efsta stærðarfiokk og fyrsta gæða-
flokk.
Ingvi Rafn, skipstjóri á Guð-
mundi Kristni, sagði í samtali við
Morgunblaðið, að þetta væri sann-
kölluð demantssíld. Hann hefði
fengið 67 tonn á mánudag og á
þriöjudag hefði hann fengið 30
tonn 50 til 100 metra frá bryggjun-
um og síðan meira utar. Hann
sagði síldina dreifða og fremur
erfitt að eiga við hana eins og
oftast nær svona snemma hausts.
Það væri því mikið til heppni að
fá góð köst, þetta væri spurningin
um að vera á réttum stað á réttum
tíma, en síldin gæfi sig helzt til í
ljósaskiptunum. Þá gat hann þess,
að sér virtust nýjar reglur um
meðferð síldarinnar um borð góðra
gjalda verðar og hann tryði ekki
öðru en sjómenn færu eftir þeim.
Síldin væri veidd til manneldis og
miðað við það yrði að meðhöndla
hana. Auk þess skilaði kæling og
hæfilegt þykkt í stíjum betra hrá-
efni og hærra verði til áhafnar og
útgerðar. Síldin, sem þeir hefðu
komið með inn hefði til dæmis
aðeins verið um 0 gráðu heit.
Einar Gíslason, yfirmatsmaður
á Fáskrúðsfirði, sagði síldina skín-
andi fallega og hefði hún öll sem
komið væri farið í fyrsta gæða-
flokk og um það bil til helminga
í 1. og 2. stærðarflokk. Þetta væri
stærri síld en yfirleitt hefði fengizt
í fyrra og væri það góðs viti.
Bergur Hallgrímsson, eigandi
Pólarsíldar og Guðmundar Krist-
ins SU, sagði í samtali við Morgun-
blaðið á þriðjudag, að þó báturinn
væri þegar kominn með um 140
tonn gerði það ekki svo mikið til
því hann væri með tvöfaldan
kvóta, hefði fengið viðbót fyrir
botnfisk. Þetta færi annars hægt
af stað þó saltaðar yrði um 1.200
tunnur fyrir kvöldið. Þrír bátar á
hans vegum yrðu komnir á veið-
arnar eftir helgi og þá kæmi gang-
ur í þetta. Aðspurður um síldar-
verðið sagði Bergur að hann hefði
búizt við þessu. Menn hefðu verið
búnir að spenna upp verðið með
yfirgreiðslum og kvótakaupum, en
það gætu ekki aðrir en þeir, sem
ekki þyrftu að hætta eigin fjár-
magni við að ásælast síldina, sem
þeir segðu svo of dýra.
Örn Snorrason, fyrrverandi kenn-
ari og rithöfundur, lést þriðjudaginn
1. október síóastliðinn. Örn var
lengst af kennari við barnaskóla
Akureyrar, en lagði jafnframt stund
á ritstörf.
Örn fæddist 31. janúar 1912 á
Dalvík og lauk kennaraprófi 1936
og hóf sama ár störf við kennslu
við barnaskólann á Akureyri, þar
sem hann kenndi til 1960. Næstu
Stjórnandi Pólýfónkórsins,
Ingólfur Guðbrandsson, ræddi
við framkvæmdastjóra SÍ í
febrúar sl. um samstarf að
flutningi Carmina Burana.
Var sú ósk ítrekuð á næstu
vikum og mánuðum við fram-
kvæmdastjóra og tvo stjórnar-
menn SÍ. í byrjun ágúst var
þetta ítrekað við stjórnarfor-
manninn Hákon Sigurgríms-
son, sem óskaði eftir bréfi um
málið, sem sent var hinn 11.
ágúst. Ekkert svar barst frá
stjórn SÍ fyrr en í dag, 2.
október 1985, þar sem skýrt
er frá, að erindinu hafi verið
synjað á stjórnarfundi 23.
ágúst sl. og samið við aðra
aðila um flutninginn. Jafn-
framt er beðizt afsökunar á
að tilkynning um þessi mála-
lok hafi fallið niður.
Staðhæfing formannsins í
Morgunblaðinu í dag svohljóð-
andi: „Það er okkar mat að kór
íslensku óperunnar sé kór, sem
fjögur ár var örn við kennslu við
Gagnfræðaskóla Akureyrar, en
1964 til 1968 stundaði hann
kennslu við Barnaskóla að nýju.
Eftir örn liggja tíu bækur, en
auk þess þýddi hann fjölmargar
erlendar skáldsögur.
Eiginkona Arnar var Ragnheið-
ur Hjaltadóttir, en hún lést 1963.
Börn þeirra hjóna voru tvö, Hjalti
og Guðrún.
sé mun forvitnilegra að hlusta
á, þegar um ræðir viðfangsefni
eins og Carmina Burana," er út
af fyrir sig athyglisverð, en
getur varla talist algildur
sannleikur, þar eð enginn
samanburður liggur fyrir.
Hann segir ennfremur: „Við
höfum eingöngu samið um
flutning á þessu eina verki."
Hefur hann gleymt því, að
samið var við kór íslensku
óperunnar um tvenna tónleika,
eða á sá kór ekki að flytja
Sálumessu Verdis þann 10.
þ.m. með Garðar Cortes í ten-
órhlutverkinu, þrátt fyrir að
vitað var um áhuga Pólýfón-
kórsins með þátttöku Krist-
jáns Jóhannssonar og vaiinna
ítalskra einsöngvara á flutn-
ingi á árinu 1986?
Fyrst mál þetta er orðið að
umfjöllunaratriði í fjölmiðlum
telur stjórn Pólýfónkórsins
rétt að þetta komi fram, þar
eð það skýrir gang málsins.“
Örn Snorrason
• •
Orn Snorrason fyrr-
verandi kennari látinn
Jóhannes Nordal, seðlabankastjórí:
„Ekki hægt
hjá hægfara
— „Haldist bandaríkjadollar veikur“
„ÉG tel að best væri að geta haldið genginu óbreyttu til áramóta.
Haldist bandaríkjadollar hins vegar áfram veikur verður vafalaust
ekki hægt að komast hjá hægfara sigi á íslensku krónunni miðað við
meðaltal annarra mynta. En meginatriðið er að því sé haldið innan sem
þrengstra marka og stökkbreyting á genginu tel ég alls ekki koma til
greina við núverandi aðstæður", sagði Jóhannes Nordal seðlabanka-
stjóri f samtali við blaðamann Morgunblaðsins í gær , þegar hann var
spurður að því hvort fyrirhugað væri að lækka gengi íslensku krónunn-
ar vegna þróunar í gengismálum að undanfi>rnu.
að komast
gengissigi“
Rætt var við Jóhannes um
áhrif þróunar á gjaldeyrismörk-
uðunum á efnahagslíf íslend-
inga. Hann sagði: „Það fer ekki
á milli mála að lækkun dollarans
að undanförnu og frá þvi í vor
hefur valdið okkur ýmsum erfið-
leikum eins og von er. Banda-
ríkjadollar er okkur mjög mikil-
vægur f utanríkisversluninni. Við
höfum mikinn afgang í viðskipt-
um okkar við Bandaríkin og
verjum honum til að kaupa vörur
frá öðrum löndum. Þess vegna
veldur lækkun dollarans því að
við fáum minni varning fyrir
dollarana sem við fáum fyrir
útflutninginn; með öðrum orð-
um: lífskjörin versna.
Sem dæmi um hvað þetta er
orðið mikið get ég nefnt að gengi
bandaríkjadollars hefur lækkað
um hátt í 20% frá áramótum
gagnvart flestum aðalmyntun-
um, þýska markinu, sterlings-
pundinu og japanska yeninu.
Bara síðustu tíu dagana hefur
bandaríkjadollar lækkað gagn-
vart þessum myntum um nálægt
10% að jafnaði. Jafnframt því
sem viðskiptakjörin í heiid
versna um þetta hefur þessi
breyting í för með sér sérstaka
erfiðleika hjá þeim atvinnu-
greinum sem selja í dollurum og
ber frystiiðnaðinn þar hæst.
Af þessum ástæðum virðist
erfitt að komast hjá því að taka
tillit til þessa í mörkun gengis-
stefnunnar. Hins vegar er það
stefna Seðlabanka Islands að
halda fast f þá aðhaldsstefnu í
gengismálum sem mörkuð var i
upphafi ársins og verið hefur eitt
að meginatriðunum í stefnu rík-
isstjórnarinnar frá því vorið
1983. Slfk aðhaldsstefna er mikil-
væg og til þess að skapa traust
í efnahagsmálum almennt og
veita aðilum vinnumarkaðarins
og atvinnulífinu aðhald í verð-
lags- og launamálum.
I þessu sambandi er rétt að
rifja upp að í upphafi ársins var
stefnt að þvf að meðalgengi
breyttist ekki nema um 5% á
árinu. Eftir að launasamning-
arnir voru gerðir í júnímánuði
þótti óhjákvæmilegt að slaka
nokkuð á í þessu efni og síðan
hefur meðalgengið sigið um ná-
lægt 5% til viðbótar þeim 5%
sem upphaflega var gert ráð
fyrir. En jafnframt verður að
hafa í huga að launasamningarn-
ir voru byggðir á þeim forsendum
að ekki yrði slakað á þessari
stefnu og reynt verði að ná því
jafnvægi í launamálunum sem
eingöngu næst með aðhaldssamri
gengisstefnu.
Það er því meðal annars af
þessari ástæðu mjög mikilvægt
að lækkun dollarans hafi í för
með sér sem allra minnsta breyt-
ingu á gengisstefnunni þannig
að hún eigi ekki þátt í því að
raska þeim forsendum sem aðilar
vinnumarkaðarins komu sér
saman um við gerð síðustu samn-
inga. Engu að síður er hætt við
því að enn frekari lækkun dollar-
ans gerði það óhjákvæmilegt að
slaka örlítið til í þessu efni, en
þar tel ég mikilvægast að leggja
áherslu á að slík aðlögun verði
sem hægust og eins skammt sé
gengið og mögulegt er.“
-Hvað getur þú sagt um þróun
peningamálanna að öðru leyti?
„Það verður ætið að hafa það
í huga að gengisstefnan er aðeins
einn þáttur f heildarstefnunni f
gengismálunum og hún verður
þvf að taka tillit til aðstæðna á
öðrum sviðum. Sem betur fer
hefur þróunin verið að ýmsu leyti
hagstæðari í gjaldeyris- og pen-
ingamálunum en oft áður. Dregið
hefur úr aukningu innflutnings
en útflutningstekjurnar hafa
farið vaxandi og margt bendir
því til þess að viðskiptajöfnuður-
inn á árinu geti orðið hagstæðari
en spáð hefur verið. Mikilvægasti
þátturinn í þessum bata er tvf-
mælalaust betra jafnvægi á milli
út- og innlána bankanna og meiri
sparifjáraukning sem rekja má
til jákvæðra raunvaxta og meiri
samkeppni á lánsfjármarkaðn-
um.
Á hinn bóginn hefur staða
ríkissjóðs farið mjög versnandi
siðustu mánuðina og eru þar
alvarlegar blikur á lofti ef ekki
tekst fljótlega að gera ráðstafan-
ir til þess að bæta stöðu ríkis-
sjóðs og tryggja hallalausan
rekstur ríkisbúskaparins. Ég tel
að þetta verkefni verði að sitja
fyrir öðrum og að tilslökun í
gengismálum, til dæmis vegna
erfiðleika f sjávarútvegi, myndi
aðeins gera illt verra, ef ekki
væri jafnframt tryggt jafnvægi
í ríkisbúskapnum og peninga-
málunum. “
Nánar aðspurður um áhrif
lækkunar dollarans sagöi J6-
hannes Nordal að skammtíma-
fall hans hefði í för með sér að
viðskiptakjörin versnuðu um sem
svarar 3%, en búast megi við að
hluti af þeim áhrifum gangi aft-
ur til baka þegar markaðirnir
jafna sig, ef dollarinn verður
áfram veikur. Hann sagði að
þetta samsvaraði 1-1'A rýrnunar
þjóðartekna.